معرفی بیش از ۲۵ هزار نفری مقرری‌بگیران بیمه بیکاری به مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای

به اعتقاد فعالان حوزه کار، در حالی که ماهانه درصدی از حق بیمه کارگران به صندوق تأمین اجتماعی واریز می‌شود تا در مواقع بحرانی از آن استفاده کنند اما منابع موجود برای پوشش شاغلان بیکار شده بسیار محدود است و دولت نیز بدهی خود را به تأمین اجتماعی نمی‌پردازد تا از این طریق هم منابع صندوق افزایش یابد و هم افراد بیشتری بتوانند از مزایای قانونی بیمه بیکاری بهره‌مند شوند.

علی‌اکبر لبافی، کارشناس حوزه کار در این باره به ایسنا می‌گوید: برای آنکه افراد بیشتری را تحت پوشش بیمه بیکاری قرار بدهیم باید منابع درآمدی صندوق بیمه بیکاری را تقویت کنیم. پرداخت مقرری بیمه بیکاری در کشورهای دیگر هم وجود دارد منتها جنبه عام دارد به این نحو که فقط نیروهای کاری که قبلاً مشغول کار بوده و اکنون بیکارند، تحت پوشش قرار ندارند بلکه افراد بیکاری هم که فاقد شغل هستند، تحت پوشش قرار می‌گیرند.

به گفته لبافی، در کشورهای دیگر به محض آنکه فرد از کار بیکار شد و شغل خود را از دست داد مورد حمایت قرار می‌گیرد ولی در کشور ما استثناهایی در نظر گرفته شده از جمله اینکه در کارگاه‌هایی که مشمول بهسازی و نوسازی هستند یا دچار حوادث غیرطبیعی شده‌اند کارگران می‌توانند از مزایای بیمه بیکاری استفاده کنند اما همین کارگران اگر در کارگاه یا پروژه‌ای با ماهیت موقت مشغول کار شوند و بعد از مدتی فعالیت بنگاه یا پروژه متوقف شود دیگر نمی‌تواند از مقرری بیمه بیکاری دریافت کند چون استدلال این است که ماهیت کار او موقتی بوده و با اتمام قراردادش از کار خارج شده و اخراج نشده است.

به گفته این کارشناس حوزه کار، منابع صندوق تأمین اجتماعی که مقرری بیمه بیکاری را تأمین می‌کند باید تقویت شود چون هرگونه کسری در تأمین منابع موجب می‌شود که نتواند پوشش لازم را از بیمه‌شدگان بیکار داشته باشد در نتیجه عده بسیار کمی از مزایای پیش بینی شده در قانون بیمه بیکاری برخوردار خواهند شد.

افراد بیمه شده و کارگرانی که از مقرری بیمه بیکاری استفاده می‌کنند در صورتی که دوباره اشتغال به کار پیدا کنند، یا از قبول شغل مشابه پیشنهاد شده خودداری کنند، مقرری بیمه بیکاری آنها قطع می‌شود؛ همچنین در صورتی که پس از برقراری مقرری بیمه بیکاری مشخص شود که بیکاری بیمه شده ناشی از اراده شخصی وی بوده یا بیمه شده بیکار اشتغال مجدد خود را اعلام نکرده و با وجود اشتغال همچنان به دریافت مقرری ادامه دهد، باید وجوه دریافتی و کمک هزینه بیکاری را به سازمان تأمین اجتماعی بازپرداخت کند. ‌ بررسی بیمه بیکاری و افراد بهره‌مند از این مزیت، یکی از مواردی است که می‌تواند در تحلیل بازار کار کشورها مفید باشد. لازم به ذکر است رویکرد جهانی در این خصوص کاهش تعداد مقرری‌بگیران با تاکید بر حفظ اشتغال است چرا که افزایش این امر می‌تواند بیانگر مشکلات اقتصادی کارگاه و تعطیلی آنها باشد.

بر اساس گزارش‌های مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بررسی مقرری‌بگیران جدید بیمه بیکاری طی سال‌های ۱۳۹۷-۱۳۹۵ روند افزایشی این تغییرات را نشان می‌دهد به نحوی که میزان تغییرات سال ۱۳۹۷ نسبت به سال قبل، ۱۷.۳ درصد بوده است. بررسی تعداد مقرری‌بگیران جدید بیمه بیکاری بر حسب جنس نشان می‌دهد که در سال ۱۳۹۷ مردان ۷۷ درصد از مقرری‌بگیران جدید را به خود اختصاص داده‌اند، همچنین از بین تمام مقرری‌بگیران جدید بیمه بیکاری، حدود ۸۴ درصد متأهل یا متکفل هستند.

اخیراً زمزمه‌های واگذاری موضوع بیمه بیکاری به کاریابی‌ها شنیده شده که مورد انتقاد تشکل‌های کارگری قرار گرفته است. آن‌طور که مقامات کارگری می‌گویند این اقدام در راستای واگذاری به بخش خصوصی صورت خواهد گرفت در حالی که قبلاً هم اتفاق افتاده و کاریابی‌ها مشکلاتی را برای صندوق بیمه بیکاری ایجاد کرده بودند. نایب‌رییس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران با اعلام مخالفت شدید از واگذاری موضوع پرداخت مقرری بیمه بیکاری به کاریابی‌ها می‌گوید: بر خلاف رویه کشورهای دیگر هیچ‌گونه بسته حمایتی از نیروی بیکار شده در کشور پیش‌بینی نشده و هر روز شرایط دریافت مقرری بیمه بیکاری که حق قانونی کارگران است، سخت‌تر می‌شود.

چمنی می‌گوید: پرداخت مقرری بیمه بیکاری منت گذاشتن بر سر کارگر نیست و برخی تصور می‌کنند مقرری بیمه بیکاری منتی است که وزارت کار و دولت سر کارگران می‌گذارند درحالی که این‌طور نیست کارگران درصدی از حق بیمه‌ای که ماهانه به تأمین اجتماعی پرداخت می‌کنند به عنوان مقرری بیمه بیکاری در شرایط خاص ذخیره می‌کنند و چنانچه بدون میل و اراده بیکار یا از کار اخراج شدند از آن محل به عنوان مقرری بیمه بیکاری استفاده می‌کنند.

به گفته وی، در شرایطی که آمار بیکاران کشور افزایش می‌یابد و کارگران زیادی به دلیل شرایط اقتصادی تعدیل یا اخراج می‌شوند، سخت کردن روند دریافت بیمه بیکاری شایسته نیست زیرا کارگری که از کار بیکار شده نان‌آور یک خانواده است و اگر مستأجر هم باشد شرایط زندگی او سخت و دشوارتر خواهد بود. در همین حال مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت کار در گفت‌وگو با ایسنا، با اعلام آخرین آمار کارگران تحت پوشش بیمه بیکاری می‌گوید: هم‌اکنون ۲۵۸ هزار نفر در کشور در حال دریافت مقرری بیمه بیکاری هستند که این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۲ درصد افزایش داشته است.

به گفته وی، بیمه بیکاری به میزان سه درصد مزد بیمه شده است که توسط کارفرما تأمین و پرداخت می‌شود و پرداخت مقرری بیمه بیکاری از این محل صورت می‌گیرد.

یاوری می‌گوید: یکی از وظایف وزارت کار در خصوص مقرری‌بگیران بیمه بیکاری فراهم کردن زمینه اشتغال مجدد آنها است که تا پایان دی ماه سال گذشته زمینه اشتغال بیش از ۱۴ هزار نفر در کشور برای مقرری‌بگیران بیمه بیکاری فراهم شده است.

مدیرکل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت کار با بیان اینکه سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای مکلف است نسبت به ارایه آموزش‌های مهارتی به مقرری‌بگیران اهتمام ورزد، از معرفی بیش از ۲۵ هزار نفر از مقرری‌بگیران بیمه بیکاری به مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای برای یادگیری و بازآموزی مهارت خبر داد.