خداحافظی پرهزینه آنکارا با غرب
گروه جهان|
ایالات متحده قصد دارد در روزهای آینده تحریمهایی را در ارتباط با خرید سامانه موشکی اس۴۰۰ روسی توسط ترکیه علیه این کشور وضع کند. اولین قطعات موشک اس۴۰۰ جمعه به پایگاه نظامی در آنکارا رسید و ایالات متحده تصمیم ترکیه برای خرید اس۴۰۰ روسی را شدیدا مشکلساز خواند.
بهگزارش بلومبرگ، تیم اقتصادی دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا، بسته تحریمی علیه ترکیه را تهیه کرده است و تا اواخر هفته جاری بطور رسمی اعلام خواهد شد. گفته شده، امریکا سه بسته تحریمی علیه ترکیه در نظر گرفته که اثرات و سطوح مختلفی از چالش را برای دولت آنکارا در پی دارد. این برنامه نیاز به تأیید دولت ترامپ دارد. یک مقام مطلع گفته، دولت امریکا قصد دارد پس از مراسم سالگرد کودتای نافرجام ۱۵ جولای ۲۰۱۶ علیه دولت ترکیه، این تحریمها را اعلام کند. تحریمها شامل ممنوعیت قراردادهای خرید و فروش مستغلات، اعمال محدودیت سرمایهگذاری در اوراق مالی امریکا و محدودیت دسترسی شرکتهای ترکیهای به بخش پولی امریکا هستند. این احتمال نیز وجود دارد که دولت امریکا از موسسات مالی بینالمللی مثل صندوق بینالمللی پول بخواهد ارایه وام به موسسات ترکیه را نپذیرند، مضاف بر اینکه بانکهای امریکایی از ارایه وام به ارزش بیش از ۱۰ میلیون دلار به شرکتها و بانکهای ترکیه منع میشوند. همچنین این احتمال وجود دارد که تعداد زیادی از شرکتهای ترکیه فعال در بخش صنایع نظامی هدف گرفته شوند و این یعنی این شرکتها قادر به خرید قطعات امریکایی برای تجهیزاتی که ترکیه در داخل تولید میکند، نخواهند بود. احتمال تحریمهای سنگین امریکا علیه ترکیه در شرایطی مطرح شده که موسسه رتبهبندی فیچ نیز بار دیگر رتبه اعتباری ترکیه را کاهش داده است. گفته شده، فیچ رتبه اعتباری ترکیه را به “BB“ منفی و چشمانداز اقتصادی این کشور را نیز به منفی تغییر داده است.
پایان وابستگی
نشریه آلمانی «دیولت» اصرار دولت ترکیه برای خرید سامانههای موشکی روسیه را با وجود مخالفتهای شدید ایالات متحده و ناتو به منزله خداحافظی رجب طیب اردوغان رییسجمهوری ترکیه، با غرب ارزیابی کرده است. دیولت نوشته: «نخستین محموله تجهیزات مربوط به سامانه دفاع موشکی اس۴۰۰ روسیه جمعه وارد آنکارا شد. ترکیه با وجود انتقادهای شدید ناتو و تهدیدهای امریکا این سامانه دفاع موشکی متحرک را به ارزش ۲.۵ میلیارد دلار از روسها خرید. این در حالی است که ترکیه بهعنوان یکی از اعضای پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و همپیمان امریکا در منطقه، منافع راهبردی مشترک با این پیمان نظامی غربی دارد. به نظر میرسد که دلیل اصلی اردوغان برای خرید موشکهای روسی، تلاش برای پایان دادن وابستگی ترکیه به غرب بوده است. بر این اساس رییسجمهوری ترکیه با این کار در واقع ضمن خداحافظی با غرب دوره جدیدی را در مناسبات خود با روسیه آغاز کرده است. “
نشریه فارنپالسی نیز با مقایسه طرح «کمربند و جاده» چین با فروش جنگندههای اف35 امریکا به کشورهای دیگر از جمله ترکیه نوشته: «چین بهدلیل استفاده از اعمال بدهیهای اجباری در پروژه کمربند و جاده به کشورهای عضو مورد انتقاد است و نمونه آن هم اجاره ۹۹ ساله بندری در سریلانکا پس از آن است که این کشور نتوانست بازپرداخت وامی را که گرفته بود، بپردازد. وزارت دفاع چین اخیراً تأیید کرد که این ابتکار عمل مولفههای نظامی هم دارد. اما برنامه فروش اف۳۵های امریکا فراتر از اینهاست. این برنامه امنیت یک کشور را برای چندین دهه به ایالات متحده متکی میکند و واشنگتن از این مساله بهعنوان اهرم فشار بهره میبرد. در سال ۲۰۰۵، این کشور دسترسی اسراییل به این برنامه را به تلافی فروش قطعات پهپادی به چین به حالت تعلیق درآورد و اسراییل بلافاصله این فروش را متوقف کرد. اگرچه پنتاگون تخمین میزند یافتن جایگزینی به جای ترکیه تنها تاخیری چند ماهه به وجود میآورد اما جبران چنین خسارتی برای طرف ترکی به این آسانی نخواهد بود. ترکیه بیش از اینها به شبکه اف۳۵ وابسته است چون صنعت هوانوردی ترکیه تعدادی از قطعات این جنگندهها را تولید میکند. اگر امریکا پای ترکیه را از این برنامه ببرد، ترکیه با ضرر بزرگی روبرو میشود. در حالی که پنتاگون برآورد میکند یافتن جایگزینی برای ترکیه بیش از چند ماه به طول نمیانجامد اما خطوط تولید ترکیه قادر نیستند تا به این راحتی خودشان را با این مساله انطباق دهند و انتظار میرود ۱۲ میلیارد دلار صنعت تولید قطعات در ترکیه در معرض خطر بیفتد. این آمار ممکن است یک ضرر مالی برای برنامه تریلیون دلاری اف-۳۵ باشد اما به اندازه ارزش هشت ساله تمام صادرات هوافضای ترکیه است. بنابراین اردوغان اگر بخواهد امریکا را دور بزند و بر خرید تسلیحات روسی اصرار بورزد هزینه سنگینی را خواهد پرداخت. پیش از آنکه امریکا ارسال اف۳۵ها به ترکیه را در آوریل متوقف کند، بلژیک ۳۴ فروند، سنگاپور ۴۰ تا ۶۰ فروند و ژاپن ۱۰۵ فروند از آنها را سفارش داده بود که بیش از ۱۰۰ فروند ترکیه است. اگرچه دولت حاکم جنبش پنج ستاره ایتالیا پلتفورمی برای لغو این برنامه در پیش گرفت، اما از این روند دست کشید؛ وزیر دفاع ایتالیا در دسامبر ۲۰۱۸ اینگونه به پارلمان گزارش داد: این مساله واضح است که ما نمیتوانیم نیروی هوایی خود را از یک ظرفیت بزرگ هوایی که ما را جلوتر از هر کشور دیگری قرار میدهد، محروم کنیم. نسبت به شبکه جنگنده اف۳۵، پیشبینیهای خوشبینانه درباره پروژه کمربند و جاده وسعت بزرگتر و کشورهای بیشتری را پوشش میدهد و از همه مهمتر، این ابتکار عمل خودش را یک ژنراتور و مولد همزیستی صلحآمیز و ثروت در یک مقیاس جهانی میداند. اما عضویت در برنامه جنگندههای اف۳۵ مزیتهای خودش را دارد که همان پرستیژ، دسترسی به فناوری و قراردادهای فرعی و روابط نزدیک امنیتی با امریکا است. کشورهای مقتدر تعادلی میان استقلال و وابستگی بالقوه برقرار میکنند. شاید کمربند و جاده در آینده پیروز میدان باشد اما در حال حاضر، واقعیت به نفع نسخه امریکایی آن است.»