توقف بورس در ایستگاه 300 هزار واحدی
گروه بورس| سمیرا ابراهیمی|
روز گذشته شاخص کل بورس و اوراق بهادار به آستانه کانال 300 هزار واحدی رسید. این رکورد شکنی در تالار حافظ که در راستای آهنگ صعود یک سال اخیر، در حال رخ دادن است، بورس را تبدیل به بازاری کرده است که در میان تمام گزینه‌های سرمایه‌گذاری، جذابیت بیشتری را برای افراد به ارمغان آورده است. ارزش بازار بورس تهران که هم‌اکنون هزار تریلیون تومان را نیز رد کرده، شاهدی بر این مدعیست که بخش زیادی از نقدینگی سرگردان که در املاک و مستغلات فریزه نشده و به صورت سیال در میان بازارها در حرکت است، هم‌اکنون جای خود را در بورس بازار کرده است.
حال اگر نگاهی جزئی تر به حرکت نقدینگی به بازار داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که در ابتدا، گزینه ورود نقدینگی گروه خودرو و ساخت قطعات بوده است. سپس سهام گروه دارویی میزبان ورود نقدینگی جدید هستند، انبوه‌سازی، سهام بانک‌ها و موسسات اعتباری در اولویت‌های بعدی و قبل از گروه‌های فرآورده‌های نفتی، ماشین آلات، بیمه، حمل و نقل قرار دارند و در نهایت نیز نقدینگی با شدت کمتر وارد گروه سیمان شد.
در بررسی روندها و دلایلی که اکنون در تغییرات شاخص و رشد آن تاثیرگذار است، عوامل بنیادی اقتصادی و سیاسی زیادی مطرح می‌شود. در اولین نگاه به اتفاقاتی که روز گذشته در بازار سهام رخ داد، می‌توان به خروج جان بولتون از کابینه ترامپ اشاره کرد. خروج وی به دلیل اظهارات ضد ایرانی و جنگ‌طلبانه‌ای که داشت، همواره به عنوان تهدیدی به‌شمار می‌رفت که مزید بر تحریم‌ها، باعث می‌شد که تولید و سرمایه‌گذاری بر لبه یک تیغ حرکت کند. اما اکنون این سیگنال به بازارها مخابره شده است که فعلا خبری از مواضع تند و تیز جنگ طلبانه نیست و احتمالا دیپلماسی مذاکره جایگزین آن خواهد شد.
بنابراین فعالان بورس نیز، بیش از پیش به این وضعیت امیدوار شدند و می‌توان گفت که این اخراج، در بورس تهران نیز دامنه‌دار بوده است.
موضوع دیگر که به نظر می‌رسد مهم‌ترین دلیل باشد، رشد هماهنگ کالاهای اساسی در بازارهای بین‌المللی است. رصد بازارها نشان می‌دهد که طلا، نقره، پلاتینیوم، مس، روی و سرب بورس لندن روند رو به رشد داشتند. نفت برنت در ادامه رشد روزهای قبلی خود، باز هم افزایش داشته و به آستانه 63دلار رسیده است.
در بازار فولاد نیز به دلیل پیش‌بینی کاهش سرانه تولید در سال آینده، به نظر می‌رسد که فولاد‌سازان وضعیت خوبی را پیش رو داشته باشند. همچنین باید توجه داشت که بازدهی اوراق قرضه ۱۰ ساله امریکا به ۱.۷۳ درصد رسیده و نشان از خروج سرمایه از اوراق است (دارایی امن) و می‌تواند موید بهبود شرایط باشد.
بنابرتغییرات ایجاد شده در قیمت نفت و تقویت نرخ روی، سرب و مس شاهد انتشار گزارش‌های مثبت منتشر شده از سوی شرکت‌ها خواهیم بود که اواخر مهر ماه منتشر می‌شوند به همین دلیل اکنون شاخص بورس با اتکا به این نمادها در حال رشد است.
ذکر این نکته نیز ضروری است که اقبال نقدینگی بازار نسبت به گروه خودرو و قطعات، به دلیل جان گرفتن شایعه افزایش سرمایه خودروسازها از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و حمایت ضمنی رحمانی، وزیر صنعت از این حرکت آنهاست.
موضوع دیگری که همواره بورس را تحت تاثیر قرار می‌دهد، ظهور مجدد تورم است که هنوز تمام آثار خود را بر اقتصاد نگذاشته است. رشد تورم که هم‌اکنون به صورت انتظاری قابل ملاحظه است به همین دلیل ارزش جایگزینی شرکت‌ها افزایش یافته و نباید دیگر در انتظار بازگشت ارزش شرکت‌ها به زمانی که نرخ دلار ٣٧٠٠ تومان بود، باشیم. حال بازار ممکن است با نوسان‌هایی همراه شود که این نوسان می‌تواند از جنس اصلاح شاخص یا شناسایی سود باشد، اما نکته حائز اهمیت تثبیت قیمت‌های جدید در تمام اقتصاد ایران و عدم امکان بازگشت قیمت‌ها به دوران قبل از گرانی‌ها است علاوه براین روند تحولات سیاسی نیز می‌تواند به بازار سرمایه کمک کند و پس از دوره تنش‌ها، آرامشی حاکم شده است.
بازی بورس و مسکن، به نفع بورس سوت خورد
یکی از مهم‌ترین بازارهایی که در زمان التهابات اقتصادی، بازیگران بازارهای اصلی را به سمت خود می‌کشد، بازار مسکن است. البته این کشش، به دلیل عدم اطلاع درست از وضعیت بازار سرمایه رخ می‌دهد که البته همواره با مشکلاتی نظیر عدم نقدشوندگی بهنگام و تغییرات قیمتی زمان‌بر مواجه است. فارغ از این موضوع، اکنون اتفاق دیگری نیز در بازار مسکن، در حال رخ دادن است که احتمال می‌رود باعث ورود نقدینگی‌های جدید به بازار سرمایه نیز باشد. بر اساس اعلام معاون سازمان امور مالیاتی، پیش نویس لایحه مالیات بر عایدی سرمایه به هیات دولت ارسال شده و پس از تصویب در هیات دولت این لایحه به مجلس شورای اسلامی ارسال خواهد شد. جامعیت این لایحه که در برگیرنده حوزه‌های مختلف مالیاتی برای اشخاص بوده، از نکات مهم آن است. همچنین در خبری دیگر، مدیرکل دفتر سرمایه‌گذاری و اقتصاد مسکن از راه‌اندازی سامانه ملی املاک و مسکن در کشور تا پایان سال جاری خبر داد. انتظار می‌رود که با راه‌اندازی این سامانه، بحث اخذ مالیات از خانه‌های خالی آغاز شود.
وضعیت بنیادی سهام در چه حال است؟
به گفته کارشناسان و فعالان بازار سرمایه، گزارش 3 ماهه منتشر شده شرکت‌ها، موید آن بود که وضعیت تولید و فروش شرکت‌ها، عمدتا در منطقه مطلوب است. این مطلوبیت، بازار را نسبت به خرید حریص‌تر کرده، به خصوص که گفته می‌شود هنوز بسیاری از سهام، در منطقه جذاب قیمتی به سر می‌برند.
البته باید توجه داشت که برخی شرکت‌ها نیز در این مدت رشد قیمت زیادی داشته و پرریسک ارزیابی می‌شود. بنابراین بهتر است سهامداران با استفاده از ابزارهای تحلیل صورت‌های مالی، نسبت P بر E، ارزش ذاتی و همچنین نقدشوندگی سهم توجه داشته باشند. برخی نمادها چند برابر ارزش NAV معامله می‌شوند و این، منطقی نیست.
همچنین گفته می‌شود که حباب قیمت در سهم‌های کوچک و زیان‌ده، نگران‌کننده است. در مقابل بعضی سهم‌های بزرگ و بنیادی بازار با نسبت‌های P بر E پایین، از رشد بازار جامانده‌اند و پتانسیل رشد دارند، ضمن اینکه این سهم‌ها، نقدشوندگی بالایی هم دارند و سرمایه‌گذاران تازه‌وارد هنگام فروش، با مشکلی مواجه نخواهند شد.
