معادن کوچک با سیاستهای دولت اقتصادی نمیشود
ایران ۷ درصد از معادن جهان را در اختیار دارد که این عدد بسیار قابل توجه است و حداقل در ۱۰ نوع ماده معدنی، جزو غنیترین کشورهای جهان به شمار میرود. علاوه بر این در میزان استخراج فلزات غیرآهنی، به ویژه مس، سرب و روی جزو بیست کشور نخست جهان به حساب میآید. با این وجود بخش مهمی از این معادن به دلیل کوچک بودن امکان بروز نداشتهاند و تاکنون به بهرهبرداری نرسیدهاند.
۸۵ درصد اشتغال بخش معدن در معادن کوچک مقیاس است
بهرام شکوری رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران گفت: معادن مانند سایر بنگاههای اقتصادی سهم عمدهای در تولید و رونق اقتصادی دارند. ۹۸.۳ درصد را معادن کوچک و متوسط تشکیل میدهند که ۸۵ درصد اشتغال و ۶۵ درصد تولید را شامل میشوند.
او ادامه داد: معادن کوچک و متوسط نقش زیادی در اشتغال کشور دارد، اما سهم عمدهای از این معادن که نزدیک ۵۰ درصد است غیرفعال هستند و معضلات مختلفی همچون مشکل ذخیره، میزان عیار و برخی مشکلات زیرساختی دارند علاوه بر این برخی از معادن دچار مشکل نقدینگی هستند.
شکوری بیان کرد: بازار برخی از معادن در کشور وجود ندارد و باید به این معادن کمک کرد تا این مشکلشان حل شود .
رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران گفت: در شورای احیای معادن کوچک و متوسط جلسات متعددی بابت این معادن برگزار شده است. در تلاش هستیم مشکلات معادن کوچک و متوسط را مرتفع کنیم و آنها را به چرخه تولید بازگردانیم.
او افزود: محاسبه کردهایم تا افق ۱۴۰۴ اگر همین چشماندازی که برای تولید محصولات معدنی هدفگذاری شده مانند ۵۵ میلیون تن فولاد یا ۸۰ هزار تن مس و ۳۰۰ هزار تن روی، مواد معدنی میتواند ۶۰ درصد از درآمدهای نفتی را پوشش دهد و ما را از درآمد نفتی بینیاز کند.
شکوری افزود: به نظر میرسد با وجود ذخایر معدنی غنی در کشور، متأسفانه از این میزان استفاده درست نمیشود چرا که اکنون زیر یک درصد از ذخایر را استخراج میکنیم در صورتی که در دنیا بالای ۵ درصد ذخایر استخراج میشود.
رییس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران ادامه داد: در بودجه امسال درآمدهای نفتی در نظر گرفته نشده است و مالیات جور آن را میکشد در نتیجه نشان میدهد باید برای جبران آن به سمت بخشهای اقتصادی از جمله معدن و صنایع معدنی برویم و میطلبد هم دولت و هم مجلس سیاستگذاریهایی کنند که هم معادن کوچک غیرفعال، فعال شوند و هم معادنی که اکنون فعالیت میکنند تعطیل نشوند، اما برخی از این سیاستگذاریها در راستای توسعه و رونق نیست و باعث از رونق افتادن و تعطیلی این معادن میشود. او گفت: افزایش حقوق دولتی از معادن میتواند آنها را دچار مشکلاتی کند ما باید معادن بیشتری را فعال کنیم تا چرخه تولید فعال شود که این موضوع میتواند حقوق دولتی را افزایش دهد و در این صورت فشاری به معدن داران وارد نمیشود و آنها میتوانند به حیات خود ادامه دهند.
وجود لشکری از معادن کوچک و متوسط در کشور
صمدی رییس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران گفت: معادن غیرفعال در کشور را بخش خصوصی باید فعال کند. این معادن با سیاستهای دولت اقتصادی نمیشوند و به دنبال آن کسی به فکر سرمایهگذاری در این معادن نیست و این معادن دست نخورده باقی میماند.
او ادامه داد: ممکن است برای معادن غیرفعال حتی پروانه اکتشاف نیز صادر شود، اما پس از محاسبات مشخص میشود قیمت تمام شده آن با هزینهها برابری ندارد و دست نخورده باقی میماند. صمدی بیان کرد: لشکری از معادن کوچک و متوسط در کشور وجود دارد که برخی از آنها معادن غیرمتعارف هستند بهطور مثال برخی از آنها معادن عمیق یا معادن کم عیار هستند که عمده ذخایر ما در این معادن وجود دارد، اما اگر قرار باشد این معادن اقتصادی شوند باید دولت در آن سیاستگذاری کند.
رییس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران افزود: بخشی از معادن پایه صادراتی دارند و زمانی که اقتصادی میشوند که قیمت محصول آن نزدیک به قیمت جهانی یا نهایتا ۲۰ درصد پایینتر از آن باشد، اما زمانی که دولت در آن سیاستگذاری میکند و در صادرات مواد معدنی عوارض سنگین میگذارد موجب میشود این معادن جنس خود را صادر نکنند و در بازار داخلی آن را عرضه کنند.
او ادامه داد: در بازار داخلی زمانی که صادرات ممنوع شود قیمتها کاهش یافته در نتیجه غیراقتصادی میشوند و فعالیتشان متوقف خواهد شد. بخشی از معادن تا ۴ ماه پیش بخشی از اجناس خود را صادر میکردند، اما اکنون صادرات به دلیل اختصاص عوارض ۲۵ درصدی ۹۰ درصد کاهش پیدا کرده است. صمدی گفت: این معادن با قیمت صادراتی، اقتصادی میشدند و اکنون تعطیل شدهاند چرا که برخی از آنها با قیمت داخلی نمیتوانند فعالیت کنند. در حوزه سنگ آهن حدود ۳۰ میلیون تن تولید داریم و اگر این معادن غیرمتعارف (معادن کوچک، متوسط، عمیق و کم عیار) فعال شوند نقش زیادی در اشتغال دارند و میتوانند در سال ۱۰ میلیون تن سنگ آهن تولید کنند.
رییس کمیسیون معدن خانه اقتصاد ایران تشریح کرد: عوارض ۲۵ درصدی باعث غیراقتصادی بودن معادن شده است.