یک بام و دو هوای سیاست‌گذاری ارز دیجیتال
گروه دانش و فن | مرجان محمدی|
چندی پیش نیروی انتظامی از کشف چند مزرعه ارز دیجیتا ل خبر داد و اعلام کرد برخی کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی با توجه به دارابودن برق صنعتی اقدام به تولید ارز دیجیتال کرده‌اند . استخراج این ارز دیجیتال با بهره‌گیری از انرژی برق ارزان در ایران، باعث اعتراض برخی مسوولان شد تا جایی که با افزایش مصرف برق، به‌دلیل دستگاه‌های پردازش سریع وزارت نیرو خواستار برخورد با استخراج‌کنندگان ارزهای دیجیتال شد، چرا که به گفته مسوولان وزارت نیرو استخراج هر کوین معادل مصرف سالانه ۲۴ واحد مسکونی در ایران است. اما بیت کوین در جهان در حال رشد و استخراج است و بسیاری از کشورها آن را قانونی و استخراج آن را بلامانع اعلام کرده‌اند، اما در ایران مساله‌ای که با وجود همه اتفاقاتی که در ایران باوجودپیاده‌سازی آزمایشی آن توسط پست بانک انجام شد هنوز قانونی اعلام نشده است .
بر اساس این گزارش سال گذشته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به اهمیت ارزهای دیجیتال در دنیای کنونی اشاره کرد و گفت: دنیا در حال تحول است و یکی از این تحولات، «ارزهای دیجیتال» هستند. رویکرد انفعالی در خصوص فناوری و انتظار دستگاه‌ها از یکدیگر طبیعتا باعث عقب‌ماندگی و در نهایت انفعال حاکمیت خواهد شد.
وی از پیاده‌سازی آزمایشی اولین ارز دیجیتالی کشور توسط پست‌بانک خبر داد و گفت: با استفاده از ظرفیت‌های موجود ارتباطات و فناوری اطلاعات در عرصه بانکداری و نظام مالی کشور و نیز ظرفیت بالای جوانان کشور، در جلسه‌ای که با هیات‌مدیره پست‌بانک ایران داشتم، مقرر شد این بانک با اعلام فراخوان و شناسایی نخبگان کشور در این عرصه، اولین ارز دیجیتال طراحی‌شده را به صورت آزمایشی پیاده‌سازی و این مدل را برای بررسی و تایید به نظام بانکی کشور عرضه کند.
بحث ارز، موضوع بانک مرکزی است اما وقتی دیجیتالی شد، بعد تکنولوژیکی پیدا می‌کند که در حوزه فناوری اطلاعات است. وزیر ارتباطات در این باره گفته ما بارها اعلام کردیم در فضای مجازی، سطح دانش مردم بعضا از سطح دانش مسوولان در این حوزه بیشتر است و ما عقب‌افتادگی آگاهی در میان مسوولان دست‌اندرکار در حوزه فضای مجازی مشاهده می‌کنیم.
وی با بیان اینکه بانک مرکزی تلاش خوبی برای حمایت از فین‌تک‌ها داشته است، نیز گفت: نظام بانکی ما جدا از بانک مرکزی و دستگاه‌های نظام مالی، لازم است نسبت به تحولات فین‌تک‌ها و ارز دیجیتال آگاهی داشته باشند. تعاملاتی با پست بانک و پژوهشگاه پولی و بانکی داشته‌ایم تا نمونه‌ای از ارز دیجیتال را پیاده‌سازی کرده و برای مسوولان کشور آن را معرفی کنیم تا با چابکی بیشتر بانک مرکزی در این حوزه عمل کند.
جهرمی معتقد است: ارز دیجیتال درنهایت خواهد آمد و ما از قبل باید فکری به حال آن بکنیم، هرچند درباره استفاده از ارزهای مجازی نظرات مختلفی وجود دارد. واقعیت این است که ما می‌خواهیم این مدل را که قبلا در ژاپن هم پیاده شده، پیاده‌سازی کنیم تا با استفاده از ظرفیت‌های موجود یک مدل آزمایشی را برای تصمیم‌گیری‌های نهایی اجرا کنیم. در همان سال و بعد از پیاده‌سازی ارز دیجیتال توسط پست بانک بانک مرکزی اعلام کرد «به‌کارگیری ابزار بیت‌کوین
(Bit Coin) و سایر ارزهای مجازی در تمام مراکز پولی و مالی کشور ممنوع است.» حال با گذشت یک‌سال از این اتفاق و روی کار آمدن مزرعه‌های بیت کوین در کشور اختلاف نظرهایی بین مسوولان شکل گرفته است. برخی موافق و برخی مخالف راه‌اندازی ارزدیجیتال در کشور هستند، در این خصوص نسترن محسنی معاون بررسی‌های فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در اینستاگرام نوشت: این روزها بسیار بحث ماینرها و ماینینگ‌ها داغ شده و در این گیر و‌دار شاید در برخی موارد به درستی و در برخی قضاوت‌ها از سر بی‌اطلاعی، خرده‌هایی به رگولاتورها گرفته می‌شود. در این راستا به نظرم رسید که مطلبی را که چندی قبل در توییتر گفتم را اینجا نیز باز نشر کنم، چراکه جای خالی این موضوع زیاد حس می‌شود. وی در ادامه توضیح داد: در حالی که استخراج ارز دیجیتال از سوی برخی بزرگان، یک صنعت شناسایی می‌شود، از سوی برخی نهادها ممنوع اعلام شده و همچنان متقاضیان ورود به این حوزه در بلاتکلیفی هستند. ظاهرا هر زمان که به مباحثی که نیازمند رگولاتوری مشارکتی است، می‌رسیم، بر تاخیرها افزوده می‌شود. محسنی همچنین خاطرنشان کرد: مدت‌هاست که مقتضیات زمانه حکم می‌کند نشست تنظیم‌گرهای بخشی به صورت منظم برای مباحث چند وجهی بخشی شکل بگیرد، اما شاهدیم که در برخی بخش‌ها حتی هنوز رگولاتوری شکل نگرفته است. مفاهیم نسبتاً جدیدی را که در پس خود دنیایی کار نهفته دارد، جدی بگیریم.
این در حالی است که گفته می‌شود در مرکز ملی فضای مجازی در حال بررسی این موضوع با بانک مرکزی است چرا که بانک مرکزی هنوز بیت کوین را تایید نکرده است چون معتقد است: روی زنجیره بازار ارز مجازی در کشور هیچ‌گونه کنترل و مدیریتی وجود ندارد و در حقیقت صراف‌هایی که به این فعالیت مبادرت می‌کنند، مجوز ندارند و به دلیل نبود مقررات هنوز نمی‌توان از ارزهای مجازی در کشور استفاده کرد. از سوی دیگر برخی مسوولان صحبت از راه‌اندازی ارزهای بومی می‌کنند، مساله‌ای که به‌نظر می‌رسد با وجود برخی خلأ‌های قانونی راه به جایی نمی‌برد.
پای چینی‌ها هم به مزارع بیت‌کوین ایران باز شد
این در حالی است که بر اساس گزارش‌های جدید، برق ارزان ایران این روزها پای استخراج‌کنندگان بین‌المللی ارزهای دیجیتال به خصوص کشور چین را به کشورمان باز کرده است؛ موضوعی که برای صنعت برق ایران ضر ر و برای استخراج‌کنندگان چینی، سودی سرشار دارد.
کشور چین که به نوعی مهد همه نوع تولید به دلیل ارزان بودن مواد اولیه و هزینه دستمزد است، درباره استخراج ارزهای دیجیتال مقررات بسیار سخت‌گیرانه‌ای دارد؛ به گونه‌ای که سازمان‌های مقررات‌گذار این کشور هیچ رمزارزی را به عنوان پول قانونی به رسمیت نمی‌شناسند و سیستم بانکداری این کشور هم نه تنها خدمات مربوط به این ارزها را ارایه نمی‌کند بلکه از پذیرش آنها هم منع شده است.
این کشور حالا به خاطر هدر رفت منابع به خاطر استخراج ارز دیجیتال و آثار زیست محیطی مخرب ناشی از آن، در پی ممنوع ساختن استخراج بیت‌کوین و سایر پول‌های مجازی است.
در گزارشی که ایرنا دیروز منتشر کرد، تصریح شده که، استخراج‌کنندگان ارزهای دیجیتال چینی با اطلاع از ارزان‌بودن تعرفه‌های برق در ایران تمایل بیشتری برای حضور در کشورمان یافته‌اند.
سهیل نیکزاد فعال در زمینه استخراج ارزهای مجازی درباره حضور چینی‌ها گفت: آن طور که اطلاع دارم، یکی دو مزرعه ماینینگ با حضور چینی‌ها یا تأسیس شده یا در حال تأسیس است.
در همین خصوص علی بخشی رییس هیات‌مدیره سندیکای صنعت برق ایران گفت: به دلیل آنکه فعالیت استخراج‌کنندگان ارزهای مجازی غیررسمی است نمی‌توان گفت چینی‌ها حضور بیشتری دارند اما آنچه مشخص است حضور استخراج‌کنندگان بین‌المللی در کشور زیاد است.
رییس هیات‌مدیره سندیکای صنعت برق ایران فعالیت فعلی این استخراج‌کنندگان را به ضرر صنعت برق ارزیابی کرد و خاطرنشان ساخت: اتفاقی که اکنون رخ می‌دهد آن است که این استخراج‌کنندگان یارانه‌ای را که دولت برای تولید و فروش برق در اختیار مردم قرار می‌دهد ناعادلانه مصرف می‌کنند.
رییس هیات‌مدیره سندیکای صنعت برق ایران افزود: استخراج ارزهای دیجیتال به دلیل آنکه در جهان قیمت برق واقعی است مقرون به صرفه نیست اما به دلیل ارزان بودن قیمت برق در ایران این کار به صرفه است بنابراین علاوه بر جوانان ایرانی پای تعدادی از کشورهای دیگر هم به کشورمان باز شده است.
رییس هیات‌مدیره سندیکای صنعت برق ایران خواستار آن شد تا دولت هرچه سریع‌تر نسبت به تعیین تعرفه برق صادراتی برای استخراج‌کنندگان ارزهای دیجیتال اقدام کند و آن را به نفع صنعت برق توصیف کرد.
