فاز دوم قطع یارانه ثروتمندان
گروه اقتصاد کلان|
دولت برنامه دارد برای بودجه سال آینده هزینه‌های خود را نسبت به سنوات گذشته مدیریت کند. در همین راستا یکی از بخش‌هایی که کاهش هزینه‌های مربوط به آن را کلید زده است. بخش یارانه‌هاست. یارانه‌های دو بخش پنهان و آشکار. دولت مدتی پیش خبر داد با شیوه‌های مختلفی که برای شناسایی خانوار ثروتمند در نظر گرفته 200 هزار خانوار از افراد با تمکن مالی را حذف کرده است و در ادامه نیز تعداد معترضان به حذف یارانه عدد چشمگیری (۶.۷ درصد) نبود. اکنون و در فاز دوم قطع یارانه‌ها، حسین میرزایی، سخنگوی ستاد اجرایی تبصره 14 می‌گوید افراد گروه جدیدی که قرار است یارانه‌شان حذف شود شناسایی شده‌اند و به زودی حذف یارانه‌های گروه دوم هم کلیدخواهد خورد. همچنین او از امضای تفاهم‌نامه‌ای با وزارت صنعت، معدن و تجارت خبر می‌دهد که به موجب آن شیوه‌ای جدید برای شناسایی دهک‌های ثروتمند را شناسایی کند.
به گزارش «تعادل»، با محدود شدن منابع مالی حاصل از فروش نفت، دولت ناچار به ایجاد تغییراتی اساسی در ساختار بودجه کشور شده است. یکی از این تغییرات مدیریت هزینه‌های نالازم است. در روزهای گذشته محمد باقر نوبخت از برنامه دولت برای مدیریت هزینه‌ها در بخش یارانه‌ها خبر داده و اظهار کرد که دولت سالانه 1300 هزار میلیارد تومان یارانه پنهان و آشکار پرداخت می‌کند که لزوما به هدف خود اصابت نمی‌کند. به این معنی که یارانه‌های دولت باری از دوش دهک‌های پایین درآمدی برنمی‌دارد و برعکس با تخصیص یارانه به خانواده‌های ثروتمند منجر به اتلاف منابع ملی شده است.
دولت البته بعد از سال‌ها تاخیر و با وجود وعده خود مبنی بر تعجیل در حذف یارانه ثروتمندان، اکنون و در شرایط تنگنای مالی حذف یارانه ثروتمندان را کلید زده است. در فاز اول آن آخر شهریور سال جاری 200 هزار سرپرست خانواری که تشخیص داده بود تمکن مالی دارند را از یارانه‌ها حذف کرده بود. البته بر خلاف پیش‌بینی‌ها اعتراض به حذف یارانه‌ها چندان چشمگیر نبود. دولت راه‌هایی را هم در نظر گرفت که معترضان به قطع یارانه خانوارشان از آن طریق برای برقراری دوباره یارانه خود اقدام کنند. در همین زمینه حسین میرزایی، سخنگوی ستاد اجرایی تبصره ۱۴ بودجه چنین توضیح داده است: اعتراضات به قطع یارانه نقدی شهریورماه، تقریبا به پایان رسیده است.
همچنین اخیرا پاره‌ای از مشکلات درباره حساب‌های بانکی برخی خانوار یارانه‌بگیر به وجود آمده بود که یارانه آنها قطع شده بود. میرزایی در این زمینه نیز چنین توضیح داد: به‌شدت پیگیر برقراری یارانه این خانوارها هستیم؛ چراکه این گروه اغلب جزو دهک‌های پایین درآمدی قرار داشتند و بیش از ۸۰ درصد از تماس‌هایی که با سامانه تلفن گویای ستاد اجرایی گرفته شود، مربوط به این افراد بود.
میرزایی با اشاره به اینکه سازمان هدفمندی با ارسال پیامک به این خانوارها اعلام کرده بود که به بانک مراجعه و حساب خود را اعلام کنند، گفت: ستاد اجرایی تبصره ۱۴ پیگیر این امر بود که بلافاصله پس از مراجعه سرپرست این خانوارها به بانک و اعلام حساب، یارانه به حسابشان واریز شود که در نهایت، قرار شد سازمان هدفمندی، یارانه شهریورماه و مهرماه آنها را به صورت یکجا، به حسابشان واریز کند.
راه جدید برای شناسایی خانوار متمول
از ابتدای دولت یازدهم زمانی که موضوع قطع یارانه ثروتمندان مطرح می‌شد، دولت همواره تاکید می‌کرد که با محدودیت در شناسایی خانوار متمول روبه‌روست. دولت در چندین مرحله اعلام کرده که ابزار دقیقی برای شناسایی ندارد ولی از شیوه‌های متنوعی برای حذف برخی استفاده می‌کند، یکی از آنها تعداد سفرهای خارجی افراد و دیگری استفاده آنها از خودروهای گران‌قیمت عنوان شده است.
اکنون ولی آن‌گونه‌که سخنگوی ستاد اجرایی تبصره14 می‌گوید دولت به دنبال شیوه‌های جدیدی برای شناسایی خانوار ثروتمند است. حسین میرزایی چنین توضیح می‌دهد: با توجه به اینکه در دقت شناسایی وضعیت مالی خانوارها، حساسیت ویژه‌ای وجود دارد، علاوه بر استفاده از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان، در حال تلاش برای توسعه شناسایی وسع مالی اشخاص حقیقی از طریق دسترسی به سامانه‌های مرتبط با اشخاص حقوقی در وزارت صمت هستیم. وی ادامه داد: در همین زمینه، تفاهم نامه‌ای با وزارت صنعت، معدن و تجارت نهایی شده تا پس از انعقاد آن، از ظرفیت سامانه رتبه‌بندی اشخاص حقوقی استفاده کنیم. طبیعتا ممکن است یک شخص حقیقی، به عنوان عضو هیات‌مدیره در شرکتی فعالیت داشته باشد که این اطلاعات از طریق این سامانه قابل احصا خواهد بود، لذا برای اینکه بتوانیم وسع مالی اشخاص حقیقی را با دقت بالاتر شناسایی کنیم، اطلاعات این سامانه می‌تواند بسیار موثر واقع شود. سخنگوی ستاد اجرایی تبصره ۱۴ بودجه، با بیان اینکه این آمادگی برای انعقاد هر چه سریع‌تر تفاهم نامه با وزارت صنعت، وجود دارد و به زودی اجرایی خواهد شد، درباره آخرین وضعیت رسیدگی به اعتراضات قطع یارانه نقدی در شهریورماه گفت: بر اساس آمار، از کل خانوارهایی که یارانه آنها قطع شده فقط ۶.۷ درصد پس از مراجعه به دفتر پیشخوان سپس ورود به سامانه «یارانه ۱۰»، اعتراض خود را ثبت کردند که این درصد پایین، نشان‌دهنده دقت بالا در شناسایی خانوارهای پردرآمد است.
گام دوم قطع یارانه‌ها
دولت پیش‌تر هم اعلام کرده بود که طبق تبصره 14 قانون بودجه سال جاری موظف به قطع یارانه‌های ثروتمندان تا پایان سال 1398 است. بنابراین حذف یارانه ثروتمندان مراحل دیگری هم دارد. در همین زمینه میرزایی درباره دور جدید قطع یارانه نقدی دهک‌های درآمدی بالا گفت: در این خصوص خانوارها شناسایی شدند و آمادگی قطع یارانه نقدی آنها وجود دارد؛ اما منتظر تصمیم‌گیری و اعلام دولت در این زمینه هستیم و پس از فراهم شدن شرایط اطلاع‌رسانی خواهد شد.
سخنگوی ستاد اجرایی تبصره ۱۴ بودجه تاکید کرد: با وجود آماده بودن همه شرایط برای اجرای تکلیف قانونی مجلس و حذف یارانه 3 دهک بالای درآمدی، به جهت حساسیت‌های موجود در جامعه، بالا بردن دایمی دقت شناسایی و جلب نظر موافق دستگاه‌های مختلف از جمله نمایندگان مجلس شورای اسلامی نسبت به بالابودن دقت، فعلا به صورت «صدک» یارانه نقدی خانوارهای مشمول حذف یارانه نقدی را حذف خواهیم کرد.
