چشم‌انداز قیمتی زعفران در سال جاری
عضو هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران به بررسی مهم‌ترین اتفاقات موثر بر قیمت پسته و چشم‌انداز آتی قیمت این دُردانه صادرات غیرنفتی کشور پرداخت.
مظفر محمدی در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم با بیان اینکه 10 فاکتور مهم آینده روشنی را پیش روی بازار پسته ایران قرار داده است، گفت: اولین اتفاق مهم که می‌تواند آثار مثبتی بر بازار پسته ایرانی داشته باشد، عضویت ایران در اتحادیه منطقه‌ای اوراسیا از چهارم آبان‌ماه امسال است. به‌طوری که موافقتنامه موقت ترتیبات منطقه آزاد تجاری بین ایران و اتحادیه اوراسیا از ٥ آبان ماه امسال اجرایی می‌شود و 502 قلم کالا از جمله پسته از ایران بدون تعرفه صادر خواهد شد.
به گفته عضو هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران، در نتیجه این توافق، تعرفه صادرات پسته نیز به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا شامل روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان برای ایران برداشته می‌شود که به کمک این اتفاق مهم، میزان قابل توجهی پسته به این کشورها صادر خواهد شد.
وی عامل دوم را قیمت‌های اعلامی از سوی شرکت پارامونت امریکا عنوان کرد و افزود: هلدینگ کشاورزی پارامونت ایالات متحده امریکا اخیرا قیمت پسته را 1.4 دلار افزایش داده و با توجه به قیمت بالایی که این شرکت اعلام کرده، چینی‌ها مجبورند پسته مصرفی خود را از ایران خریداری کنند و همین امر در افزایش قیمت این محصول در دنیا اثر گذار است.
محمدی در بیان عامل سوم تاکید کرد: اتفاق مهم دیگر که عامل موثر در رشد قیمت پسته ایرانی محسوب می‌شود، اعمال تعرفه 45 درصدی برای واردات از امریکا توسط کشور چین است. چین که بزرگ‌ترین خریدار پسته امریکاست، به علت سیاست‌های امریکا برای فروش اسلحه به تایوان به‌شدت سیاست‌های ضد امریکایی در پیش گرفته که تا امروز بی‌سابقه بوده که اعمال تعرفه 45 درصدی واردات کالاهای امریکایی نیز در راستای همین سیاست‌ها بوده است.
در نتیجه به نظر می‌رسد پسته ایرانی جایگزین اصلی پسته امریکایی برای چین خواهد بود و افزایش قیمت‌های صادراتی به مدد فزونی تقاضا برای پسته کشورمان تحت تاثیر این عامل محتمل است.
وی در بیان چهارمین مورد گفت: خوشبختانه پسته امریکا مورد پسند خریداران هندی قرار نگرفته و این کشور قصد دارد بیشترین نیاز خود را به این محصول از بازار ایران تأمین کند. در این رابطه، با توجه به اینکه هند بیش از یک میلیارد و 350میلیون نفر جمعیت دارد، تقاضای قابل توجهی را برای پسته ایرانی ایجاد خواهد کرد و همین رشد تقاضا در افزایش قیمت‌ها نیز موثر است.
این عضو هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران در بیان پنجمین عامل به رشد تقاضای مصرف پسته در کشور امریکا در پی تبلیغات گسترده در این کشور اشاره و اظهار داشت: با توجه به جمعیت حدود 327 میلیون نفری امریکا، تقاضای خرید و مصرف پسته توسط مردم این کشور رو به افزایش گذاشته است؛ در نتیجه به نظر می‌رسد تجار امریکایی مقدار پسته کمتری را به دیگر کشورها صادر کنند.
از این رو، می‌توان انتظار داشت که کشورهای خریدار پسته از امریکا مجبور خواهند بود پسته موردنیاز خود را از ایران تامین کنند و این به معنای رشد تقاضای پسته ایرانی و در نتیجه افزایش قیمت‌ها خواهد بود.
این صادرکننده پسته افزود: موضوع بعدی که می‌توان آن را به عنوان ششمین عامل موثر بر رشد قیمت پسته در ایران تلقی کرد، برداشتن تعرفه واردات پسته به چین از 27 درصد به 5 درصد است؛ به‌طوری‌که برای واردات این محصول به چین 12درصد عوارض گمرکی و 15 درصد مالیات دریافت می‌شد که این رقم به 5 درصد کاهش یافته است.
وی هفتمین موضوع را بحث تعهدات ارزی صادرکنندگان آجیل و خشکبار عنوان کرد و افزود: در پی جلسه نمایندگان اتحادیه صادرکنندگان آجیل و خشکبار با بانک مرکزی، مشکل تعهدات ارزی (واریز ارز حاصل از صادرات به سامانه نیما) حل شد و مقرر گردید با ارایه ارز به صرافی‌های مورد تایید بانک مرکزی بر مبنای نرخ آزاد، رفع تعهد ارزی از صادرکنندگان صورت بپذیرد که براساس این تصمیم، انتظار می‌رود افزایش تقاضا و خرید از سمت صادرکنندگان بزرگ برای صادرات پسته صورت گیرد. به این ترتیب، با افزایش تقاضا و خرید از طرف صادرکنندگان بزرگ و عمده، صادرات همانند قبل رونق خواهد گرفت و باید منتظر حرکت رو به رشد بازار و در پی آن تحریک قیمت‌ها بود.
به گفته محمدی، هشتمین موضوع اثرگذار بر قیمت پسته این است که با توجه به اطلاع‌رسانی صورت گرفته از سوی انجمن پسته و جهاد کشاورزی استان کرمان، کشاورزان و باغداران پسته در سال جاری محصول برداشت شده خود را به یک‌باره به بازار عرضه نمی‌کنند. به این ترتیب، عرضه تدریجی پسته به بازار از افت قیمت‌ها جلوگیری می‌کند.
عضو هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران کاهش حدود 30 درصدی حجم تولید پسته فندقی طبیعی خندان نسبت به پیش بینی‌های قبلی را به عنوان عامل نهم ذکر کرد و اظهار داشت: در سال جاری به دلیل اینکه حجم تولید پسته دهان بسته و پسته پوک بالا رفته، در نتیجه مقدار تولید پسته فندقی طبیعی خندان حدود 30 درصد پایین‌تر از انتظارات قبلی است. به همین دلیل می‌توان پیش‌بینی رشد قیمت‌ها را در بازار داشت.
وی در بیان آخرین نکته، راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده و قراردادهای آتی پسته در بورس کالای ایران را از عوامل موثر بر واقعی شدن قیمت پسته در بازارهای صادراتی برشمرد و در این زمینه تصریح کرد: راه‌اندازی معاملات پسته در بورس باعث رشد کیفیت محصول از زمان برداشت توسط کشاورز تا صادرات آن توسط تاجر می‌شود.
به‌طوری‌که نگهداری پسته کشاورزان در انبارهای بورسی و الزام به رعایت استانداردهای مورد تایید بورس موجب می‌شود مشتریان خارجی با اطمینان نسبت به کیفیت محصول، بیش از پیش نسبت به خرید پسته از ایران راغب باشند و همین امر می‌تواند سیگنال مثبت به قیمت پسته ارایه کند. زیرا با این مکانیسم معاملاتی شفاف، دلالانی که کیفیت پسته صادراتی را پایین می‌آورند حذف شده و تجار صادرکننده با اطمینان خاطر، با خرید از بورس پسته مرغوب‌تری را صادر می‌کنند.
این عضو هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران در خاتمه سخنان خود با بیان اینکه پسته یکی از محصولات استراتژیک استان کرمان محسوب می‌شود، در خصوص صادرات این محصول گفت: طی 4 دهه گذشته و در اوج تحریم‌های امریکا علیه ایران هیچگاه صادرات این محصول متوقف نشده و دلیل این مساله هم مزیت‌های بالای تولید این محصول در استان کرمان است. پسته به عنوان مهم‌ترین محصول کشاورزی صادراتی که ارز قابل‌توجهی را عاید کشور می‌کند، امسال آینده‌ای روشن را پیش رو دارد و با توجه به پیش‌بینی افزایش برداشت محصول در سال جاری، ایران و به ویژه استان کرمان رقیبی عمده برای پسته امریکا محسوب می‌شود.
