صادرات بنزین به کمک منابع درآمدی دولت میآید
گروه انرژی|
دولت در حال برنامهریزی برای کسب درآمد از محل صادرات بنزین است؛ بنزینی که روی کاهش مصرف داخلی آن برای افزایش صادرات، حساب کرده است. برآورد دولتیها حکایت از آن دارد که انتظار میرود تا پایان سال میزان مصرف بنزین حدود 10 میلیون لیتر در روز کاهش یابد که در این صورت سالانه حدود 3 میلیارد و 650 میلیون لیتر بنزین کمتری در کشور مصرف خواهد شد. اما در صورت تحقق این پیشبینی، آنچه به صورت مازاد مصرف داخل برای دولت باقی بماند، صادر خواهد شد. آنطور که خبرگزاری تسنیم در این خصوص به نقل از محمدعلی دهقاندهنوی، معاون امور اقتصادی وزیر اقتصاد نوشته؛ اگر بتوانیم 10 میلیون لیتر از میزان مصرف سوخت بکاهیم و این مقدار را با نرخ 5 هزار تومان در خلیج فارس بفروشیم، با در نظر گرفتن تفاوت با نرخ داخل کشور روزانه حدود 4 میلیارد تومان و در 10 روز 40 میلیارد تومان و سالانه 14 هزار میلیارد تومان درآمد از این محل برای دولت حاصل خواهد شد.
در این صورت دولت تنها از محل صادرات حاصل از کاهش مصرف بنزین، درآمد قابل توجهی کسب خواهد کرد که هنوز محل هزینهای برای این منابع مشخص نشده است. براین اساس دولت نه تنها با افزایش قیمت بنزین یارانهای برای همسوسازی افکار عمومی، به 60 میلیون ایرانی اختصاص خواهد داد که در کنار آن منابع قابل توجهی نیز کسب خواهد کرد که میتواند بخشی از کسری بودجه خود را از طریق آن جبران کند. خودکفایی در تولید بنزین که در سال گذشته محقق شد، چنین فضایی را برای دولت ایجاد کرده است. گزارشهای آماری موجود حاکی از آن است که ایران در فاصله سالهای 1364 تا 1367 حدود 3.7 میلیون لیتر بنزین در روز وارد کرده است. این روند در سالهای بعد افزایش یافته و در فاصله سالهای 1384 تا 1387 به حدود 16.8 میلیون لیتر در روز رسیده است. در ادامه این روند مقداری کاهش یافت و به 7.6 میلیون لیتر در روز در فاصله سالهای 92 تا 95 رسید. میزان واردات بنزین در سال 96 و 9 ماهه نخست سال 97 به 5.9 میلیون لیتر در روز رسید. از اوایل پاییز سال 97 با تحقق رویکرد خودکفایی تولید بنزین، طبق آمارها و اظهارات دولتیها دیگر بنزینی به کشور وارد نشد.
در این سالها متناسب با میزان واردات بنزین، منابع مالی نسبتا بالایی برای واردات این محصول تخصیص مییافت. به عنوان نمونه در سال 96 حدود 4.5 میلیارد لیتر بنزین وارد کشور شد که در آن زمان هر لیتر بنزین وارداتی، حداقل 1700 تومان قیمت داشت. براین اساس میزان واردات بنزین در آن سال در حدود 2 میلیارد دلار میشد.
حالا بنزینی که سالها منابع مالی گستردهای را از کشور خارج میکرد، قرار است به منبعی برای کسب درآمد کشور تبدیل شود، آن هم در روزهایی که کسری بودجه به چالشی اساسی برای دولت تبدیل شده است.
آنطور که وزیر نفت اواخر تابستان امسال اعلام کرده بود، میزان مازاد تولید روزانه بنزین کشور (مصرف بنزین پیش از سهمیهبندی) حدود 15 میلیون لیتر بوده است که حالا طبق پیشبینیها مبنی بر کاهش مصرف روزانه بنزین به 10 میلیون لیتر در روز (پس از سهمیهبندی)، مازاد بنزین تولیدی کشور به حدود 25 میلیون لیتر در روز میرسد که این یعنی امکان صادرات برای این میزان بنزین از سوی دولت. این موضوع بهویژه از آن رو حائز اهمیت است که بنزین در لیست کالاهای تحریمی ایران قرار نداشته و امکان صادرات و فروش آن برای دولت فراهم است. اما اینکه منابع حاصل از این صادرات صرف کدام بخش از مصارف بودجهای خواهد شد، موضوعی است که باید نسبت به آن روشنگری صورت گیرد.