سیگنال کشورها برای جبران اشتباه خود و جلب رضایت ایران

تکمیل پرونده بانک‌ها و صرافی‌های بانکی برای حضور در بازار متشکل ارزی

گروه بانک و بیمه |

رییس‌کل بانک مرکزی با اشاره به ایجاد ثبات نسبی در بازار ارز و به تبع آن در سایر بازارها، گفت: ثبات بازار ارز قطعا به معنای توقف یا کاهش قیمت‌ها و رفع فشار اقتصادی بر طبقات درآمدی متوسط و پایین جامعه نیست و صرفا شکست فشار حداکثری امریکا در نیل به اهدافش را نشان می‌دهد.

به گزارش «تعادل»، عبدالناصر همتی با بیان اینکه حمایت از اقشار با درآمد ثابت و پایین باید با جدیت پیگیری شود، گفت: در کنار برنامه‌ریزی‌های دولت، امید به بهبود شرایط با توجه به عزمی که در تولیدکنندگان و اخبار واصله از گوشه و کنار کشور در تلاش برای رونق تولید ملی می‌رسد، به‌شدت نسبت به شش ماه پیش فزونی یافته است.

رییس‌کل بانک مرکزی افزود: تلاش برای افزایش درآمدهای ارزی ناشی از صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی و مهم‌تر از همه صادرات غیرنفتی به روش‌های مختلف در حال گسترش است.

همتی تاکید کرد که تلاش کشورهای همراه با تحریم، برای فاصله گرفتن از اشتباه خود و از همه مهم‌تر ارایه برخی پیشنهادها برای کسب رضایت ایران، جهت پذیرش مذاکره، سیگنال‌های مهمی از پیروزی مردم ایران در صحنه مقاومت اقتصادی و نیز قدرت‌نمایی‌اش در منطقه است.

  پرونده بانک‌ها در بازار متشکل ارزی تکمیل شد

 از سوی دیگر، یک کارشناس بانکی، از تکمیل پرونده بانک‌ها و صرافی‌های بانکی برای حضور در بازار متشکل ارزی خبر داد.

حمید تهرانفر در گفت‌وگو با ایبِنا درباره وضعیت بازار متشکل ارزی اظهار داشت: تقریبا همه بانک‌ها و صرافی‌های بانکی عضو بازار متشکل ارزی هستند و ضوابط و مقررات این بازار به بانک‌ها اعلام شده است.

وی افزود: پرونده بانک‌ها برای عضویت در این بانک‌ها تکمیل و حساب نزد بانک عامل افتتاح شده است، ترکیب مدیران بازار نیز مشخص شده و طی چند روز آینده کار این بازار شروع خواهد شد.

تهرانفر با بیان اینکه بانک‌ها منتظر اعلام بانک مرکزی برای شروع به کار در این بازار هستند، تاکید کرد: بطور قطع آغاز به کار این بازار اثر مثبتی را بر بازار ارز خواهد داشت و جای خالی چنین بازاری در کشور محسوس بود. بازار متشکل این امکان را می‌دهد تا ضمن انجام تبادلات نقدی، نرخ واقعی ارز کانونی را تعیین کنیم و نرخی که توسط این بازار تعیین می‌شود نوسان نخواهد داشت، چراکه همه دست اندرکاران و بازیگران در این بازار حضور دارند.

معاون اسبق بانک مرکزی با بیان اینکه بازار متشکل همچنین کمک می‌کند که نیازهای نقدی در این بازار به خوبی پاسخ داده شود، خاطرنشان کرد: امیدوارم در آینده نزدیک با شروع به کار بازار بر مسائل و چالش‌های بازار نقدی ارز مسلط شویم.

    دلار ارزان شد

همچنین روز یک‌شنبه 3 شهریور 98، در بازار ارز نرخ‌ها به روند کاهشی خود ادامه داد و قیمت‌ ارزهای رایج در کشور نسبت به روز شنبه با کاهش همراه شده است. صرافی‌های مجاز بانک مرکزی قیمت دلار را نسبت به روز گذشته ۱۰۰ تومان کاهش دادند؛ به‌طوری که قیمت خرید دلار در این صرافی‌ها ۱۱ هزار و ۴۵۰ تومان و قیمت فروش آن ۱۱ هزار و ۵۵۰ تومان است. این صرافی‌ها هر یورو را به قیمت ۱۲ هزار و ۹۰۰ تومان می‌خرند و ۱۳ هزار تومان می‌فروشند که ۱۰۰ تومان کاهش قیمت داشته است.

در بازار آزاد و معاملات نقدی نیز نرخ دلار 11539 تومان معامله شد اما برای معاملات فردایی دلار 11420 تومان داد و ستد می‌شود. در سامانه سنا نیز نرخ لحظه‌ای یورو به 12950 و دلار به 11500 تومان رسید. سامانه سنا نرخ میانگین ارزهای معامله شده در روز شنبه 2 شهریور را نیز برای دلار 11575، یورو 13016، درهم3181، یوآن 1750، پوند 14161 و لیر ترکیه 2152 تومان اعلام کرد.

در بازار طلا نیز با اعلام نرخ اونس جهانی طلا به قیمت 1526 دلار، و کاهش نرخ دلار به محدوده 11500 تومان، قیمت طلا و سکه ثابت مانده و مظنه مثقال 17 عیار یا طلای آبشده 1 میلیون و 809 هزار، گرم 18 عیار 418 هزار، سکه امامی طرح جدید 4 میلیون و 150 هزار تومان، نیم سکه 2 میلیون و 150 هزار، ربع سکه 1 میلیون و 340 هزار و سکه گرمی 960 هزار تومان معامله شد.

بانک‌ها روز (سوم شهریور) هر دلار امریکا را ۱۱ هزار و ۲۱۷ تومان می‌خرند که با کاهش حدود ۳۰۰ تومانی همراه بوده است. همچنین هر یورو در بانک‌ها به قیمت ۱۲ هزار و ۵۱۰ تومان خریداری می‌شود که قیمت این ارز نیز حدود ۵۰۰ تومان، کاهش یافته است. قیمت خرید هر پوند انگلیس در بانک‌ها نیز ۱۳ هزار و ۷۹۳ تومان است.

ارز مسافرتی نیز ۱۰۰ تومان ارزان شد و قیمت ارز مسافرتی در بانک‌ها همچنان از قیمت فروش آن در بازار بالاتر است؛ بطوری که قیمت فروش ارز مسافرتی در بانک‌ها ۱۳ هزار و ۱۳۹ تومان اعلام شده که با احتساب کارمزد به حدود ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان می‌رسد.

   کاهش تقاضا قیمت دلار را پایین آورد

 همچنین یک کارشناس اقتصادی با بیان اینکه دولت باید تلاش کند منابع تامین ارز در بازار داخلی را مستحکم کند، اصلی‌ترین عامل کاهش قیمت دلار در هفته‌های گذشته را کاهش تقاضا قلمداد کرد.

ناصر ریاحی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: اگر بنا باشد کاهش یا ثبات نرخ دلار، اثر مثبتی بر اقتصاد ایران بگذارد، این اتفاق جز با ثبات طولانی مدت قیمت‌ها رخ نخواهد داد. اگر تلاطم‌های یک یا دو سال گذشته ادامه پیدا کند و هیچ کسی امکان پیش‌بینی از آینده اقتصاد کشور را نداشته باشد، این کاهش نسبی قیمت‌ها تاثیر چندانی نخواهد داشت.

به گفته وی، در کنار ثبات فعلی، یکی از اصلی‌ترین مسائلی که در تحلیل‌ها از کاهش قیمت‌ ارز در بازار اهمیت دارد، علت این اتفاق است. به نظر می‌رسد با توجه به افزایش قیمت‌ها، اصلی‌ترین عاملی که باعث کاهش نرخ دلار یا ثبات نسبی آن شده، نبود تقاضا به دلیل پایین آمدن قدرت خرید است.

وی با اشاره به محدودیت‌هایی که در ورود ارز به کشور شکل گرفته است، تاکید کرد: یکی از مسائلی که می‌تواند به کاهش نرخ ارز کمک کند، افزایش عرضه و بالا رفتن توان دسترسی به منابع جدید ارزی است. آمارها و شاخص‌ها نشان می‌دهد که دولت با توجه به تحریم‌ نفت، عملا فضایی برای افزایش دسترسی به ارز جدید پیدا نکرده و این در حالی است که اگر بنا بر کاهشی شدن نرخ ارز باشد، باید تامین منابع جدید ارزی را جدی گرفت.

ریاحی درباره ثبات نسبی که در هفته‌های گذشته در اقتصاد ایران احساس می‌شود نیز گفت: این طبیعی است که بعد از هر شوک اقتصادی، چه طبقه بازرگان و تولیدکننده و چه مصرف‌کنندگان تا حدی تلاش کنند خود را با شرایط جدید تطبیق بدهند. آنچه   اخیرا در اقتصاد کشور دیده می‌شود نیز از همین جنس است.

وی خاطرنشان کرد: البته این ثبات نسبی را نباید با بهبود کامل اوضاع به اشتباه گرفت. اگر ثبات بر هم بخورد و باز شوک‌های جدید اقتصادی به جامعه وارد شود، دو طرف این ماجرا با مشکلات جدی مواجه خواهند شد و فشاری گسترده را تجربه می‌کنند؛ از این رو پیش از هر چیز اقتصاد ایران در کوتاه‌مدت به ثبات احتیاج دارد. برخلاف روند صعودی دلار در سال ۱۳۹۷، قیمت این ارز در ماه‌های گذشته ثبات یا روند کاهشی قیمت را تجربه کرده است.

   گردش سفته‌بازانه ریال محدود شد

 از سوی دیگر، کارشناسان معتقدند که با کاهش قیمت دلار، و ثبات بازار ارز، نگهداری و خرید و فروش دلار کم سود، زیان ده و با ریسک همراه شده و لذا کسانی که به دنبال سود از طریق نگهداری و خرید و فروش دلار هستند، کمتر به معامله پرداخته یا به بازارهای دیگر منتقل شده‌اند و لذا تقاضای بازار ارز به سمت واقعی شدن حرکت کرده و حتی برای حفظ ارزش پول نیز کمتر مورد توجه است و لذا تقاضای سفته بازی و کسب سود و سوداگری در بازار ارز کاهش یافته و تاحدودی از بین رفته است.

محدود کردن گردش سفته‌بازان ریال، تغییر نحوه محاسبه سود سپرده‌های کوتاه‌مدت از روزشمار به ماه‌شمار و کنترل نقدینگی از مهم‌ترین اقدامات بانک مرکزی در دولت دوازدهم بوده است. دولت دوازدهم در آستانه هفته دولت، گزارش چکیده‌ محورهای مهم عملکرد خود را در حوزه‌های مختلف اطلاع‌رسانی کرده که در بخش بانکی آن، به محدود کردن گردش سفته‌بازان ریال به عنوان یکی از مهم‌ترین اقدامات در این بخش اشاره شده است.

بر اساس این گزارش، حذف چک‌های تضمینی قابل پشت‌نویسی دوم و محدود کردن مبلغ تراکنش پورتفوی بانکی به ۱۰۰ میلیون تومان به ازای هر شماره کارت ملی و ۵۰ میلیون تومان هر کارت بانکی نقش اساسی در کنترل گردش سفته‌بازان ریال داشته و عملا ده‌ها هزار میلیارد تومان گردش سفته‌بازانه ریال را از چرخه بازارها (خصوصا بازار ارز و سکه) خارج کرده است.

همچنین با کنترل پوزهای خارج از کشور علاوه بر محدودسازی آنها، امکان حمله سفته‌بازانه از طریق پوزهای بانکی در کشورهای ترکیه، کانادا، عراق، افغانستان را به‌شدت محدود شد.

بانک مرکزی همچنین کنترل و مدیریت گواهی سپرده‌های ویژه ۲۰ درصدی که اواخر سال ۱۳۹۶ برای کنترل بازار ارز عرضه شده بود را در دستور کار خود قرار داد و با تبدیل تدریجی آن به گواهی‌های ۱۸ درصدی و جلوگیری از هجوم آن به سایر بازارها که نزدیک به ۲۰۰ هزار میلیارد تومان بود، از برخی مشکلات احتمالی و افزایش نرخ تورم جلوگیری کرد.

یکی دیگر از اقدامات بانک مرکزی در سال گذشته، تغییر در نحوه محاسبه سود سپرده‌های کوتاه‌مدت بانکی از روزشمار به ماه شمار بود که این اقدام ضمن اینکه سیالیت منابع کوتاه‌مدت برای عملیات سفته بازی را به‌شدت محدود کرد، موجب کاهش هزینه قیمت تمام شده پول برای بانک‌ها شد.

یکی از مواردی که چندین بار کارشناسان، نمایندگان مجلس و ... نسبت به آن انتقاد کردند، افزایش حجم نقدینگی در دولت دوازدهم بود؛ با این حال، کنترل نقدینگی و جلوگیری از رشد شدید آن با وجود شرایط بسیار سخت نیمه دوم سال ۱۳۹۷ به عنوان یکی از اقدامات مهم بانک مرکزی در گزارش دولت دوازدهم آمده است. در این گزارش اشاره شده: در حالی که همگان مدعی رشد سریع نقدینگی بودند و تصور ابرتورم و نظایر آن را می‌کردند، بانک مرکزی توانست رشد نقدینگی سال ۱۳۹۷ را در حد رشد سال ۱۳۹۶ (۲۳ درصد) حفظ و تورم را در حدود ۳۰ درصد تا پایان سال ۱۳۹۷ کنترل کند.

بانک مرکزی در پرداخت تسهیلات به بخش تولیدی نیز عملکرد تقریبا مناسبی از خود به جا گذاشته؛ بطوریکه کمک به اشتغال پایدار روستایی، صنایع خودرو و قطعه‌سازی به عنوان بخش‌های مورد توجه این بانک بوده و تا پایان خرداد ماه سال جاری مجموعاً ۷.۸ هزار میلیارد تومان تسهیلات برای اشتغال پایدار روستایی پرداخت شده که زمینه ایجاد ۲۳۷ هزار شغل جدید را فراهم کرده است. همچنین تامین اعتبار ۴۰۰۰ میلیارد تومانی برای قطعه‌سازان نیز از سوی بانک مرکزی انجام شده است.

    جنگ امریکا و چین قیمت طلا را بالا می‌برد؟

 از سوی دیگر، جنگ تجاری امریکا و چین دوباره بالا گرفته و این اتفاق ممکن است به طلا فرصت دهد در هفته جاری درخشش بیشتری پیدا کرده و به پیش‌روی خود در بالای مرز ۱۵۰۰ دلار ادامه دهد. قیمت طلا پس از اینکه در کل هفته گذشته به دنبال یافتن مسیر حرکت مشخص بود، سرانجام روز جمعه با اقدامات تجاری تلافی جویانه چین و امریکا علیه یکدیگر و موضع سیاست پولی تسهیلی بانک مرکزی امریکا، دو درصد افزایش پیدا کرد و آخرین بار هر اونس طلا در بازار معاملات آتی امریکا، ۱۵۳۷ دلار و ۶۰ سنت معامله شد.

برخی از تحلیلگران بر این باورند که احتمال صعود طلا به مرز ۱۶۰۰ دلار در هفته جاری قوت بیشتری پیدا کرده است. دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا، روز جمعه با توییت‌های خود که در آنها وعده داد به تعرفه‌های تلافی‌جویانه چین واکنش نشان دهد و همزمان از بانک مرکزی امریکا انتقاد کرد، بازارها را ملتهب ساخت.

ساعاتی پس از اعلام تعرفه‌های تلافی جویانه چین روی واردات ۷۵ میلیارد دلار کالای امریکایی، رییس‌جمهور امریکا اعلام کرد واشنگتن روی کالاهای چینی به ارزش ۵۵۰ میلیارد دلار، پنج درصد دیگر تعرفه وضع خواهد کرد.

تحلیلگران به دقت به نظاره سیر جنگ لفظی میان دو کشور در هفته جاری نشسته‌اند. ترامپ توییت کرده که ما دیگر به چین نیازی نداریم. به نظر می‌رسد تعرفه‌های جدید اجرایی می‌شوند و بازارهای سهام به ریزش ادامه می‌دهند. در نتیجه دارایی‌های امنی مانند فرانک سویس، اوراق قرضه، طلا و نقره از این وضعیت سود خواهند برد. همچنین بازارها روز جمعه پیش از تحولات مربوط به جنگ تجاری واشنگتن و پکن، به هضم اظهارات جروم پاول، رییس بانک مرکزی امریکا پرداختند که نسبتا کم اهمیت بود. وی بر این موضوع که اقتصاد امریکا در موقعیت مطلوبی قرار دارد، تاکید کرد و وعده داد بانک مرکزی به اقدام مناسب ادامه خواهد داد.

بر اساس گزارش کیتکونیوز، اظهارات پاول که در مقایسه با برخی دیگر از مقامات بانک مرکزی امریکا، موافق سیاست تسهیل پولی بود خاطر فعالان بازار را آسوده کرد. پایین ماندن نرخ‌های بهره به نفع طلاست که دارایی بدون بازده است و جذابیت سرمایه‌گذاری در این فلز ارزشمند را تقویت می‌کند. به گفته تحلیلگران، علاوه بر تمامی ناملایمات تجاری، آمارهای اقتصادی شامل تولید ناخالص داخلی امریکا که هفته جاری منتشر می‌شوند از جمله عوامل تاثیرگذار بر حرکت قیمت طلا خواهند بود.