مقابله با خطر سیلاب
سیل فروردین امسال در حالی بخش اعظمی از خوزستان را درنوردید که سیل‌بندها، یارای مقابله با آب‌های خروشان را نداشتند. اکنون هشت ماه پس از وقوع سیلاب سهمگین فروردین 98 مردم ، کارشناسان و اهالی رسانه به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش هستند که از چه طریقی می‌توان خطرات احتمالی سیل در این مناطق را کاهش داد. مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان با توجه به تخریب میزان زیادی از سیل‌بندها در سیل ابتدای سال جاری در خوزستان، تسریع ساخت سیل‌بندها را برای جلوگیری از سیل‌های احتمالی در استان حیاتی می‌داند.کیامرث حاجی‌زاده به ورود سامانه بارشی به کشور اشاره می‌کند که خوزستان را نیز متأثر می‌کند. چیزی که استناد آن پیش‌بینی‌های هواشناسی و اطلاعیه‌های مدیریت بحران کشور است.وی بر آمادگی برای استقبال از فصل زمستان تأکید و اضافه می‌کند که فرمانداران پیگیری سیل‌بندها و ترمیم آنها و سازمان‌های آب و برق نیز برای لایروبی‌ها در حال انجام کار هستند.مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان تأکید می‌کند که همه دستگاه‌ها از اکنون باید در آمادگی کامل به سر ببرند؛ چون هزینه‌هایی که ما در مقابله با بحران داریم، ده‌ها برابر بیشتر از پیشگیری از بحران است.
نقاط آسیب‌پذیر
بر اساس آنچه کیامرث حاجی‌زاده می‌گوید؛ آسیب‌پذیرترین نقطه ما در سیلاب حوزه کرخه است که از امروز باید به فکر آن بود؛ چراکه همین کرخه در سیلاب اخیر شهر اهواز را نیز تهدید کرد که البته برخی از این موارد به سبب خطای انسانی بود.وی به وضعیت سیل‌بندهای خوزستان و از بین رفتن بیشتر سیل‌بندها در سیل اخیر اشاره می‌کند و می‌گوید: در شورای معاونان خوزستان برحسب دستور استاندار، رسیدگی و پیگیری وضعیت سیل‌بندها به حوزه معاونت عمرانی استانداری واگذار و سازمان همیاری شهرداری‌ها به عنوان مجری و متولی آن انتخاب شد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان می‌افزاید: از این مسیر وضعیت سیل‌بندها پیگیری می‌شود اما لازم است در ترمیم و احداث آنها سرعت بیشتری صورت گیرد.
معاون حفاظت و بهره‌برداری منابع آبی سازمان آب و برق خوزستان به خبرنگار مهر، می‌گوید: تا چند ماه گذشته تقسیم‌بندی‌هایی برای ساخت سیل‌بندها انجام‌شده بود که هر حوزه را به یک‌نهاد داده بودند اما اکنون مدیریت ساخت سیل‌بندها بر عهده معاونت عمرانی استاندار خوزستان واگذارشده است.به گفته حمیدرضا لشکری، یکی از مواردی که برای مقابله با سیل باید انجام شود، زهکش‌های بزرگ است که باید دارای دریچه‌های یک‌طرفه باشد.
وی این را هم اضافه می‌کند: در سیل‌بندها نباید لوله‌گذاری شود و کشاورزان باید توجه داشته باشند در مسیر سیلاب کشت نکنند.اکنون همه راه‌ها به معاونت عمرانی استاندار خوزستان ختم می‌شود و معاونت عمرانی اکنون شلوغ‌ترین روزهای خود را سپری می‌کند.اما روایت نمایندگان مردم خوزستان در مجلس همواره با روایت متولیان سیل و منابع آبی و مدیران دولتی متفاوت است و رگه‌های بیشتری از حقیقت در آنها چشم می‌خورد.
۴۶ روستا نیازمند دایک حفاظتی
همچنین رییس ستاد هماهنگی بازسازی مناطق سیل‌زده خوزستان در این باره می‌گوید: بعد از مطالعاتی که دانشگاه شهید چمران داشت، ما به این جمع‌بندی رسیدیم که ۴۶ روستا نیازمند دایک حفاظتی است.
نصرالله دهقانی که دور زمانی چند مدیرکل راه و شهرسازی خوزستان بود و از زمان وقوع سیلاب چند ماهی است که ساکن خیابان ۱۳ کیانپارس اهواز شده، می‌افزاید: ساخت سیل‌بند وظیفه ذاتی بنیاد مسکن نیست اما به لحاظ اینکه به دنبال ایمن‌سازی روستاها بودیم، تاکنون توانستیم برای ۲۴ روستا اعتبار تأمین کنیم و مابقی نیز مقرر شد استانداری خوزستان تأمین اعتبار کند.
وی می‌گوید: از ۲۴ روستایی که در تعهد ما بود، عملیات اجرایی ۱۳ روستا آغازشده است و مابقی به زودی آغاز خواهد شد.به گفته رییس ستاد هماهنگی بازسازی مناطق سیل‌زده خوزستان، میزان اعتبار در نظر گرفته برای این ۲۴ روستا حدود ۷۰ میلیارد تومان است و بیشترین روستاها در دز و کرخه است که مربوط به شهرستان‌های باوی، شوش، اهواز و دزفول است.دهقانی اضافه می‌کند: درزمینه ساخت سیل‌بندها تقسیم‌کار شده، آنهایی که در مجاور رودخانه هستند، جزو وظایف سازمان آب و برق است و دایک‌های حفاظتی که پیرامون روستا را مشمول می‌شود بر عهده بنیاد مسکن است، بنیاد مسکن به‌طور متوسط دو تا دو و نیم دایک را برای هر روستا پیش‌بینی کرده است.
نیاز به ۶۰۰ کیلومتر سیل‌بند
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خوزستان بدون شک حرف‌های بیشتری برای گفتن دارد. او که در نخستین روزهای مسوولیت بزرگ‌ترین چالش دوران مدیریت خود را آن‌هم در همان ابتدای کار تجربه کرده است، هنوز هم از تبعات سیلاب فروردین‌ماه امسال فارغ نشده است. طبق گفته این مقام مسوول در استانداری خوزستان ۱۰۰ کیلومتر سیل‌بند در استان در حال احداث است.
طبق گفته فاضل عبیات بر اساس بررسی‌های انجام‌شده، در مجموع ۶۰۰ کیلومتر سیل‌بند در رودخانه‌های استان نیازمند بازسازی هستند که بر اساس اولویت‌های مشخص‌شده برای ۱۸۳ روستا، موضوع احداث سیل‌بند جناحین رودخانه‌ها مدنظر قرارگرفته است.
وی ادامه می‌دهد: بر اساس اولویت‌ها کار در شهرستان‌های اهواز، شوش و شوشتر آغازشده و پیشرفت خوبی داشته است.به گفته معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خوزستان، کار احداث و ترمیم حدود ۱۰۰ کیلومتر سیل‌بند در این شهرستان‌ها تاکنون بیش از ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.عبیات می‌گوید: برای ترمیم سیل‌بندها در دزفول، گتوند، حمیدیه، دشت آزادگان، هویزه و سایر شهرستان‌ها نیز پیگیری‌ها انجام شده است و در روزهای آینده عملیات ترمیم آغاز می‌شود.
وی یادآور می‌شود: تاکنون تا حدودی از اعتبارات استانی برای عملیات احداث سیل‌بندها استفاده‌شده اما درمجموع به بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار در خوزستان برای این امر موردنیاز است.وی می‌گوید: در احداث سیل‌بندها مسائل فنی در نظر گرفته‌شده و علاوه بر سیل‌بند کنار رودخانه، برای ۳۰ روستا که بیشتر در معرض خطر آب‌گرفتگی قرار دارند، حلقه محافظتی به‌صورت سیل‌بند خاص احداث خواهد شد.عبیات با اشاره به در پیش گرفتن راهبرد درجا‌سازی و ایمن‌سازی برای روستاها، می‌افزاید: راهبردی اتخاذشده تا نیازی به انتقال و جابه‌جایی روستاها وجود نداشته باشد که شامل اقداماتی مانند افزایش رقوم کف روستاها و احداث حلقه‌های محافظتی است.
اگر در سیلاب فروردین‌ماه امسال مسوولان و مردم خوزستان غافلگیر شدند اما اکنون این سیلاب تبدیل به درس عبرت و تجربه‌ای گران‌بها برای متولیان منابع آبی در خوزستان شده است، از طرفی هشت ماه از سیل ویرانگر می‌گذرد و نخستین‌بارش هم با خوش‌شانسی خوزستانی‌ها منجر به وقوع سیل نشد، اما همواره قرار نیست اوضاع بر وفق مراد آنها پیش رود؛ بنابراین ترمیم سیل‌بندها و لایروبی کانال‌های سیل بر باید هرچه سریع‌تر انجام شود وگرنه این‌بار هم خسارت‌های میلیاردی به‌جا می‌ماند و حسرت‌های برجا‌مانده‌ای که هیچ فایده‌ای ندارد.
