راهکار مالی اروپا برای ایران ناکارآمد است
سرپرست سازمان توسعه تجارت گفت: اینستکس از نظر فنی چندان برای ما تعیین‌کننده نیست، اما به لحاظ سیاسی می‌توانست به اروپایی‌ها کمک کند تا نشان دهند که این توانایی را دارند و حیثیت آسیب دیده خودشان را از این طریق ترمیم کنند.
محمدرضا مودودی در یک برنامه تلویزیونی در مورد اینستکس و مختصات این کانال اروپایی برای مبادلات تجاری با ایران اظهار کرد: اینستکس یک ساز و کار برای تبادل تجاری بین ایران و اروپا است و نکته مهم آن است که آن سوی قضیه اصلا بانک‌ها نیستند، بلکه شرکتی است که مدیریت عامل آن با آلمان‌ها است، محل آن در فرانسه قرار گرفته و انگلیس‌ها به عنوان ناظر در آن فعالیت خواهند داشت. این یعنی ترکیبی از سه کشور که به نسبت مساوی قرار است در اینستکس سهم داشته باشند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، سرپرست سازمان توسعه تجارت افزود: این ساختار به هیچ‌وجه یک ساختار بانکی نیست که قرار باشد در آن پولی جابه‌جا شود بلکه بیشتر یک ساز و کار برای مبادلات تجاری در قالب تهاتر با اقلام غیرتجاری است و هدف اروپا هم این نبوده که بانک‌های خودش را درگیر آن کند. وی در پاسخ به این سوال که اینستکس چقدر می‌تواند خواسته‌های ایران را از اروپایی‌ها تامین کند و چقدر ظرفیت دارد، گفت: تجارت ما عمدتا حول تجارت با کشورهای همسایه اتفاق می‌افتد و تقریبا 85 درصد صادرات ما با کشورهای همسایه مان به علاوه چین و هند است؛ این یعنی ما وابستگی چندانی به اروپایی‌ها نداریم کما اینکه سهم کشورهای آسیای شرقی در 15 درصد باقی مانده تجارت خارجی ما، بسیار بیشتر از اروپا است. مودودی گفت: صادرات اروپا به ایران تقریبا 10 برابر صادرات ما به اروپا بود و به نظر می‌رسد این کانال بیش از آنکه به نفع ایران باشد، می‌توانست به نفع اروپایی‌ها باشد تا از این کانال، حداقل جریان مبادله کالایی خودشان با ایران را در قالب مجرای قانونی در شرایط فعلی ادامه می‌دادند. وی ادامه داد: بر همین اساس به نظر من اینستکس از نظر فنی چندان برای ما تعیین‌کننده نیست، اما به لحاظ سیاسی می‌توانست به اروپایی‌ها کمک کند تا نشان دهند که این توانایی را دارند و حیثیت آسیب‌دیده خودشان را از این طریق ترمیم کنند. سرپرست سازمان توسعه تجارت با اشاره به فعالیت تجاری ایران در دو حوزه صادرات و واردات با کشورهای همسایه گفت: ما امروز با کشورهایی که در تجارت هستیم به نوعی از کانالی مشابه اینستکس استفاده می‌کنیم؛ یعنی به هرحال ما سالانه 40 تا 50 میلیارد دلار صادرات داریم و تقریبا به همین میزان هم واردات؛ خب در شرایطی که بانک‌های ما و بانک مرکزی تحریم شده‌اند پس چطور این پول جابه‌جا می‌شود؟
مودودی در پاسخ به این سوال که چرا تا امروز ساز و کار اینستکس بطور کامل فعال نشده، گفت: اروپایی‌ها بهانه می‌کنند که چون بخش عمده اقتصاد آنها متشکل از بخش خصوصی است و بخش خصوصی هم به دلیل ارتباطات تجاری‌اش با امریکا نمی‌خواهند در ارتباط با ایران آسیب ببیند، دولت‌های اروپایی هم نمی‌توانند آنها را مجبور به کار کردن با ایران کنند.
وی درباره آینده اینستکس و امیدوار بودن به کارکرد آن گفت: از یک سو امریکایی‌ها تهدید کرده‌اند اگر اینستکس شروع به کار کند، طرف ایرانی اینستکس را تحریم می‌کنند؛ لذا این امکان وجود دارد که ما هرشرکتی را هم معرفی کنیم، در لیست تحریم‌های امریکایی‌ها قرار گیرد؛ این یک داستانی است که اگر شروع شود، پایانی نخواهد داشت.
سرپرست سازمان توسعه تجارت افزود: از سوی دیگر ما به هیچ اقدامی به جز رفتار امریکایی‌ها بدبین نیستیم و امیدواریم اینستکس بتواند جایگاه خودش را پیدا کند چراکه معتقدیم اگر اروپایی‌ها در این ماجرا نتوانند راهکاری پیدا کنند با مشکلات جدی‌تری در آینده مواجه خواهند شد؛ لذا آرزو می‌کنیم اتحادیه اروپا بتواند مسیر خودش را در این مورد پیدا کند ولی واقعیت آن است که فعال شدن یا نشدن اینستکس در آمار تجارت خارجی ما تاثیر چندانی ندارد. مودودی خاطرنشان کرد: اروپایی‌ها اگر بپذیرند در چارچوب همان قرارداد بین‌المللی که با ایرانی‌ها امضا کرده‌اند، کار کنند، نشان می‌دهند از تحریم‌ها تابعیت نکرده‌اند و این یک انگیزه‌ای برای سایر کشورها می‌شود که آنها هم بدانند می‌شود از تحریم‌های امریکا تبعیت نکرد.
وی گفت: این یک واقعیت است که اگر امریکا در رسیدن به خواسته‌های خود از این طریق غیرقانونی موفق شود، دیگر هیچ کشوری در امان نخواهد بود و در آینده هر کشوری را می‌تواند مشمول همین داستان کند.
سرپرست سازمان توسعه تجارت گفت: امروز ایران یک آزمایشگاه برای جنگ اقتصادی است تا امریکایی‌ها آزمایش کنند و ببینند آیا می‌توان در جنگ اقتصادی موفق شد یا نه؛ لذا اگر امریکا در این آزمایش موفق شود، قطعاً ایران تنها کشوری نخواهد بود که در معرض این جنگ قرار می‌گیرد و اتفاقا اگر این جنگ شروع شود، برای سایر کشورها نتیجه بسیار سخت‌تری خواهد داشت؛ چراکه ایران در این سال‌ها نشان داده، چندان پیوندهای اقتصادی عمیقی با دنیا ندارد که با این تحریم‌ها با یک خلأ جدی مواجه شود، ولی در سایر 164 کشور دیگر عضو WTO که سرمایه‌گذاری کلان مشترک در آنها انجام شده و تولیدات مشترک گسترده‌ای شکل گرفته و سیستم بانکی آنها به‌شدت وابسته به ساختار بانکی جهانی هستند، اگر در شرایط امروز ایران قرار بگیرند، بعید است 48 ساعت یا 72 ساعت دوام بیاورند و از درون متلاشی می‌شدند.
