جنگاوری خاکی-آبی، کلید جاهطلبیهای چین
چین در گزارش 24 جولای درباره صنایع دفاعی استفاده از قدرت در برابر «جدایی طلبان تایوانی» را رد نکرد و همین مساله سبب شد که تواناییهای چین در حملات خاکی-آبی مجددا مورد توجه قرار بگیرد چرا که چین در هر گونه تلاش احتمالی برای یکپارچهسازی مجدد جزیره با سرزمین مادر، به این تواناییها اتکا خواهد کرد. در چند ماه گذشته تصاویر متعددی منتشر شدهاند که از پیشرفت چشمگیر در ساخت اولین باند فرود بالگرد روی کشتی چین از نوع «075» داشتند. این جدیدترین مورد در نوسازیهای مداوم قابلیتهای جنگاوری خاکی-آبی چین به شمار میرود. قابلیتهای خاکی-آبی چین یا قابلیت این کشور در استفاده از نیروی هوایی و زمینی در یک ساحل دیگر یک عنصر مهم در ماموریت نظامی چین محسوب میشود. این قابلیت اخیرا در برنامهریزیهای استراتژیک چین در اولویت قرار گرفته و این در حالی است که منافع جهانی چین رو به افزایش است و این کشور میخواهد از این منافع به خوبی محافظت کند.
توانایی پیاده کردن نیرو شاید در تلاش برای تصرف جزایری که ادعای مالکیت آنها را دارد، مهمترین استراتژی دریایی چین در دریای چین جنوبی باشد چرا که مجبور است با کشورهای منطقه در این آبها رقابت کند. اما مساله مهمتر برای چین این است که توانایی قابل اتکای خاکی-آبی در تحقق هدف سیاسی و نظامی بازگرداندن کنترل تایوان به سرزمین چین، نقش اساسی دارد.
قابلیت خاکی-آبی سه جزئی
دیپلماسی ایرانی به نقل از استرتفور گزارش داد: جدای از یک سری ویژگیهای اساسی، میتوان گفت تلاشهای چین برای توسعه قابلیتهای نظامی دریایی اساسا از سه جزء تشکیل میشوند. اولی، ناوگان دریایی بزرگ چین با حدود 60 کشتی بزرگ است که عمده آنها از گونههای «072» هستند که با هدف جابهجایی نیروها، محمولههای باری و خودروهایی مانند تانکها و پیادهسازی مستقیم آنها در ساحل از طریق درهای جانبی یا سطوح شیب دار، طراحی شدهاند. این ناوگان با حدود 100 فروند هواپیمای نظامی با قابلیت فرود خودکار تکمیل میشود. اگرچه این کشتیها و هواپیماها میتوانند در پیادهسازی نیرو در جریان هر گونه حمله خاکی-آبی نقشی اساسی ایفا کنند، اما حرکت مستقیم آنها به سمت ساحل آنها را در برابر پدافند دفاعی ساحلی آسیب پذیر میکند. دومی، ناوگان دریایی چین متشکل از اسکلههای سیار خاکی-آبی است که تا به امروز، توانمندترین کشتیها در خدمات نظامی به شمار میرود. چین تاکنون ساخت 8 فروند از این کشتیها را که با هدف جابهجایی نیروها و خودروها از طریق اسکلههای سیار طراحی شدهاند، تکمیل کرده است. با توجه به اینکه لزومی به کناره گرفتن این کشتیها در ساحل وجود ندارد، دوام و انعطاف کشتیهای نوع «071» بالاتر از دیگر کشتیهای چین است. سومی، کشتیهای نوع «075» هستند که چین در حال ساخت 3 فروند از آنهاست. تفاوت اساسی این کشتیها با نوع «071» در تمرکز آنها بر عملیات با بالگرد است که همین مساله کاهش اندازه اسکله و در مقابل گسترش آشیانه بالگردها و امکانات حمل و نقل هوایی را ممکن ساخته. با ورود این کشتیها به ناوگان دریایی چین، این کشور همه عناصر لازم برای آزمایش قابلیت جنگاوری خاکی-آبی خود را خواهد داشت و میتواند نیروهای دریایی و زمینی را به ساحلهای دوردست اعزام کند.
موانع موجود
با وجود پیشرفتهای قابل توجه چین در گسترش قابلیتهای خاکی-آبی، هنوز برخی موانع بر طرف نشدهاند و برنامه چین نقاط ضعف زیادی دارد. یکی از این کاستیها کمبود بالگرد برای پر کردن آشیانههای کشتیهایی است که به زودی ساخت آنها تمام خواهد شد. چین تاکنون در ساخت بالگردهای مورد نیاز خود به مشکل برنخورده بود چون حتی کشتیهای نوع «071» هم تنها توانایی حمل 4 بالگرد را داشتند. اما هر یک از کشتیهای نوع «075» قابلیت حمل حدود 30 فروند بالگرد را خواهند داشت و این به معنای افزایش شدید نیاز به داراییهای هوانوردی خواهد بود. دومین مساله به قایقهای بادی مدل «726» مربوط میشود که چین از آن برای انتقال نیروهای خود از کشتیهای نوع «071» و «075» به ساحل استفاده میکند. این کرجیها از آنجایی که پیاده کردن نیروها بدون نزدیک شدن کشتی به ساحل را فراهم میآورند، یک دارایی مهم برای ناوگان دریایی چین محسوب میشوند. اگرچه از این قایقهای بادی به تعداد نیاز وجود دارد، اما برخی شنیدهها حاکی از آن هستند که این قایقها توانایی جابهجایی وزنهای بالا را ندارند و قدرت موتور آنها کم است و قرار است که یا تعمیر شوند یا کلا با یک نمونه قدرتمندتر جایگزین شوند. نهایتا اینکه پیشرفت چشمگیر چین در تقویت ناوگان خاکی-آبی، این کشور هنوز برای حمله به تایوان در بازه زمانی نزدیک با مشکلاتی مواجه است. در حال حاضر چین در اولین موج اعزام نیرو توانایی پیاده کردن حدود چهار لشکر (نزدیک به 40 هزار سرباز) را در تایوان دارد. اضافه شدن کشتیهای «075» به ناوگان دریایی تواناییهای جنگاوری خاکی-آبی چین را تقویت میکند، اما هنوز هم نمیتواند تضمینکننده چنین عملیات مخاطرهآمیزی باشد. اما جدای از محدودیتهای یاد شده، ناوگان خاکی-آبی چین به سرعت در حال تکامل است و در تکمیل کشتیهای نوع «075» در کنار کشتیهای «071» توانایی چین را برای اعزام نیرو بطور قابل توجهی افزایش میدهد. در دراز مدت، چین با حل مشکلات باقی مانده و تقویت بیشتر ناوگان خاکی-آبی خود میتواند روی این قابلیت برای پیروزی در درگیری علیه تایوان کاملا حساب کند.