سیاست بودجه‌ای سال آینده : افزایش قدرت خرید مردم

گروه اقتصاد کلان|

امروز لایحه بودجه 99 که به گفته رییس سازمان برنامه و بودجه متناسب با شرایط تحریمی تهیه شده است به مجلس شورای اسلامی می‌رود. لایحه‌ای که گفته شده در آن حقوق 15 درصد افزایش یافته و سهم بودجه عمرانی آن 70 هزار میلیارد تومان است.

نوبخت همچنین هدف این بودجه را اشتغال اعلام کرده و از ایجاد یک میلیون شغل خبر داده است. حالا باید بررسی کرد که ایجاد این مقدار شغل چقدر با واقعیت‌های اقتصاد ما هم‌خوان است.

به گزارش «تعادل»، امروز 17 آذر طبق وعده، رییس‌جمهوری قرار است لایحه بودجه سال 1399 را تقدیم مجلس شورای اسلامی کند. بودجه‌ای که بنا بر اخباری‌که تاکنون منتشر شده، قرار بوده است با توجه به شرایط تحریمی، بدون اتکای بودجه جاری به نفت تهیه شود. در همین زمینه روز گذشته محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه توضیحاتی درباره لایحه بودجه 99 ارایه کرده است. رییس سازمان برنامه با تشریح جزییات مهم لایحه بودجه ۹۹، با تاکید براینکه سال آینده ریالی از درآمد نفت در بودجه جاری هزینه نخواهد شد، بیان کرد: برای سال آینده ۴۸هزارمیلیارد تومان درآمد فروش نفت پیش بینی شده است.

محمدباقر نوبخت در حاشیه جلسه ستاد بودجه 1399 توضیح داد: یکشنبه صبح رییس‌جمهوری لایحه بودجه ۴۸۰ هزار میلیارد تومانی دولت را در قالب ۱۹ پیوست به مجلس تقدیم می‌کند؛ بودجه سال ۹۹ کل کشور هم بر اساس برنامه اصلاح ساختاری بودجه که از سال گذشته در ۴ محور و ۹ بسته برنامه و پروژه توسط سازمان برنامه و بودجه آماده شد، تهیه شده است.

رییس سازمان برنامه و بودجه کشور افزود: شاید ویژگی اصلی و متفاوت لایحه بودجه ۹۹ نسبت به بودجه سال‌های قبل، تاثیر و ملاحظاتی است که شرایط تحریمی در اقتصاد کشور ایجاد کرده است. این بودجه برای اولین سالی است که متقارن با ظالمانه‌ترین تحریم‌ها، تدوین شده است. بنابراین از نظر منابع بودجه‌ای، مخارج، سیاست‌ها و اهداف، بودجه را با توجه به شرایط مقاومت در برابر تحریم‌ها تنظیم کرده‌ایم.

    افزایش قدرت خرید مردم در اولویت

به دنبال جهش‌ نرخ ارز در سال گذشته، دهک‌های پایین درآمدی با کاهش شدید قدرت خرید روبرو شدند. مساله‌ای که مورد انتقاد بسیاری از سوی افکار عمومی قرار گرفت و کارشناسان با ارایه راهکارهایی، بهبود معاش دهک‌های پایین را مطالبه کردند. هرچند که آن سیاست‌ها هیچ‌یک به مرحله اجرا نرسید ولی در نهایت دولت با افزایش قیمت سه برابری بنزین تصمیم به ارایه یارانه به 70 درصد از جمعیت کشور کرد که پیش‌بینی می‌کرد افزایش قیمت بنزین دشواری‌هایی برایشان ایجاد کند. اقدامی که به نظر می‌رسد موفق نشد چندان رضایت خاطر افراد جامعه را برانگیزد.

حالا ولی نوبخت در تازه‌ترین اظهارات خود از ضرورت بهبود معاش افراد جامعه سخن گفته و بیان کرده است که مهم‌ترین سیاست پیش بینی شده در بودجه سال ۹۹ کل کشور، افزایش قدرت خرید مردم است.

وی با اشاره به منابع لایحه بودجه ۹۹ نیز، چنین ادامه داد: در منابع تلاش کردیم کمترین وابستگی را در طول تاریخ اقتصادی کشور به منابع نفتی داشته باشیم. تلاش می‌کنیم از منابع داخلی خود در هر شرایطی که دشمن موقعیتی فراهم کند که کل نفت در محاسبات بودجه‌ای ظاهر نشود، بودجه را اداره کنیم. الان در شرایطی هستیم که وزارت نفت با همکاری سایر دستگاه‌ها به نحو شایسته‌ای می‌تواند آنچه حق این ملت است را از بازار به صورت رسمی محقق کند. معاون رییس‌جمهور افزود: سعی کردیم کمترین وابستگی را به متغیرهای برون زا همچون صادرات نفت داشته باشیم. حتی نسبت به سال گذشته منابع نفتی را به یک سوم تقلیل دادیم. آن مقداری هم که از صادرات نفت منابعی به دست آید صرف طرح‌های عمرانی خواهیم کرد. حتی یک ریال در اموری غیر از طرح‌های عمرانی، استفاده نخواهیم کرد.

نوبخت گفت: رقم دیگری که از راه واگذاری دارایی‌های مالی دولت به دست آید، صرف بازپرداخت تعهدات (بدهی‌ها) طرح‌های عمرانی خواهیم کرد.

    وضعیت بودجه عمرانی در سال 1399

نوبخت همچنین بخش دیگری از سخنانش را به توضیح درباره بودجه عمرانی اختصاص داد. بودجه عمرانی که در سال‌های گذشته اولین قربانی کسری بودجه جاری شده است. به عبارتی هر زمان که دولت در ردیفی با کسری روبه رو شده از منابع این بخش کاسته است. نتیجه چنین تصمیم‌گیری طی سال‌ها و حتی دولت‌های متوالی این شده است که اکنون حدود 500 تا 600 هزار میلیارد تومان منابع مالی برای پروژه‌های عمرانی نیمه‌کاره نیاز داریم.

در همین زمینه نوبخت با بیان اینکه ۷۰ هزار میلیارد تومان برای بودجه عمرانی پیش‌بینی کرده‌ایم، اظهار کرد: با این بودجه می‌توانیم چند کیلومتر راه آهن جدید در کشور بهره‌برداری کنیم؛ طبق وعده‌ای که داده بودیم مراکز استان‌های همدان، کرمانشاه، آذربایجان غربی، ایلام و میانه-بستان‌آباد را افتتاح کردیم و در سال آینده تلاش می‌کنیم که مراکز استان‌های کردستان، بوشهر، چهارمحال و بختیاری و خراسان جنوبی را به شبکه سراسری وصل کنیم.

وی افزود: همچنین تعداد زیادی از راه آهن‌های یک خطه را ۲ یا ۳ خطه خواهیم کرد؛ ۳۰ طرح آبرسانی همچون سد‌های بزرگ را افتتاح خواهیم کرد، همچنین آزادراه‌های متعددی را به پایان خواهیم رساند.

نوبخت ادامه داد: در کل بودجه طرح‌های عمرانی نسبت به سال قبل رشد بیش از ۵ درصدی یافته است؛ البته هزینه‌های جاری رشد ۴ درصدی داشته است اما از دل این هزینه‌ها، ۱۵ درصد برای افزایش حقوق شاغلان و بازنشستگان در نظر گرفته‌ایم.

وی گفت: کل صادرات نفت کمتر از ۴۷ تا ۴۸ هزار میلیارد تومان است در حالی که ما ۷۰ هزار میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی سرمایه‌گذاری خواهیم کرد.

    افزایش 15 درصدی حقوق

گرچه تورم سالانه سال جاری بالای 40 درصد پیش‌بینی می‌شود ولی دولت بنا ندارد بیش از 15 درصد بر حقوق کارکنان اضافه کند. اینم موضوعی است که باید دید مجلس برای آن چه تصمیم می‌گیرد. نوبخت در زمینه مصارف لایحه بودجه ۹۹، چنین اظهار کرد: مصارف را در ۲ بخش بر اساس سیاست‌ها تهیه کردیم؛ در هزینه‌های جاری برای جبران قدرت خرید مردم، ۱۵ درصد حقوق‌ها افزایش یافته است، ۶ هزار میلیارد تومان برای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در نظر گرفتیم، ۲ هزار میلیارد تومان برای طرح رتبه‌بندی کردن فرهنگیان پیش‌بینی کردیم، یارانه نقدی به مثابه قبل پرداخت می‌شود و ۳۱ هزار میلیارد تومان یارانه از محل حمایت معیشتی پرداخت خواهد شد.

رییس سازمان برنامه و بودجه کشور با بیان اینکه طرح‌های عمرانی با اولویت‌بندی در دستور کار قرار دارند، گفت: مهار تورم را از دو طریق پیش خواهیم برد؛ نخست اینکه ریالی از بودجه از پول پر‌قدرت تورم‌زا تهیه نمی‌شود؛ کالاهای اساسی با همان نرخ ارز ۴۲۰۰ تومان تامین خواهد شد، حتی ارز نیمایی را در محاسباتمان (غیر از کالاهای اساسی) در حد ۸ تا ۸۵۰۰ تومان در نظر گرفتیم. تلاش است قیمت ارز همچنان در کنترل باشد.

    اشتغال هدف لایحه بودجه 99

گرچه طبق برنامه ششم توسعه برای رشد سالانه 8 درصد که قرار بود سالانه یک میلیون شغل ایجاد کند دولت حدود 800 هزار میلیارد تومان منابع برای سرمایه‌گذاری در نظر گرفته بود و با توجه به تحریم‌ها هیچ‌یک از این اهداف محقق نشد ولی نوبخت همچنان به ایجاد شغل یک میلیونی توسط دولت امیدوار است. او به اهداف لایحه بودجه ۹۹ اشاره کرده و اشتغال را هدف نخست بودجه اعلام کرد.

وی افزود: برای افزایش یک میلیون فرصت شغلی برنامه‌ریزی کرده‌ایم و علاوه بر لایحه بودجه برنامه مجزایی به مجلس ارایه کردیم. در مجموع ۲۷ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان برای ایجاد شغل پیش‌بینی کردیم.

نوبخت ادامه داد: تولید هدف دوم ماست که به صورت ویژه مورد حمایت خواهد بود؛ در مجموع ۳۰۰ هزار میلیارد تومان دولت و شرکت‌های دولتی سرمایه‌گذاری خواهند کرد تا تولید بالا رود و سال بعد از رکود خارج و رشد مثبت اقتصادی را داشته باشیم. البته برنامه جداگانه‌ای در این خصوص به مجلس ارایه می‌کنیم.

رییس سازمان برنامه و بودجه تاکید کرد: به‌رغم شرایط تحریمی، دولت با روحیه قوی برای اینکه کمترین فشار به جامعه منعکس شود، بودجه را تنظیم کرده است.