ابزارهای مالی جدید به بهبود بازار کمک کرده است

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به اینکه تلاش همه ارکان و اهالی بازار سرمایه در امر توسعه قابل تقدیر است، گفت: تمامی ارکان و فعالان بازار سرمایه نقش بسزایی در رشد و شکوفایی بازارسرمایه دارند و امروز بورس کشور به پویایی رسیده است.

شاپور محمدی در گفت‌وگو با سنا عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین عوامل پویایی امروز بازار سرمایه ایران، نقدشوندگی حداکثری است. در اوایل سال ۹۵ و در هر ماه، بطور میانگین بین ۶۰ تا ۷۰ نماد معاملاتی متوقف بود، اما درحال حاضر میانگین نمادهای متوقف به ۱۰ نماد کاهش یافته است.سخنگوی سازمان بورس با تاکید به اهمیت نقدشوندگی افزود: کاهش توقف نمادها نشان می‌دهد، نقدشوندگی که یکی از خواسته‌های اصلی فعالان بازار بود، تا حد قابل مطلوبی تامین شده است. با این وجود نهاد ناظر به همین میزان اکتفا نمی‌کند و در تلاش هستیم تعداد نمادهای متوقف را کاهش داده و در کنار افزایش سهام شناور آزاد، نقدشوندگی بازار را افزایش دهیم.دبیر شورای عالی بورس یکی از بحث‌های مهم بازار سرمایه را در خصوص چالش‌های عرضه‌های اولیه دانست و گفت: در عرضه‌های اولیه روش ثبت سفارش با BookBuilding تا حد زیادی از مشکلات اهالی بازار را برطرف کرد. روش ثبت سفارش جدید در عرضه‌های اولیه مسیر ارتقای فضای عادلانه در بازار سرمایه را هموار کرد.وی ابزارهای مالی جدید را عامل دیگر پویایی بازار سرمایه دانست و ادامه داد: موضوع دیگر که در مطالبات اهالی بازار، بارها شنیده شد، ورود ابزارهای مالی جدید بود. خواسته فعالان بورسی این بود که باید شرایطی فراهم شود تا به غیر از سهام، ابزارهای قابل معامله نیز در بورس وجود داشته باشد. در کنار ابزارهای مرسوم و کلاسیک دنیا، ابزارهای مالی اسلامی نیز با موافقت کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار به خانواده بازار سرمایه وارد شد. در این میان ابزار اجاره سهام، یکی از دستاوردهای مهم در این زمینه بود. اوراق مرابحه، اوراق منفعت، اوراق وکالت و اوراق جعاله از جمله مهم‌ترین اوراقی است که طی یکی دو سال اخیر به مرحله عملیاتی وارد شدند.وی در خصوص اوراق فروش استقراضی بیان داشت: بحث فروش استقراضی Short selling در دستور کار سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفت. اما این ابزار با مبانی شرعی و بومی کشور همخوانی نداشت بنابراین ابزار جدیدی با عنوان فروش تعهدی جایگزین آن می‌شود.محمدی با اشاره به اینکه پس از بحث نقدشوندگی، تکمیل جعبه ابزار‌های بورسی کشور عامل پویایی است، افزود: خلق فرصت سودآوری بالاتر برای سرمایه‌گذاران در عین ثبات‌آفرینی از ویژگی‌های ابزار «فروش تعهدی» است. در مواقعی که بازار متاثر از عوامل روانی است و فضای آن با عوامل بنیادی همخوانی ندارد، ابزارهایی همچون فروش تعهدی در نقش تثبیت‌کننده به میدان می‌آیند و به تعادل بیشتر بازار کمک می‌کنند.

 زیر‌ساخت‌ در شرایط ایده‌آل

سخنگوی سازمان بورس در ادامه با اشاره به پیشرفت‌ها در زمینه زیرساخت بازار سرمایه عنوان کرد: در حوزه ‌ای‌تی سازمان بورس برنامه‌های خوبی را اجرایی کرده است. جدایی هسته معاملات بورس و فرابورس؛ یکی از مهم‌ترین اقدامات در این حوزه بود. این موضوع کمک کرد ریسک‌های حول این سامانه تا حد زیادی کاهش یابد.

محمدی گفت: به‌روز‌رسانی سامانه معاملات، فرصتی بود که در اختیار سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفت. سامانه معاملاتی که حدود یک دهه، به‌روز‌رسانی نشده بود، به‌روز‌رسانی شد و بسیاری از مشکلات آن برطرف شد. سامانه رصد نیز در این مدت راه‌اندازی شد. این سامانه با هدف چابک‌سازی فعالیت‌های اداری تأسیس شد.

دبیر شورای عالی بورس، بحث تعیین حد اعتبار کارگزاری‌ها را یکی دیگر از اقدامات مهم دانست و دسترسی به این مهم را مدیون همت معاونت نظارت بر نهادهای مالی و کانون کارگزاران قلمداد کرد و گفت: Credit limit یکی از کارهایی بود که ریسک بازار سرمایه را تا اندازه بسیار زیادی کاهش داد.

وی ادامه داد: در دو سال و نیم اخیر بحث امنیت اطلاعات بازار سرمایه (مکنا)، اتفاق افتاد. در حال حاضر ممیزی امنیت اطلاعات در بازار سرمایه به خوبی پیگیری می‌شود. بخش عمده‌ای از ارکان و فعالان بازار سرمایه اعم از کارگزاری‌ها، تامین سرمایه‌ها، شرکت‌های تامین سرمایه از نظر امنیت اطلاعات، ممیزی می‌شوند و این یکی بهترین اقدامات در زمینه زیرساختی بود. این قابلیت جدید کمک می‌کند شاهد بازار سرمایه‌ای با خحداقل آسیب‌پذیری باشیم. در حال حاضر همه سرویس‌ها در شرایط مطلوبی قرار دارند.

محمدی افزود: در حوزه کدال، کدال۳۶۰ درجه یکی از اقدامات مهم شرکت رایان بورس بود. همچنین موضوع سامانه پیامکی مدیران نیز در این مدت مطرح شد که به مدیرانی که در شرکت‌های بورسی فعال هستند، پیامکی حاوی توضیح وظایف قانونی در موعد مقرر ارسال می‌شود. این یکی از سیاست‌های سازمان در جهت پیشگیری از تخلفات است. نهادناظر همواره در کمترین زمان ممکن، با تخلفات برخورد می‌کند؛ اما تلاش این نهاد در جهت پیشگیری از وقوع تخلف است.

رییس سازمان بورس با موشکافی اقدامات انجام شده در حوزه قضایی خاطرنشان کرد: در حوزه اقدامات قضایی و حقوقی، اداره پیشگیری و حمایت‌های قانونی در سازمان بورس و اوراق بهادار تشکیل شد. سهامدارانی که نتوانستند سود سهام خود را دریافت کنند؛ سهامدارانی که به هرنحوی شکایت دارند می‌توانند شکواییه خود را به این نهادها ارسال کنند تا از این مجرا پیگیری شود. در اداره پیشگیری قرار است تا کدهای رفتاری برای مدیران شرکت‌های بورسی تنظیم شود. در برخی مواقع استراتژی مدیر شرکت بورسی از نظر مدیران ناظر خطا و نامناسب است. اما ابزار قانونی برای برخورد با چنین تصمیماتی وجود ندارد. کدهای رفتاری که در نظر گرفته شده و ابلاغ می‌شود کمک می‌کند تا اندازه زیادی این حوزه بهبود پیدا کند.

رییس سازمان بورس یادآور شد: سیگنال فروشی، نشر اطلاعات غلط و کذب، از دیگر مواردی بود که از سوی نهاد ناظر پیگیری شد. سازمان بورس در خصوص این موارد پرونده‌های قضایی تشکیل داد و بسیاری از سایت‌ها و شبکه‌های سیگنال‌فروشی به این ترتیب، مسدود شده‌اند. بعضی افراد در بورس، دستکاری قیمتی انجام می‌دادند، در همین راستا، پرونده قضایی در محاکم قضایی تشکیل و علیه این افراد شکایت شد و نتیجه این اقدامات بازار سرمایه‌ای پویا است.