چطور امریکا در ماجرای گریس 1 نقاب از چهره برداشت؟

گروه انرژی|

ایران نفت خام آدریان دریا را فروخته است. این خبر را دیروز علی ربیعی سخنگوی دولت در نشست خبری‌اش اعلام کرد تا نقطه پایانی بر قصه پر فراز و نشیب این نفتکش بگذارد که 13 تیر ماه در جبل‌الطارق با مانع بریتانیا روبه‌رو شده بود، بگذارد.

به بهانه این اتفاق در گزارش پیش رو تلاش کردیم به این ماجرا هم نگاه کنیم که چطور امریکا در 40 روز توقیف گریس 1 تلاش داشت به صورت علنی رد پایی از خود در ماجرا به جا نگذارد اما در نهایت با حکم عدم تمدید بازداشت گریس 1 از طرف دادگاه عالی جبل‌الطارق مجبور شد نقاب از چهره بردارد و به صدور حکم‌های دادگاهی بعضا گاف‌دار و نوشتن پیام‌های توییتری سریع‌السیر برای دردسرسازی رو بیاورد.

دیروز دوشنبه 4 شهریور ماه، چیزی حدود 50 روز بعد از پنجشنبه‌ای که اعلام شد نفتکش گریس 1 توسط نیروی دریایی انگلستان توقیف شده است، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران به نقل از علی ربیعی سخنگوی دولت اعلام کرد که ایران نفت خام این نفتکش که بعد از آزادی از توقیف نامش به آدریان دریا 1 تغییر یافته بود را فروخته است. همزمان اسپوتنیک و العالم فارسی نوشتند که ایران نه تنها نفت خام بلکه خود نفتکش آدریان دریا را هم فروخته است.

پیش‌تر حمید بعیدی‌نژاد سفیر ایران در انگلستان گفته بود که طبق بارنامه‌ محموله نفتی موجود در این نفتکش متعلق به شرکت ملی نفت ایران است. «تعادل» به منظور دریافت اطلاعات تکمیلی فروش نفت خام آدریان دریا با شرکت ملی نفت تماس برقرار کرد اما این شرکت در این خصوص نظری نداد.

خبر فروش نفت خام آدریان دریا بعد از آن منتشر می‌شود که چند رو قبل اخباری در مورد مقاصد احتمالی آدریان دریا اعلام می‌شد، ان پی آر دو روز پیش نوشت که ابتدا قرار بوده آدریان دریا به طرف یونان برود اما یونان به خاطر ترس از اینکه امریکا برایش دردسر درست کند از پذیرش آدریان امتناع کرده است. بعد مقصد این نفتکش روی وب‌سایت‌های رصدگر تردد کشتی‌ها، بندری در ترکیه اعلام می‌شود.

این روزها اگر خبرآدریان دریا را جست‌وجو کنید حتما چیزی در مورد مواضع امریکا در موردش پیدا می‌کنید، در چهل روز توقیف این نفتکش در جبل‌الطارق ماجرا به شکل دیگری پیش می‌رفت و اساسا حرفی از نقش امریکا در میان نبود.

پنجشنبه 13تیر ماه دولت محلی جبل‌الطارق در بیانیه‌ای اعلام کرد که تفنگداران نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا یک نفتکش را که حامل نفت خام ایران به مقصد سوریه بود در سواحل این سرزمین توقیف کرده‌اند. این دولت محلی مدعی شد که این نفتکش حامل نفت خام ایران بوده و حرکت آن به سمت پالایشگاه بانیاس نقض تحریم‌های اتحادیه اروپا محسوب می‌شود.

ایران از همان ابتدا ادعای اینکه مقصد گریس 1 سوریه بوده را رد کرد و اقدام بریتانیا را نوعی دزدی دریایی و کاری غیرقانونی توصیف کرد. در میان اظهارنظرهایی که از سوی طرفین درگیر ماجرا مطرح می‌شد، امریکا هیچ

حضوری نداشت.

گریس 1 از اواسط تیر ماه تا 22 مرداد ماه در توقیف بود. این وسط اتفاق‌های جنجالی دیگری هم افتاد که در راسش توقیف نفتکش «استینا ایمپرو» متعلق به بریتانیا توسط نیروی نظامی ایران در تنگه هرمز بود. از همان ابتدا مقامات ایران اعلام کردند که این نفتکش به درخواست سازمان بنادر و دریانوردی و به خاطر رعایت نکردن اصل عبور بی‌ضرر در آب‌های مرزی ایران توقیف شده است. روزنامه ایران که ارگان رسمی دولت جمهوری اسلامی محسوب می‌شود پس از این واقعه نوشت که گرچه ناظران سیاسی این رویداد را اقدامی تلافی جویانه از سوی ایران تعبیر کردند اما «استینا ایمپرو» نه با هدف تلافی‌جویی که با هدف اجرای تام و تمام مقررات دریایی کشتیرانی در آب‌های سرزمینی که پیش‌تر به دلیل رعایت مناسبات مسالمت‌آمیز نادیده گرفته می‌شد، توقیف شد.

توقیف نفتکش بریتانیایی موج جدیدی از اظهارنظرها از سوی مقامات مختلف درگیر را سبب شد اما در این بین همچنان امریکا خود را به ماجرا وارد نمی‌کرد و تلاش داشت نشان ندهد که نقشی مشخص در توقیف گریس 1 دارد. تنها اظهارنظرهایی که می‌توانست به نوعی به شکل غیرمستقیم به مساله ارتباط پیدا کند این بود که در تمام این روزها دولت دونالد ترامپ در تلاش بود که نظر مساعد قدرت‌های جهانی را برای طرحی موسوم به ائتلاف دریایی که طبق ادعایش برای مقابله با تهدید ایران برای کشتیرانی در خلیج فارس بود را جلب کند.

در این روزها دونالد ترامپ که‌ گاهی جملاتی شبیه به این می‌گفت که امریکا وابستگی نفتی به خاورمیانه ندارد و آنهایی که نیاز دارند باید در تامین امنیت آنجا نقش داشته باشند، درباره گریس 1 ولی هیچ مقامی در امریکا صحبت نمی‌کرد نه ترامپ، نه هیچ دادگاه ایالاتی و محلی و نه پمپئو.

اما این وضعیت نتوانست بیش از دو الی سه هفته دوام بیاورد. 22 مرداد ماه دادگاه عالی جبل‌الطارق حکم آزاد شدن گریس 1 از بازداشت را صادر کرد و اینجا بود که بالاخره نام امریکا وارد ماجرا شد؛ رسانه‌ها همچنین مقامات جبل‌الطارق اعلام می‌کردند که امریکا خواستار تمدید بازداشت شده است ولی جبل‌الطارق موافقت نکرد و در نهایت این بازداشت به پایان رسید.

از روز آزادی گریس 1 به آدریان دریا تغییر نام داد که دلیلش از سوی حمید بعیدی نژاد سفیر ایران در انگلستان تغییر پرچم نفتکش از پاناما به ایران اعلام شد. به دنبال آزادی گریس چند روز اخباری غیررسمی و حدس و گمانی در مورد اینکه حالا نفتکش و خدمه‌اش رهسپار کجا خواهند شد منتشر می‌شد.

امریکا آنقدر برای اینکه گریس 1 همچنان توقیف بماند هول بود که خبرگزاری اسپوتنیک نوشت که دادگاه منطقه کلمبیا در امریکا که حکم توقیف نفتکش ایرانی «آدریان دریا» و محموله نفت آن را صادر کرده، تاریخ توقیف این کشتی در جبل‌الطارق و نام آن را اشتباه درج کرده است.

در این بین امریکا که در پروژه متقاعد کردن جبل‌الطارق به تمدید بازداشت گریس ناکام مانده بود سریعا دست به کار شد و از طریق یک پیغام توییتری از طرف مایک پمپئو وزیر امور خارجه‌اش نوشت که هر کس به آدریان دریا به هر نحوی کمک کند از طرف امریکا تنبیه می‌شود. دلیل چنین اقدامی از طرف پمپئو این اعلام شد که این نفتکش به سپاه مربوط است.

مشخص نیست که آدریان دریا و خدمه‌اش دقیقا بعد از آزادی چه فرآیندی را طی کردند اما مشخص است که در حال حاضر موضوع حداقل به ایران ارتباطی مستقیم پیدا نمی‌کند.

 اینکه مقصد کشتی کجاست احتمالا کمی بعد با حدس و گمان و آمار رصدگرهای تانکر مشخص می‌شود اما علی ربیعی سخنگوی دولت گفته است که مقصد این کشتی را صاحب نفت آن مشخص می‌کند. ما نفت را فروخته‌ایم و اوست که تصمیم می‌گیرد کشتی کجا پهلو بگیرد که با ما نیز این موضوع را چک نمی‌کند اما لازم است باز هم از سیاست‌های غلط امریکا که به کشورهای مختلف فشار می‌آورد تا این کشتی را در بندرگاه‌های خود نپذیرند و آنان را تهدید می‌کند گلایه کنیم و محکومش نماییم اما همانطور که گفتم ما اطلاعی از مقصد نهایی آدریان دریا نداریم و کشوری که نفت آن را خریده این موضوع را مشخص می‌کند.

در تکمیل نقش امریکا در ماجراجویی پیرامون نفتکش گریس 1 دیروز جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید هم وارد گردونه شده و اعلام کرد که نفت نفتکش آدریان دریا که به مقصد ترکیه حمل می‌شود نباید در بندر یا دریا تخلیه شود.

به گزارش «تعادل» به نقل از شانا سخنگوی دولت ایران دیروز گفته است که امریکا با سیاست‌های نادرستی که اعمال و این کشتی را رصد می‌کند و سایر کشورها را برای نپذیرفتن این کشتی تهدید می‌کند، سندی برای مداخله‌گری آنها در سطح جهانی است.