خط لوله صلح همچنان بلاتکلیف است

سیاست‌های زنگنه در سال‌های گذشته متمرکز بر بی‌توجهی به صادرات گاز و چشم دوختن به برجامی است که بتواند تحریم‌ها را بردارد و مشکلات کشور را حل کند. نگاهی که موجب شده است پرونده‌ صادرات گاز ایران به پاکستان هنوز باز بماند.

به گزارش فارس، مذاکرات صادرات گاز به پاکستان در اواخر دولت هشتم و در دور اول وزارت زنگنه در نفت آغاز گردید. در ابتدای دولت نهم مذاکره ایران و پاکستان نتیجه داد و قرارداد ۲۵ ساله خط لوله صلح (IP) در سال ۸۸ به امضا رسید. این خط لوله با هدف صادرات گاز به پاکستان کلید خورد تا در ادامه به بازارهای هند و حتی چین نیز از این طریق ورود کند. توافق اولیه بدین مبنا بود که با احداث این خط لوله، گاز ایران به پاکستان و هند انتقال یابد و روزانه ۱۵۰ میلیون متر مکعب گاز به این دو کشور صادر گردد. به‌طوری که به ترتیب سهم هند و پاکستان ۹۰ و ۶۰ میلیون متر مکعب در نظرگرفته شده بود. در ابتدا به دلیل حضور هر دو کشور هند و پاکستان در این خط لوله و به عنوان یک مبنای صلح بین این دو کشور پس از سال‌ها نزاع، این خط لوله صلح نامیده شد. با این وجود از همان ابتدا ایالات متحده امریکا به منظور جلوگیری از توسعه روابط این کشورها با ایران با این خط لوله مخالفت نموده است و تلاش کرده مانع از اجرای آن شود. بدین طریق در همان ابتدا و پیش از انعقاد قرارداد، دولت هند از این خط لوله خارج شده و عملا قرارداد نهایی ما بین ایران و پاکستان منعقد گردید. سرانجام با پیگیری‌ها و تلاش‌های دیپلماتیک در سال 88 کار احداث بخش ایرانی خط لوله آغاز شد. با وجود انعقاد رسمی قرارداد مابین ایران و پاکستان اما ایالات متحده در یک جنگ گازی تمام عیار با ایران تلاش کرده مانع از اجرای آن شود. در همین راستا به منظور مقابله با این خط لوله با مذاکره با ترکمنستان تلاش می‌کند نیاز گاز هند و پاکستان را از طریق واردات از ترکمنستان به کمک خط لوله تاپی برطرف نماید.  تجربه عدم تحریم صادرات گاز ایران به ترکیه و عراق در دو دوره تحریم‌های قبلی و فعلی نشان داد که صادرات گاز می‌تواند درآمد اقتصادی قابل توجه و بلندمدت و تحریم ناپذیری برای کشور فراهم کند. علاوه بر آن به دلیل ایجاد وابستگی متقابل عملا قدرت سیاسی کشور را در مجامع بین‌المللی نیز افزایش خواهد داد. متاسفانه سیاست‌های بیژن زنگنه وزیر نفت و تیم همراهش در طی سال‌های گذشته مبنی بر عدم توجه به صادرات گاز و چشم دوختن به برجامی است که بتواند تحریم‌ها را بردارد و مشکلات کشور را حل کند. نگاهی که موجب گردیده پرونده صادرات گاز ایران به پاکستان هنوز باز بماند.

 باید توجه داشت که ادامه این روند در مواجهه با بازارهای صادرات گاز ایران موجب حذف ایران از این بازارها و از دست رفتن فرصت‌های کشور در کسب منافع اقتصادی و سیاسی از این بازارها است. در صورت‌ تعلل ایران در رفع نیاز گازی پاکستان این کشور به دنبال رفع این نیاز از طریق واردات از ترکمنستان یا ال‌ان‌جی خواهد نمود و عملا ایران از بازار گاز پاکستان حذف خواهد شد.