چرا ترامپ بر تحقیر عربستان پافشاری میکند
میدل ایست نیوز|
ممکن است با دیدن توهینهای گاه و بیگاه «دونالد ترامپ» به عربستان این سوال پیش بیاید که «حکومت عربستان تا کی در مقابل اهانتهای مکرر دونالد ترامپ سکوت خواهد کرد؟» «مضاوی الرشید» استاد مرکز خاورمیانه در «مدرسه اقتصاد لندن» در مقالهای که در میدل ایستای منتشر شده، به این پرسش پاسخ میدهد. به عقیده او عربستان برای «مدتی طولانی» در برابر این توهینها سکوت خواهد کرد. وی در ادامه گفته «ترامپ از هیچ فرصتی برای یادآوری این مطلب به سعودیها دریغ نمیکند که عربستان سعودی بدون حمایت ایالات متحده امریکا در معرض آشوبهای دردسرسازی در جبهه داخلی و محیط پیرامونش قرار خواهد گرفت.» ترامپ اخیرا گفته «عجله نکنید، من به عربستان علاقه دارم، ملک سلمان تریلیونها دلار پول دارد، اما بدون ما قادر به حفظ این هواپیماها نخواهد بود، بدون ما چه کسی میداند!» الرشید با تأکید بر اینکه اهانت اخیر رییسجمهور امریکا متفاوت بود، گفت «رییسجمهور کارکشتهای که به آداب دیپلماتیک در سطح بالایی واقف است، این اظهارات را به هیچ عنوان به متحدین خود در منطقه که تعدادشان رو به کاهش است، نمیگوید اما ترامپ به خوبی میداند حتی اگر بدترین اهانتها را بر زبان آورد، میتواند از تبعات آن شانه خالی کند.»
چرا عربستان سعودی در مقابل انتقادات ایالات متحده امریکا سکوت اختیار میکند ولی در مقابل انتقاد کشورهای دیگر جنجال به پا میکند؟ از حمایت امریکا از عربستان در جنگ یمن تا دستور واشنگتن به ریاض برای پایین نگه داشتن قیمت نفت، ترامپ در همه این موارد از هیچ فرصتی دریغ نمیکند تا ضعف عربستان را در صورت نبود حمایت امریکا به رهبران این کشور گوشزد کند.
مضاوی الرشید بر این باور است که روابط عربستان و امریکا در سایه دولت ترامپ تبدیل به روابطی بیپرده شده است که در این روابط هیچگونه زبان دیپلماتیک یا هم پیمانی و شراکتی دیده نمیشود، بلکه تنها قراردادی است که در آن طرف نیرومند تلاش میکند تا طرف ضعیف را تحت فشار قرار دهد، از آنجایی که ترامپ به خوبی از شکنندگی حکومت عربستان آگاه است، پیوسته تاثیرپذیری عربستان را به رهبران این کشور گوشزد میکند تا آنها را همیشه در حالت اضطراب و ترس نگه دارد.او میخواهد با این روش سعودیها را وادار کند تا همیشه در مسیر راضی کردن امریکا و اجرای خواستههای او قدم بردارند.
عربستان سعودی در آینده نیز بهایی سنگین در مقابل وابستگی عمده خود به امریکا پرداخت خواهد کرد. سعودیها به خوبی بر پیامدهای عدم حمایت بیقید و شرط امریکا از این کشور واقف هستند و این امر عربستان را در معرض خطرات پیش بینی نشدهای قرار خواهد داد. به همین دلیل حکومت آل سعود به انتقادهای کشورهای غربی که اهمیت استراتژیک کمتری دارند در مورد بازداشت منتقدین، فعالان حقوقی عربستانی یا کشتار شهروندان یمنی سریعتر واکنش نشان میدهد. کشورهای کانادا، سوئد، نروژ و دیگر کشورها به هنگام سرکوب داخلی و سیاستهای منطقهای اشتباه عربستان، جنجال به پا میکنند، اما در مقابل اینها، واکنش عربستان بسیار سریع است و بلافاصله این کشورها مورد بازخواست قرار میگیرند تا مبادا کشورهای دیگر که با عربستان دشمنی دارند یا کشورهایی هم چون بریتانیا که منتقد این کشور نیستند، به فکر انتقاد از این کشور بیفتند یا حتی کلمه انتقاد را بر زبان جاری کنند.
هنگامی که این انتقاد از سوی ایالات متحده امریکا مطرح میشود، مساله شکل دیگری به خود میگیرد و عربستان سعودی این اهانتها را تحمل کرده و برای نمایش پیشبینی شده خود طبق نظر قدرتی که حامی این پادشاهی است، حرکت میکند و روزنامههای داخلی این کشور عبارتهای نیشدار و سنگین ترامپ را نادیده میگیرند. این استاد دانشگاه میگوید «در صورتی که کشوری غیر امریکا عربستان را مورد انتقاد قرار دهد، حکومت این کشور در واکنش خود زیاده روی به خرج میدهد و روادید شهروندان این کشور را به حالت تعلیق در میآورد و قراردادهای تجاری را لغو کرده و سفرای خود را از این کشورها فرا میخواند حتی اقدام به سیاهنمایی علیه این کشورها در رسانههای تحت اختیار خود میکند.» از طرفی ترامپ با نمایش دادن نمودار هزینههای نظامی عربستان در مقابل محمد بن سلمان ولیعهد این کشور و جلوی دوربین خبرنگاران و اشاره به ضعف عربستان سعودی بدون حمایت امریکا از این کشور، به خوبی بر این امر واقف است که میتواند به اهانتهای خود در قبال عربستان بدون بروز هیچگونه واکنشی از جانب این کشور ادامه دهد. سعودیها از این امتیاز که رهبران خود را در انتخابات آینده کنار بزنند یا به دلیل غارت اموال و رشوه دادن به امریکا، مورد محاکمه قرار دهند بیبهره هستند. از همین رو ترامپ به فشارهای خود علیه این کشور ادامه خواهد داد. اگر ضعف حکومت آل سعود بدون حمایت امریکا، واقعیتی بینیاز به بحث و بررسی باشد، اهانتهای دراماتیک و نمایش گونه ترامپ بیشتر به این دلیل است که وی میخواهد طرفداران خود در امریکا را که از خوار شدن شیوخ نفتی لذت میبرند، با این اهانتها راضی کند.
این استاد دانشگاه در ادامه مینویسد «کسانی که ترامپ را برای تحقیر شدید هم پیمانانش مورد تشویق قرار میدهند، گروهی از امریکاییهای منحرف وگمراه هستند و ترامپ اینچنین با رفتارهای قلدرمآبانه، نژادپرستانه و میهندوستانه آنها را به سوی خود جذب میکند.»