بررسی رفتارهای اخیر بورس
سعید خدایی
کارشناس ارشد بازار سرمایه
در هفته معاملاتی گذشته شاخص بورس و اوراق بهادار تهران با رشد 2هزار و 391واحدی و ثبت بازدهی هفتگی حدود 2.5درصدی به رکورد جدید 97هزار و 899 واحدی دست یافت. اما روند حرکتی شاخص در طول هفته یکسان نبود و با نزدیک شدن به پایان هفته به دلایل متفاوتی از حرکت صعودی شاخص کاسته شد و در روزهای پایانی این حرکت صعودی متوقف شد. در زمانی که شاخص بورس تهران حرکت صعودی داشت، گروههای پالایشی، پتروشیمی و فلزات اساسی سهم عمده و بسزایی را در این رشد داشتند. نمادهای پالایشی که با رشد قابل توجهی در این مدت همراه بودند در هفته گذشته نیز حرکت صعودی خود را حفظ کردند اما با فشار عرضه در پایان هفته نمادهایی از این گروه پر طرفدار نیز با صف فروش همراه شدند. در این بین پیشبینی میشود که با رشد قیمت نفت در هفتههای آتی مجددا رویکرد صعودی قیمتها در این گروه ایجاد شود. افزون بر این در ماههای اخیر با توجه به رشد قیمت فلزات پایه در بازارهای جهانی همچنین افزایش نرخ دلار شاهد پیشتازی نمادهای وابسته به گروههای معدنی و فلزات اساسی بودیم که تعطیلی بازارهای جهانی به واسطه تعطیلات سال نو میلادی منجر به منفی شدن قیمتها در سهام این گروه در اواخر هفته گذشته بود. با این حال گروهی که از ابتدای سال با توجه به این رشد چشمگیر شاخص بورس کم فروغ بوده است، گروه خودرو و ساخت قطعات است که از ابتدای سال جاری با توجه به گزارشات عملکردی و اخبار پیرامونی مورد اقبال فعالان بازار سرمایه قرار نگرفت و تنها حدود 5 درصد بازدهی داشتهاند. بر این اساس به نظر میرسید که توقف ثبت سفارش واردات و نرخهای جدید تعرفه واردات خودرو موجب رونق در این گروه باشد که رشد آغاز شده چندان ادامهدار نبود. آخرین خبری که این گروه را تحت تاثیر قرار داد، خبر توقف تولید برخی از خودروهای غیراستاندار بود که موجب ایجاد روند نزولی در اکثر نمادهای این گروه شد. به هر حال در ابتدای این هفته نیز با به وجود آمدن شرایطی شاهد افزایش تاثیرگذاری ریسک سیستماتیک در بازار بورس هستیم که رفتارهای هیجانی و به دور از تحلیلهای صحیح منجر به دامن زدن به این اثرات میشود. درحالی که با یک نگاه کلی به شرایط اقتصادی و سیاسی میتوان زودگذر بودن این اتفاقات و رفتارها را مشاهده کرد چراکه بازار سرمایه بازتابی از عوامل اقتصادی حاکم است. از سویی این نکته صحیح است که با توجه به بودجه ارائه شده برای سال آتی پیشبینی میشود که سال پیش رو سال راحتی برای اقتصاد و فعالیتهای اقتصادی نخواهد بود اما مولفههای اصلی اقتصادی همچنان بدون تغییر مشاهده میشوند. همچنین در بازار بورس ایران حدود 50 درصد شرکتها به صورت مستقیم و غیرمستقیم از قیمتهای جهانی متاثر هستند و تثبیت این قیمتهای حاکم یا افزایش قیمتهای جهانی که دور از انتظار نیز نیست، میتواند موجب رشد قیمت سهام این شرکتها شود. از این رو پرهیز از رفتارهای هیجانی به واسطه شناسایی سود یا فرار از زیانهای احتمالی ضروری است و باید با تفکر و آرامش بیشتری در این خصوص تصمیمگیری کرد. بر این اساس در چنین شرایطی نقش دستگاه نظارتی بیش از پیش پر رنگ شده و با اتخاذ راهکارهای موجود در بازگشت آرامش به فضای بازار سرمایه بازمیگردد.