اهمیت گردشگری روستایی در توسعه پایدار

محمود حسن‌پور|

عضو هیات علمی مدیریت گردشگری دانشگاه مازندران |

پاسخگو نبودن اقتصاد گردشگری، نبود زیر ساخت‌ها و نیازمندی‌های اقتصادی مردم روستا باعث می‌شود کشاورزان زمین‌های خود را به مردم دیگر استان‌ها بفروشند. اتفاقی که در برخی استان‌ها در حال رخ دادن است و مردم برای تامین معیشت اقتصادی خود اقدام به فروش زمین‌ها به مردم استان‌های دیگر می‌کنند تا کمکی به تامین معیشت آنها باشد. واقعیت آن است که گردشگری روستایی در مازندران وجود دارد اما نه به صورت نظامند که بتواند کمکی به مردم روستا کند زیرا اینگونه فعالیت‌ها به صورت شبکه‌ای از پتانسیل‌های روستایی شکل می‌گیرد. در مناطقی خاص در روستاها توسط شوراها و اهالی، اقدام به آماده‌سازی زیرساخت‌های گردشگری روستایی می‌شود، به‌طور مثال روستای کندلوس بخش کجور نوشهر با سنگفرش کردن روستا و ارایه خدمات در حوزه گردشگری فضایی مناسب ایجاد کرده است.اما باید توجه داشت که گردشگری روستایی باید از ظرفیت‌های محلی، فرهنگی و بومی منطقه در راستای رونق این صنعت بهره ببرد. مثلا روستای کندلوس بخش کجور از نمونه روستاهای گردشگری است که با وجود زیر ساخت‌ها نتوانست باعث جذب گردشگر شود . نبود بازاریابی مناسب در راستای ایجاد زیر ساخت‌ها باعث شده تا گردشگری روستایی رونق خوبی برای روستاییان از نظر اقتصادی نداشته باشد. در همین روستای کندلوس با سنگفرش کردن و آماده‌سازی گردشگری روستایی سعی در رونق آن داشته که متاسفانه از نظر امکانات این روند مهیا بوده است اما از نظر بازاریابی موفق به جذب گردشگر نشد.

مهم‌ترین مساله در رونق نگرفتن گردشگری روستایی، بازاریابی است؛ بطور مثال برای توسعه مقصد گردشگری باید با کمک برخی نهادهای بازاریابی مناطق مورد نظر را به گردشگر معرفی کرده و با آموزش به جامعه محلی بتوان از این صنعت در روستا برداشت‌های اجتماعی و اقتصادی کرد. روستاها باید با رعایت استانداردهای گردشگری به عنوان پایلوت گردشگری روستایی در مازندران فعالیت کنند. زمانی که صحبت از گردشگری روستایی می‌شود هدف اجرای یک الگوی معیشتی مکمل برای کمک به روستا و مردم آنجاست، به عنوان مثال اگر روستایی در تولید چای موفق بوده است باید با توسعه باغات چای و استفاده از این پتانسیل و ظرفیت در راستای محقق کردن و توسعه گردشگری روستایی خود بکوشد. زمانی که می‌خواهیم فعالیت اقتصادی را برای منطقه تعریف کنیم باید ببینیم چقدر آن عناصر واجد شرایط هستند. روستاییان به دنبال ایجاد گردشگری روستایی که سود کمتری نسبت به سایر بخش‌ها در روستاها دارد، نمی‌روند، توسعه خانه‌های دوم امروزه به سمت روستاها آمده خصوصا در زمانی که کم‌آبی و بی‌آبی در کشت دوم کشاورزان به وجود آمده و آنها با تفکیک اراضی یا تغییر کاربری زمین و فروش آن کمتر به دنبال بحث سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری می‌روند.