دود اقدامات ترامپ به چشم دبی هم رفته است
به گفته یک مقام ارشد امارات متحده عربی، این کشور پیشبینی کرده که حجم مبادلات تجاری آن با ایران در سال جاری میلادی در نتیجه عواقب تشدید تحریمهای ایالاتمتحده بر جمهوری اسلامی به نصف کاهش خواهد یافت.
دبی از دیرباز مرکز کسب و کارهای ایرانی در خارج از این کشور بوده و ارزش تجارت دوجانبه امارات متحده عربی با ایران در سال گذشته به 19 میلیارد دلار رسیده است.
اما نگرانی ناشی از تشدید تنشها در منطقه، فروپاشی ارزش ارز ایران و نگرانی شرکتها از اینکه با هر گونه قراردادی با کسب و کارهای ایرانی تحریمهای ایالات متحده را نقض کنند، همگی به کاهش شدید تجارت دو جانبه انجامیده است.
اندرو انگلند و سایمون کر در فایننشال تایمز نوشتند ابوظبی، پایتخت امارات و ثروتمندترین عضو آن، یکی از حامیان و مشوقهای اصلی کمپین اعمال فشار حداکثری دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، علیه ایران بوده است.
شاهزاده محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد ابوظبی و رهبر حقیقی امارات، مدتهاست که از اقدام علیه ایران حمایت میکند. سال گذشته که ترامپ تصمیم خود مبنی بر عقبنشینی از توافق هستهای سال 2015 ایران با دیگر قدرتهای جهان را اعلام کرد، امارات هم در میان شمار دیگری از کشورهای حاشیه خلیج فارس، از این تصمیم استقبال کرد.
به گزارش دیپلماسی ایرانی، مقامات امارات متحده عربی در عین حال از مخاطرات ناشی از تبدیل شدن به یک هدف بالقوه در صورت افزایش تنشها بین ایالات متحده و ایران آگاه هستند.
بر خلاف ایالات متحده و بریتانیا، امارات متحده عربی ایران را در اقدامات خرابکارانه علیه شش تانکر در منطقه خلیج فارس و دریای عمان در ماههای مه و ژوئن مقصر نمیداند. این مساله به ویژه در لحن مقامات امارات در زمان صحبت درباره حملات و همچنین اظهارات آنها درباره لزوم تنش زدایی کاملا مشهود بوده است.
پاتریک مورفی، یکی از شرکای شرکت حقوقی «کلاید و شرکا» گفت: «یکی از دلایل کاهش تجارت رویکرد دوری از مخاطره و همکاری با ایالات متحده در میان نهادهای اصلی مالی بوده که از پذیرفتن آن دسته از مشتریان اماراتی که کسب و کاری در ایران دارند، اجتناب کردهاند. عاملی که آنها را به چنین کاری وا داشته این بوده که ایالات متحده آنها را از پذیرش این دسته از مشتریان باز داشته است. بهای چنین اقدامی محرومیت از خدمات دلاری است.»
کاهش مبادلات تجاری با ایران در حالی صورت گرفته که امارات با چندین سال رشد اقتصادی بیفروغ ناشی از ثابت ماندن و در مواردی کاهش قیمت نفت و افزایش هزینههای زندگی دست و پنجه نرم میکند. در دبی که بیشتر کسب و کارهای ایرانی در آن قرار دارند، قیمت مسکن در قیاس با سال 2014 دست کم 25 درصد افزایش داشته و این در حالی بوده که رشد تولید ناخالص داخلی در سال گذشته به 1.9 درصد کاهش یافته است.
پیامدهای اقتصادی هر گونه درگیری احتمالی بین ایران و ایالات متحده برای امارات متحده عربی که تجارت آن با تکیه بر بنادر و فرودگاهها و همچنین گردشگری و تجارت منطقهای بنا شده، ویرانکننده خواهد بود. دبی در روند آمادهسازی شرایط برای میزبانی «اکسپو 2020»، نمایشگاه تجاری بینالمللی، تاکنون بیش از 8 میلیارد دلار برای ساخت زیرساختها هزنیه کرده است. فجریه، یکی دیگر از شیخ نشنینهای امارات، هم یکی از بزرگترین مراکز حمل و نقل نفت در جهان است.
بازرگانان میگویند که امارات متحده عربی در قیاس با سالهای گذشته، امسال در ارتباط با عمل به تحریمهای ایالات متحده علیه ایران خیلی سختگیرانهتر عمل میکند. بسیاری از کسب و کارهای کوچک و تجار ایرانی اغلب از تعلیق یا لغو خدمات بانکی به آنها به دلیل مخاطرات موجود در نقض تحریمها، شکایت میکنند.
به گفته یک مقام رسمی اماراتی، شمار ایرانیهای ساکن در امارات از 117 هزار نفر در سال 2015 اکنون به 73 هزار نفر رسیده و شمار بازدیدکنندگان و گردشگران ایرانی از 700 هزار نفر در سال 2016 امسال به 350 هزار نفر کاهش یافته است.
بسیاری از کسب و کارهای ایرانی و همچنین شرکتهای خارجی متمرکز بر ایران اکنون ادامه کسب و کار خود از طریق ترکیه، عمان یا مالزی به جای امارات متحده عربی را ترجیح میدهند. به علاوه، نگرانیهای امنیتی امارات متحده عربی سبب شده که بسیاری از ایرانیها از خودداری مقامات از تمدید یا تجدید ویزا و اقامت خود در امارات شکایت داشته باشند.
به علاوه، قدرت خرید و هزینه کردن ایرانیها نیز در پی کاهش شدید ارزش ریال در برابر دلار کاهش یافته است. از ماه مه که ترامپ امریکا را از برجام خارج کرد، ریال حدود 60 درصد از ارزش خود را از دست داده است.