«بانگاهداری» آینده بانکداری نشود
بعد از رونمایی بسته سیاستی خروج غیرتورمی از رکود در همایش تبیین این بسته توسط دولت، هجمه جدیدی علیه بانکها شکل گرفت که ادامه انتقادات صریح دولت یازدهم از عملکرد بانکها در سالهای گذشته بود. در پنل اقتصاد کلان این همایش، آل اسحاق بهعنوان نماینده بخش خصوصی هم انتقادات زیادی از عملکرد بانکها داشت و گفت: بانک باید بنگاه اقتصادی باشد اما شرکت نه! با اینکه از آن صحبت وی نمیشد برداشت خاصی کرد اما رییس کل بانک مرکزی مخالفت کرد و گفت بانکها در چارچوب قانونی که بانک مرکزی تعیین میکند، میتوانند پیش روند و سودآور هم باشند اما وضعیت کنونی آنها کاملا خارج از این چارچوبهاست و تاکید کرد بانکها در همه جای دنیا و در ایران، هم شرکتاند هم بنگاه اقتصادی. شاهبیت صحبتهای وی «حرکت در چارچوبهای منطقی و قانونی» بود.
اما این گزاره تقریبا درمورد هیچ یک از اجزای اقتصاد ایران صدق نمیکند و مختص فقط بانکها نیست، مگر در چارچوبهای ما دولت اجازه دارد بنگاهداری کند؟! مگر نیروی انتظامی میتواند نفت بفروشد یا هزاران سوال دیگر... بحث این است این بیقانونیها بدعت دولتهاست و بقیه فقط راه بزرگترین و ناکارآمدترین بنگاه اقتصادی کشور یعنی دولت را میروند و انتظاری بیش از این از آنها، آنهم از طرف دولت خیلی منطقی نیست. اما گذشتهها گذشت و آنچه امروز باید هوشمندانه اجرا شود خروج بانکها از بنگاهداری است، حواسمان جمع باشد بانکها دوباره راه دولت را نروند چراکه روزی که براساس اصل 44 مقرر شد دولت از بنگاهداری خلاص شود، دیدیم بعد از سالها خصوصیسازی به گفته وزیر اقتصاد فقط 12 تا 14درصد واگذاریها به بخش خصوصی واقعی بوده و بقیه سرنوشتشان نامعلوم است. پس درخصوص بانکها هم باید مراقب بود، چراکه عدم انضباط و عدم پایبندی به محدوده اختیاراتشان را از دولت یاد گرفتند ولی حداقل برگشتشان به چارچوب قانون، مانند دولت نباشد که وضعی بدتر از امروز خواهند داشت. بانک مرکزی باید نظارتی سازمان یافته و قوی داشته باشد که سالها بعد نیاییم و بگوییم بنگاههای بانکها با یکسری ترفندها با اینکه واگذار شدهاند اما باز دراختیار بانکها هستند. مثلا بانک به فلان شرکتش وام بدهد که آن یکی شرکتش را بخرد یا چیزی مثل این. روزی عملکرد دولت را دیدیم و راحت دولتی و خصوصی را در هم کشیدیم و خصولتی ساختیم، اگر نظارت هوشمندانه نباشد بعید نیست که بانکداری و بنگاهداری را هم مخلوط کنیم و چیزی مانند
«بانگاهداری» چند سال بعد بر سر زبانها بیفتد!