بازی روسیه با کارت ترکیه
گروه جهان|
فرانسه صادرات سلاح به ترکیه را قطع کرد و پس از آلمان، هلند، نروژ و فنلاند پنجمین کشور اروپایی است که دیگر جنگ‌افزاری به ترکیه نمی‌فروشد. در همین حال نشریه لوموند در گزارشی از بازی پیچیده ولادیمیر پوتین در خاورمیانه با کارت ماجراجویی‌های نظامی اردوغان نوشته و تحلیل کرده است که وضعیت کنونی کاملا در راستای منافع روسیه است.
وزارت خارجه و دفاع فرانسه در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که تمامی پروژه‌های صادراتی مربوط به تسلیحات که در عملیات ارتش ترکیه در سوریه به کار برده می‌شوند فورا قطع خواهد شد. شورای وزیران خارجه اتحادیه اروپا نیز قرار است دوشنبه (امروز) در لوکزامبورگ جلسه تشکیل دهد و درباره موضع هماهنگ اروپا در قبال ترکیه تصمیم‌گیری کند.
به‌گزارش دویچه‌وله، پیش از این هایکو ماس وزیر خارجه آلمان، اعلام کرده بود دولتش برای فروش تجهیزاتی که می‌توانند در حمله ارتش ترکیه به شمال سوریه مورد استفاده قرار گیرند مجوز صادر نمی‌کند. هلند نیز جمعه خبر داده بود که صدور تجهیزات نظامی به ترکیه به حالت تعلیق در خواهد آمد. فنلاند و نروژ نیز پیش‌تر اعلام کرده بودند که صادرات اسلحه به ترکیه را متوقف می‌کنند. با وجود این فشارها عملیات ارتش ترکیه در شمال شرقی سوریه ادامه دارد.
رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه، اما گفته آنکارا می‌تواند ۶۵درصد نیازهای خود در زمینه صنایع دفاعی را تولید کند. ترکیه خود در فهرست ۱۵کشور صادرکننده اسلحه در جهان قرار گرفته است. بر اساس آمار انجمن صادرکنندگان ترکیه صنایع دفاعی ترکیه، این کشور در سال گذشته برای نخستین‌بار ۲میلیارد و ۳۵میلیون و ۳۳۴هزار دلار ادوات و تجهیزات رزمی به خارج صادر کرده است.
ادامه عملیات ترکیه در شمال شرق سوریه، انتقادها از دونالد ترامپ به‌دلیل خارج کردن نیروهای امریکایی از سوریه را تشدید کرده است، اقدامی که به‌گفته منتقدان چراغ‌سبز واشنگتن برای حمله به کردهای سوریه بوده است. رویترز نوشته، ترامپ با دفاع از تصمیم خود به شبه‌نظامیان کرد توصیه کرده از مناطق مرزی ترکیه با سوریه عقب‌نشینی کنند. رییس‌جمهوری امریکا خطاب به گروه‌های کرد گفت: «شما اگر هواپیما ندارید مقابله با نیرویی که هواپیما دارد مشکل است.»
ترکیه یگان‌های مدافع خلق (ی‌پ‌گ) را همدست پ‌ک‌ک می‌داند و در نتیجه آنها را شبه‌نظامیان تروریست می‌خواند. دولت ترکیه مدت‌هاست که خواهان ایجاد منطقه‌ای امن در شمال سوریه بوده است که تنها تحت کنترل ترکیه باشد. ترکیه قصد دارد میلیون‌ها پناهجوی سوری را در این منطقه اسکان دهد.
معامله مسکو با آنکارا
روزنامه لوموند با اشاره به ادامه عملیات ترکیه با وجود فشارها و سود بردن روسیه از این شرایط نوشته: امریکا ناجوانمردانه کردهای شمال شرق سوریه را که متحدان این کشور در جنگ با داعش بودند رها کرد و حال روسیه در پی سوءاستفاده از این وضعیت به نفع کشور خودش است. روسیه می‌خواهد از یک سو موقعیت خود را در حل و فصل مناقشات منطقه بیشتر تقویت کند و از سوی دیگر کردها را به طرف سازش و همگرایی با دولت سوریه سوق دهد. مسکو در پی بازی کردن نقش میانجی در حل بحران سوریه است. این کشور که از آغاز این بحران از دولت دمشق حمایت می‌کند، حال می‌خواهد موقعیت خود را بیشتر از پیش در منطقه تقویت کند. بر همین اساس سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه، چند روز پیش گفت: «ما اکنون به لزوم برقراری گفت‌وگو میان ترکیه و سوریه فکر می‌کنیم. در عین حال، دولتمردان ترکیه نگران مرزهای کشور خود هستند و این موضوع قابل درک است.» ساعاتی پس از حمله ترکیه به شمال شرق سوریه نیز ولادیمیر پوتین در مصاحبه تلفنی به همتای ترک خود اردوغان گفته بود که پیش از دست زدن به هر اقدامی در مورد سوریه، با دقت پرونده را مطالعه کند.
الکساندر شومیلین رییس انستیتوی مطالعات شرق‌شناسی آکادمی علوم روسیه، بر این باور است که وضعیت کنونی به نفع روسیه است و موقعیت این کشور را در منطقه تقویت می‌کند. او می‌گوید: «روسیه خیلی خوب می‌داند چگونه از اشتباهات دیگران به نفع خودش استفاده کند و فضای خالی را پر کند.»
رییس انستیتوی مطالعات شرق‌شناسی آکادمی علوم روسیه، در ادامه می‌گوید امریکا ۲۰۱۳ هم اشتباهات بزرگی را در مورد جنگ سوریه مرتکب شد و دولتمردان این کشور باز هم در موقعیت ضعف قرار دارند. در مورد ترکیه هم باید گفت که این کشور در آینده بیشتر و بیشتر منزوی خواهد شد.
لوموند در ادامه گزارش خود آورده: با اینکه آنکارا و مسکو در سوریه منافع مشترک ندارند و روابط سیاسی و دیپلماتیک‌شان مدام در نوسان است، با این حال روسیه از ایجاد اختلافات جدید میان ترکیه و امریکا خوشحال است. با وجود همه جوانب حمله ترکیه به شمال شرق سوریه، اولویت نخست روسیه حمایت و پشتیبانی از بشار اسد رییس‌جمهوری سوریه، و گسترش قلمرو تحت کنترل اوست. مسکو هرگز رابطه خود با گروه‌های کرد منطقه را قطع نکرده است و حال تلاش می‌کند آنها را به پیوستن به دولت دمشق تشویق کند. روسیه در گذشته هم سعی کرده بود که کردها را به دولت دمشق نزدیک کند اما به‌دلیل بی‌اعتمادی گروه‌های کرد، تلاش‌های روسیه بی‌ثمر مانده بود. حال ممکن است همه‌چیز تغییر کند زیرا امریکا دیگر از کردها حمایت نمی‌کند؛ به همین دلیل ممکن است حمله ترکیه به شمال شرق سوریه، باعث نزدیکی کردهای این کشور با دولت دمشق شود. این موضوع به هر حال یکی از اهداف روسیه در منطقه است و لاوروف آشکارا گفته که می‌خواهد بین دمشق و گروه‌های کرد ارتباط برقرار کند.
فیودور لوکیانوف کارشناس روس هم که حمله ترکیه به سوریه را به نفع روسیه می‌داند، می‌گوید مسکو فعالیت‌های خود را در شهر کردنشین اِدلِب گسترش خواهد داد. لوکیانوف می‌گوید ممکن است مسکو بگذارد که آنکارا یک منطقه امن در شمال سوریه را ایجاد کند، اما در ازای آن خواستار به دست گرفتن کنترل اِدلِب و مبارزه در کنار ارتش سوریه خواهد شد.
