توقیف سرکش
گروه ایران|
حدود دو هفته پس از توقیف نفتکش محموله نفت ایرانی گریس 1 در جبل‌الطارق توسط انگلیس، روز جمعه ایران یک نفتکش بریتانیایی به نام استرا را توقیف و آن را به بندرعباس هدایت کرد، اما در توقیف این دو نفتکش دو تفاوت عمده است: توقیف نفتکش اول بر خلاف مقررات بین‌المللی بود و فقط به بهانه تحریم اتحادیه اروپا علیه سوریه رخ داد اما توقیف دوم درست وفق مقررات بین‌المللی صورت گرفت، زیرا طبق گفته مقامات ایرانی این نفتکش پس از تصادم با یک شناور ایرانی قصد فرار داشت که توسط سپاه پاسداران توقیف و به بندر عباس هدایت شد. ماجرا از یک اطلاعیه شروع شد؛ اطلاعیه‌ای که به دنبال آن توفانی به پا شد. ساعت حدود 10 و نیم جمعه شب، نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که یک نفتکش بریتانیایی را توقیف کرده است . بنا بر این اطلاعیه: عصر روز (جمعه ۲۸ تیر) یک فروند نفتکش انگلیسی با نام «stena impero» هنگام عبور از تنگه هرمز به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی بنا به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، توسط یگان شناوری منطقه یکم نیروی دریایی سپاه توقیف شد. این اطلاعیه افزوده بود: نفتکش مذکور پس از توقیف به ساحل هدایت و برای سیر مراحل قانونی و بررسی‌های لازم تحویل سازمان بنادر و دریانوردی شد. اما اینکه چرا نفتکش توقیف شده بود را مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان چنین گفته است: پس از دریافت گزارش‌هایی مبنی بر نقض قوانین بین‌المللی دریانوردی و عدم تمکین و پاسخ شناور مذکور نسبت به تماس‌های صورت گرفته، نفتکش انگلیسی با هماهنگی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به سمت لنگرگاه بندرعباس هدایت شد تا ابعاد مختلف حادثه توسط کارشناسان اداره کل بنادر و دریانوردی هرمزگان به دقت بررسی شود.این اتفاق آنقدر برای انگلیس سنگین بود که همان شب جمعه کابینه بریتانیا تشکیل جلسه داد، جلسه اضطراری که آن را کبری می‌نامند که مخفف «نشست توجیهی دفتر دولت در اتاق آ» است.
(Cabinet office briefing room A ) نشست کبری در بریتانیا معمولا در زمانی انجام می‌شود که کابینه موضوع اضطراری در دستور کار دارد. جرمی هانت در پایان این نشست گفت که آنها به دنبال گزینه نظامی نیستند و به دنبال یک راه دیپلماتیک هستند تا این موقعیت را حل کنند . به گفته او بریتانیا باید این موضوع را حل کند . البته تنها جرمی هانت نبود که این موضع را گرفت . روزنامه‌های بریتانیایی هم تماما صفحه اول خود را به این اتفاق اختصاص دادند . روزنامه‌های فایننشیال‌تایمز؛ ایندیپندنت، تیمز و هرالد این اتفاق را یا تیتر اول خود کرده بودند یا عکس اول . اما واکنش‌های داخلی چه بود؟ وزیر امور خارجه ایران در توییتی اتهام دزدی دریایی که برخی از رسانه‌های انگلیسی به ایران زده بودند را اینچنین پاسخ داد: برخلاف دزدی دریایی در تنگه جبل‌الطارق، اقدام ما در خلیج فارس اجرای قوانین بین‌المللی کشتیرانی دریایی است. همانطور که در نیویورک گفتم، این ایران است که امنیت تنگه هرمز و خلیج فارس را تامین می‌کند. انگلیس باید شریک (جرم) بودن در تروریسم اقتصادی امریکا را متوقف کند. عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان هم در توییتی در واکنش به توقیف نفتکش بریتانیایی نوشت: «قاعده مقابله به مثل در حقوق بین‌الملل امری است شناخته‌شده که در مقابل اقدامات خلاف یک دولت مورد استفاده قرار می‌گیرد. اقدام صحیح دولت ایران برای مقابله با جنگ اقتصادی نامشروع و توقیف نفتکش‌ها از جمله مصادیق این قاعده است و منطبق با حقوق بین‌الملل.» محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام هم در توییتی واکنش دیگری به این موضوع داشت . او در حساب کاربری خود نوشت: «ما به دنبال جنگ نیستیم ولی درمقابله به مثل کوتاه نخواهیم آمد، چه صدام باشد چه ترامپ چه ملکه.» به نظر می‌آید که بریتانیا از این رویداد هنوز در شوک است. با آنکه دیروز سفیر ایران در لندن به وزارت خارجه آن کشور احضار شد تا اعتراض رسمی دولت بریتانیا را به ایران بدهد اما با این حال نمی‌داند چه رفتاری را باید در پیش بگیرد. فی‌الواقع زمانی که نفتکش حامل نفت ایران در جبل‌الطارق توسط بریتانیا توقیف شد بسیاری از کارشناسان داخل انگلستان این رفتار را خلاف سیاست‌های بریتانیا دانسته و آن را همسو با سیاست‌های ترامپ تلقی کردند. اما متاسفانه دولت بریتانیا یا نتوانست یا نخواست به این توصیه‌ها گوش دهد.
اما آخرین وضعیت نفتکش بریتانیایی چیست؟
به گفته الله‌مراد عفیفی‌پور، مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان؛ بررسی‌های کارشناسی علل وقوع حادثه دریایی این نفتکش که محموله‌ای به همراه نداشته است؛ توسط کارشناسان اداره کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان آغاز شده است. وی با بیان اینکه نفتکش «استینا ایمپرو» تحت پرچم کشور انگلستان است و ۲۳ خدمه دارد، اظهار داشت: ۱۸ نفر از خدمه این شناور ملیت هندی دارند و پنج نفر خدمه دیگر هم از کشورهای روسیه، فیلیپین و لتونی هستند، البته فرمانده نفتکش، دارای ملیت هندی است. مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان گفت: برای حفظ ایمنی کشتی فعلا خدمه در کشتی حضور دارند و در حال حاضر همه ۲۳ خدمه، در محل کار خود در نفتکش هستند.عفیفی‌پور اضافه کرد: در صورت لزوم و بر مبنای درخواست مقام قضایی، ممکن است خدمه برای انجام مصاحبه‌های تخصصی و فنی فراخوانده شوند.وی گفت: به منظور رعایت ضوابط ایمنی و استانداردهای بین‌المللی دریانوردی همه همکاری‌های لازم برای هدایت ایمن و دقیق تانکر «استینا ایمپرو» و لنگراندازی در موقعیت مناسب، از سوی این اداره کل صورت پذیرفته است.
جزئیات بیشتر درباره تانکر «استینا ایمپرو»
گفتنی است، شناور Stena Impero یک تانکر نفت کش با قابلیت حمل مواد نفتی و شیمیایی است که 183 متر طول و 49هزار و 683 تن وزن دارد. این کشتی در سال 2018 میلادی ساخته شده است و با پرچم کشور انگلستان تردد می‌کند. این شناور ظرفیت حمل 46 میلیون و 576 هزار لیتر مایعات (نفت یا مواد شیمیایی) را دارد.آمارهای موجود نشان می‌دهد که روزانه حدود 14 میلیون بشکه نفت از تنگه هرمز صادر و وارد بازارهای جهانی می‌شود، همچنین سالانه حدود 50 هزار کشتی از این تنگه عبور می‌کند که بیشتر آنها تانکرهای نفتی هستند.
