پایان ماجرای « پراید»

«حذف پراید رسما کلید خورد.» با اعلام رسمی متولیان خودرویی و بنابه نظر وزیر صمت، تا پایان تیرماه 99؛ تولید خانواده پراید به ایستگاه پایانی خواهد رسید. اما خودروهای جایگزین کدامند و زمان توقف تولید مدل‌های سواری خانواده پراید در بازار داخلی به چه شکل خواهد بود؟ براساس روایت مدیرعامل سایپا، محصولات «تیبا»، «کوییک» و «ساینا» جایگزین محصولات خانواده پراید خواهند شد که البته برای پراید هیچ جایگزین دیگری وجود ندارد، اما توسعه محصولات روی پلت‌فرم‌های جدید و اختصاصی سایپا انجام خواهد شد که به زودی جزییات آن اعلام می‌شود. همچنین براساس اعلام رسمی متولی این گروه خودروسازی، تولید پراید مدل۱۳۲ تا پایان دی‌ماه ۹۸، پراید مدل۱۱۱ تا پایان اردیبهشت ۹۹ و پراید مدل۱۳۱ تا پایان تیرماه ۹۹ به پایان خواهد رسید. یکی از شاخص‌های تعیین این زمان بندی، تعداد خودروهای معوق و میزان تقاضای موجود در بازار برای هر یک از مدل‌های پراید است. اما پرسشی که در اینجا مطرح می‌شود این است که توقف تولید این خودرو چه اثری روی قیمت آن خواهد گذاشت؟ برخی از کارشناسان خودرویی بر این باورند که به دلیل تقاضای کاذب در بازار خودرو از یکسو وافت تولید از سوی دیگر، قیمت پراید به صورت مقطعی افزایش می‌یابد، اما پس از مدتی با کنار آمدن مردم با این قضیه، دوباره روند کاهشی قیمت را طی خواهد کرد.

   ماجرای پایان یک خودرو

بالا گرفتن انتقادات به ادامه تولید پراید باعث شد متولیان به فکر جایگزینی برای این خودرو باشند. ابتدا قرار بود پس از بازنشستگی پیکان، خط تولید پراید هم متوقف شود و با ورود محصول تندر ۹۰، این خودرو جایگزین پراید و پیکان شود. اما این اتفاق هیچگاه رخ نداد. بعدها برای تحقق این امر، خودرو تیبا وارد خط تولید شد اما این جایگزینی باز هم رنگ واقعیت به خود نگرفت و پراید همچنان به تولید خود ادامه داد. پس از این ناکامی، مسوولان اعلام کردند که پراید به دلایل مختلف باید از خط تولید حذف شود. اما چندی پیش بود که یک خبر جدی و رسمی از توقف تولید پراید در رسانه‌ها منتشر شد. کمال هادیانفر، رییس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی، اواسط مردادماه امسال از توقف شماره‌گذاری خودروی سواری پراید از سال ۱۳۹۹ خبر داد. به گفته او، در تحلیل تصادفات کشور طی ۱۱ سال گذشته نشان داده شده است که ۳۴ درصد از جان باختگان و مجروحان حوادث رانندگی در خودروی پراید بوده‌اند. این اظهارات با اعلام رسمی وزیر صمت، رنگ واقعیت به خود گرفت وهمه‌چیز نشان از یک عزم جدی برای حذف پراید داشت. بطوریکه چهارشنبه اول آبانماه؛ وزیر صنعت، معدن و تجارت از توقف تولید ۴ خودرو در سال ۹۸ و ابتدای سال ۹۹ خبر داد. رضا رحمانی با اشاره به توقف تولید ۴ محصول و با بیان اینکه اصلاح ساختار و ساماندهی صنعت خودرو یکی از برنامه‌های جدی وزارت صمت است، گفت: تولید پژو ۴۰۵ GLX بنزینی تا پایان امسال متوقف می‌شود. او همچنین با بیان اینکه تولید ۳ نوع پراید نیز در ماه‌های آینده متوقف خواهد شد افزود: تولید این سه محصول نیز در دی‌ماه ۹۸، اردیبهشت و تیرماه ۹۹ متوقف خواهد شد. بنابه اظهارات وزیر صمت، «ارتقای کیفیت» و «افزایش رضایت مردم» را می‌توان از مهم‌ترین دلایل این تصمیم برشمرد. رحمانی با تاکید بر اینکه در کنار افزایش کمّی خودروها، باید کیفیت آنها نیز افزایش یابد، در اظهاراتی بیان کرد که حذف برخی محصولات می‌تواند راهگشا باشد‌. البته او از جایگزین شدن خودروهای جدید به جای محصولاتی که از رده خارج می‌شوند، خبر داده بود اما نامی از اینکه چه خودروهایی جایگزین پراید خواهند شد، نبرد. اما روز گذشته و پس از صحبت‌های وزیر صمت، مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا بر توقف خط تولید پراید مهر تایید زد وپایان داستان پراید را روایت کرد. براساس چنین اظهاراتی، با آغاز سال ۱۳۹۹، این خودروی پرفروش دیگر تولید نخواهد شد و قرار است خانواده پراید جایگاهش را به خودروهای دیگری بدهد.

   فعالان خودرویی چه نظری دارند؟

در همین رابطه فعالان خودرویی نیز درباره توقف خانواده پراید، اظهاراتی را مطرح کردند. دبیر انجمن قعطه‌سازان همگن در خصوص توقف تولید ۴ خودرو تا پایان سال جاری به ایلنا گفته است: این یک اصل در بازار خودرو است که خودروهای با پلت‌فرم‌های قدیمی که از استانداردهای روز دنیا عقب هستند و انتظارات مشتریان را برآورده نمی‌کنند و به لحاظ کیفیت نیز مورد رضایت مشتریان نیستند باید از رده خارج و خودروهای جدید جایگزین شوند. آرش محبی نژاد معتقد است که اصرار بر تولید خودروهای قدیمی یک نوع ارتجاع است وحذف خودروهای قدیمی جزو تصمیم‌های کلان کشور به شمار می‌رود. بنابه اظهارات، روز سه شنبه هفته گذشته برخی قطعه‌سازان جلسه‌ای با مدیران ارشد سایپا جهت راه‌اندازی زنجیره تامین برگزار کردند و سفارش‌های تامین قطعات برای دو خودرو جدید به قطعه‌سازان داده شد اما اینکه آیا تولید این سه خودرو از سوی ایران خودرو و سایپا در زمان اعلام شده محقق شود یا خیر باید منتظر ماند. از سوی دیگر، دبیر انجمن خودروسازان، نیز در گفت‌وگویی با خبرگزاری برنا، در مورد توقف تولید پژو ۴۰۵ GLX بنزینی و سه نوع پراید در اظهاراتی گفته است: با توجه به اجرای استانداردهای جدید به دلیل اینکه این خودروها فاقد شرایط اخذ استانداردها هستند، قرار شد تا این خودروها را از خط تولید خارج کنند. احمد نعمت بخش، توقف تولید این سه مدل پراید و یک مدل GLX 405 را یک اتفاق خوب قلمداد می‌کند و می‌گوید: باید به مرور خودروهای قدیمی را از رده خارج کرد. دبیر انجمن خودرو‌سازان البته این مطلب را نیز مورد اشاره قرار می‌دهد که مردم نیز از این خودروها خسته شده‌اند و می‌گویند ما چقدر باید از خودروهای قدیمی استفاده کنیم. اما با خروج خانواده پراید از خط تولید، مساله‌ای که مطرح می‌شود این است که قیمت پراید بعد از توقف تولید چگونه رقم خواهد خورد؟ در پاسخ به این پرسش، امیرحسن کاکایی، عضو هیات علمی گروه مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت گفته است که برای اینکه بخواهند از خودروی پراید به سمت تیبا بروند ۵ الی ۶ ماه طول می‌کشد و این نکته را نیز باید گفت که در حال حاضر با مشکل تولید خودرو مواجه هستیم. در نتیجه با کمبود مواجه خواهیم شد و یک مدت در مجموع قیمت‌ها بالا خواهد رفت. البته او دلیل این افزایش قیمت را نیاز مردم به خودرو عنوان می‌کند؛ این در حالی است که پاسخ به تقاضا به دلیل افت تولید، کاهش یافته است. برهمین اساس، قیمت پراید نیز موقتا برای مدتی بالا می‌رود اما بعد از آن پایین می‌آید؛ چرا که مردم در دراز مدت با این مساله کنار می‌آیند. بنابر اظهارات این کارشناس خودرویی، نظیر این موضوع برای خروج پیکان از خط تولید نیز وجود داشت، اما یک تفاوت در این میان مطرح است که وضع اقتصادی مردم در زمان توقف تولید پیکان بهتر بود.

برش

    پایان داستان پراید  از زبان مدیرعامل سایپا

سید جواد سلیمانی مدیرعامل سایپا  گفت: با نظر وزیر صمت، برنامه‌ریزی برای خروج محصولات خانواده پراید از مدار تولید یکی از اولویت‌های این گروه خودروسازی بوده است. به همین منظور از بهمن ماه سال 97 برنامه‌ریزی دقیقی برای پایان دادن به تولید این محصول آغاز شد، که از ابتدای امسال نیز با افزایش تدریجی سهم سایر محصولات سایپا این برنامه به مرحله اجرا درآمد. البته آنطور که سلیمانی گفته است، به منظور جلوگیری از وارد شدن التهاب به بازار، این موضوع در آن مقطع زمانی رسانه‌ای نشده است. البته برنامه توقف عرضه پراید به بازار داخلی در ماه‌های گذشته و در جلسات مختلف غیرعلنی با مدیران ارشد کشور و اعضای محترم کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی مد نظر بوده است.  بنابه گفته‌های خود مدیرعامل سایپا، از آنجایی که تحریم‌های بین‌المللی تولید خودروسازان را نشانه گرفته بود، شاهد کاهش تولید به همراه تقاضای کاذب ناشی از کاهش ارزش پول ملی بودیم که بازار خودرو را به‌شدت ملتهب و نابسامان کرد. از همین رو، تصمیم بر این شد که برنامه کاهش و توقف تولید پراید رسانه‌ای نشود، اما فرآیند اجرایی آن را با جدیت دنبال شد. البته براساس اظهارات سلیمانی، تولید فعلی پراید تا اتمام تعهدات در تاریخ‌های اعلام شده و تحویل خودروهای ثبت نامی انجام خواهد شد. براین اساس، افرادی که در طرح‌های پیش‌فروش و فروش‌فوری این محصول ثبت‌نام کرده، این اطمینان داده می‌شود، که هیچ مشکلی در تحویل خودروهای آنان پیش نخواهد آمد و تمامی محصولات فروخته شده، تحویل آنها خواهد شد.

اما مهم‌ترین نکته در اجرای برنامه کاهش و توقف تولید خودرو پراید، موضوع جایگزینی محصولات در خطوط تولید و بازار است. سلیمانی در همین باره نیز به ارایه توضیحاتی پرداخته و عنوان کرده که این بخش از برنامه نیز بطور کامل در حال اجراست و محصولات «تیبا»، «کوییک» و «ساینا» جایگزین محصولات خانواده پراید شده و می‌شوند و برای پراید هیچ جایگزین دیگری وجود ندارد، اما توسعه محصولات روی پلت‌فرم‌های جدید و اختصاصی سایپا انجام خواهد شد که به زودی جزییات آن را اعلام می‌کنیم. اما زمان توقف تولید مدل‌های سواری خانواده پراید در بازار داخلی به چه شکل خواهد بود؟ سلیمانی با اتکاء به سخنان وزیر صمت، در این باره نیز اعلام کرده که تولید پراید مدل۱۳۲ تا پایان دی‌ماه ۹۸، پراید مدل۱۱۱ تا پایان اردیبهشت ۹۹ و پراید مدل۱۳۱ تا پایان تیرماه ۹۹ به پایان خواهد رسید. یکی از شاخص‌های تعیین این زمان بندی، تعداد خودروهای معوق و میزان تقاضای موجود در بازار برای هر یک از مدل‌های پراید است. مدیرعامل سایپا همچنین عنوان کرد که محصولات خانواده پراید به دلیل «مصرف پایین سوخت»، «قیمت رقابتی و هزینه پایین نگهداری»، «استهلاک پایین و خدمات پس از فروش ارزان در مقایسه با محصولات سایر خودروسازان»، در برخی بازارهای صادراتی گروه خودروسازی سایپا متقاضی دارد که به همین دلیل تولید محدود این خودرو برای صادرات ادامه خواهد داشت و با قیمت بسیار بالاتر از قیمت فروش این خودروها در ایران به فروش می‌رسد. البته بنا به اظهارات سلیمانی، پراید بطور متوسط با قیمت حدود ۷ هزار دلار در بازارهای صادراتی عرضه می‌شود، که برنامه‌ریزی شده که تجهیزات و خطوط فعلی تولید محصولات سواری پراید، پس از توقف تولید در ایران به کشورهای مقصد صادراتی منتقل شود.