ترامپ بهدنبال نرخ بهره منفی است
گروه جهان|
رییسجمهوری امریکا برای چندمین بار از مدیران بانک مرکزی این کشور خواسته تا نرخ بهره را کاهش دهند. دونالد ترامپ همچنین خواستار رسیدن نرخ بهره به سطح منفی برای کمک به بحران بدهی دولت شد که اکنون به ۲۲ تریلیون دلار رسیده است. این در حالی است که بلومبرگ نوشته نرخ بهره منفی، خود میتواند به مشکلی دردسرساز تبدیل شود.
بهگزارش رویترز، پس از آنکه بانک مرکزی اروپا تصمیم گرفت نرخ بهره را در سطح منطقه یورو بیش از پیش کاهش دهد، دونالد ترامپ در چندین پیام توییتری از بانک مرکزی این کشور خواسته تا آنها نیز نرخ بهره را کاهش دهند. این نخستینبار است که دونالد ترامپ آشکارا از بانک مرکزی امریکا میخواهد تا به مانند بانکهای مرکزی ژاپن و اروپا، نرخ بهره را به سطح منفی کاهش دهند.
ترامپ در یکی از این توییتهای خود نوشته: «فدرال رزرو باید نرخ بهره را به صفر یا کمتر کاهش دهد و ما باید بعد از رسیدن نرخ بهره به چنین سطحی اقدام به تامین مالی مجدد برای بازپرداخت بدهیهایمان کنیم. هزینه استقراض باید کمتر شود. ما یک ارز پرقدرت داریم و ترازنامه ما هم در چنین وضعیتی است.»
رییسجمهوری ایالات متحده همچنین بار دیگر از جروم پاول رییس فدرال رزرو، انتقاد کرده و گفته است: «این تنها نشاندهنده ناپختگی پاول است که نمیگذارد شرایطی مشابه دیگر کشورها داشته باشیم.»
بانک مرکزی اروپا پنج شنبه با کاهش ۰.۱درصدی نرخ بهره در سطح منطقه یورو موافقت کرد تا بدینترتیب، نرخ بهره با رسیدن به منفی ۰.۵ درصد در کمترین سطح خود از زمان تشکیل منطقه یورو تاکنون قرار گیرد. بانک مرکزی اروپا همچنین اعلام کرد که بسته بزرگ محرک اقتصادی را از ماه نوامبر مجددا اجرایی خواهد کرد. این بسته که شامل خرید اوراق قرضه دولتی کشورهای عضو است آخرین بار در سال گذشته اجرا شده بود.
بهگفته ناظران، اگر چه احتمال به صفر رساندن نرخ بهره توسط فدرال رزرو تقریبا محال است اما به احتمال خیلی زیاد، بانک مرکزی با کاهش ۰.۲۵ درصدی نرخ بهره به منظور جلب رضایت ترامپ موافقت خواهد کرد. سیاستگذاران بانک مرکزی امریکا در ماه جولای برای اولینبار در 10سال اخیر نرخ بهره را کاهش دادند.
شبکه خبری فاکسنیوز شنبه نوشته: «گرچه والاستریت انتظار دارد که نرخ بهره در نشست آینده فدرال رزرو باز هم کاهش یابد اما هزینههای استقراض (که در حال حاضر بین 2 تا 2.25 درصد است) در کوتاهمدت همچنان بالاتر از صفر باقی خواهد ماند. اما تهدید یک رکود اقتصادی میتوانست فدرال رزرو را ترغیب کند که در نهایت نرخ بهره را به زیرصفر برساند.»
دونالد ترامپ معتقد است که نرخ بهره منفی باعث صرفهجویی دولت در پرداخت بدهیهای خود خواهد شد. او همچنین کاهش نرخ بهره را برای رونق اقتصادی امریکا در آستانه انتخابات آینده ریاستجمهوری ضروری میداند و بارها به رییس بانک مرکزی بهدلیل کاهش ندادن نرخ بهره حمله کرده است. این در حالی است که مدیران بانک مرکزی امریکا معتقدند کاهش نرخ بهره به زیر صفر از لحاظ سیاسی غیرقابل دفاع است و ریسکهای جدی در بر خواهد داشت. به اعتقاد دستاندرکاران فدرال رزرو، چنین سیاستی فقط برای دورههای اقتصادی بسیار ضعیف است و در صورت اجرا بانکها برای دارایی ذخیره خود در بانک مرکزی باید بهره بپردازند. در تئوری در چنین شرایطی بانکها وادار خواهند شد پول خود را به عرصههای تولیدی منتقل کنند ولی این امر در عین حال ضریب ریسک را افزایش میدهد. بانکها ناگزیر خواهند شد به صاحبان پسانداز بهره نازل تری بدهند و در نتیجه ممکن است سودی کسب نکنند.
با وجودی که تعیین نرخ بهره توسط بانک مرکزی معمولا روی هزینه استقراض در اشکال دیگر تاثیر میگذارد ولی نرخ بهره مربوط به بازپرداخت بدهیهای طولانی مدت دولتی ترامپ در پیام خود به آن اشاره کرد به عوامل دیگری در بازار مالی بستگی دارد و تصور رایج از وضعیت اقتصادی کشور چندان روی آن تاثیرگذار نیست. به عنوان نمونه نرخ اوراق قرضه دولتی امریکا تحت تاثیر کاهش نرخ رشد اقتصادی جهان و جنگ تجاری امریکا و چین کاهش یافته است. روزنامه واشنگتن پست با استناد به اسناد عمومی و کارشناسان مالی ماه گذشته گزارش داد که ترامپ به عنوان یک سرمایهگذار در صنعت مسکن و مستغلات در صورت کاهش نرخ بهره در امریکا میلیونها دلار در بازپرداخت سود وامهایش سود خواهد برد.
خبرگزاری بلومبرگ نوشته: هر چیز خوبی، زیادیاش بد است. این حرف احمقانهای است که افراد آزاردهنده استفاده میکنند تا شما را از خوردن شکلات بادامزمینی زیاد منع کنند. آنها حتی ممکن است که بطور آزاردهندهای درباره شکلات بادامزمینی یا چیز دیگری نظر داشته باشند از جمله نرخ بهره فوقالعاده پایین. بازارهای مالی همیشه تشنه نرخ بهره پایین هستند. اما حالا که بانک مرکزی اروپا نرخ بهره را بطور بیسابقهای کاهش داده، نگران شدهاند. شاید به این دلیل که متوجه شدهاند بهرههای منفی نمیتوانند به تنهایی رکود را متوقف کند، رکودی که به نظر میسد در راه است.
این احتمال هم وجود دارد که بازارها دریافتهاند که نرخ بهره منفی بهراستی به اقتصاد آسیب میزند. نرخ بهره منفی قطعا برای بانکها خوب نیستند، چرا که آنها از طریق وام دادن و دریافت بهره کسب درآمد میکنند. بانکهای ناخشنود، بازارهای اعتباری را ناخشنود میکنند که نتیجهاش هم اقتصادی ناخوش است. مساله اینجاست که چنین پدیدهای میتواند مسری باشد. زیرا نرخ بهره منفی یک کشور، کشورهای دیگر را وادار میکند تا همان مسیر را طی کنند. پس چه میتوان کرد؟ تیلور کوائن کارشناس اقتصادی، میگوید که مشکل نیروی کار غیرماهر است که بهرهوری و بازگشت سرمایه را کاهش داده و در نتیجه روند رشد اقتصادی را کند کرده و نرخ بهره را پایین میآورد. اما راهحل گستردهتر در دست دولت است که خود به مشکل بزرگتری تبدیل شده است. دولتها مرتبا از بانکهای مرکزی میخواهند که نرخ بهره را بطور چشمگیری کاهش دهند آن هم در شرایطی که سیاستمداران کنار نشستهاند و شکلات بادامزمینی میخورند.