آن روی سکه کیکهای آلوده
پرونده کیکهای مشکوک که طی دو سه هفته اخیر به سوژه داغ رسانه‌ها تبدیل شد، وارد فاز جدیدی شده؛ ماجرایی که علاوه بر جو روانی، تخریب صنایع غذایی ایران را نشانه گرفته و اکنون هم به اذعان وزیر بهداشت، با ورود نهادهای امنیتی و اطلاعاتی به موضوع، شبکه مرتبط با کیکهای آلوده در حال ردیابی است.
تاریخ ۲۹ اکتبر (۷ آبان) ویدیویی در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به ویژه در کشورهای ایتالیا، فرانسه، شمال عراق و اقلیم کردستان، فلسطین اشغالی و حتی ایالات متحده در بستر واتساپ، فیسبوک و یوتیوب منتشر شد که در آن فردی در یک محیط سوپر مارکت یک بسته کیک تولیدی شرکت Luppo ترکیه را برداشته و بعد از بازکردن بسته در بافت کیک ۲ عدد قرص را نشان می‌دهد.
به دنبال انتشار این ویدیو در فضای مجازی، از سوی برخی گروه‌ها در شبکه‌های خارجی ترک به این موضوع دامن زده و مدعی شدند که قرص‌های مذکور فلج‌کننده بوده و حتی برخی منابع آن را نسل کشی و بیوتروریسم علیه برخی گروه‌های مردمی در برخی کشورها خواندند و در نهایت این موضوع باعث توقف ورود محصولات این شرکت به برخی کشورها شد.
ماجرای کیکهای آلوده به اینجا ختم نشد و حدود دو هفته بعد همین ویدیو در شبکه‌های اجتماعی مجازی فارسی منتشر شد و در شرح آن ادعا شده بود که این قرصها در محصولات ایرانی مشاهده شده است. همزمان با بازنشر این ویدیو، خبری مبنی بر مشاهده قرص ترامادول در کیک خریداری شده توسط یکی از دانش‌‌آموزان در یکی از روستاها منتشر شد. اگرچه اصل ادعای مذکور قابل راستی‌آزمایی نبود اما ظاهراً آزمایش سازمان استاندارد استان مربوطه، حداقل وجود قرص ترامادول را رد کرده و قرص موجود را از انواع آنتی هیستامین‌‌ها گزارش کرد.
به دنبال این موضوع، گزارش‌هایی در برخی شهرهای استان هرمزگان از مشاهده قرص در کیکهای بسته‌‌بندی تولیدی شرکت‌های ایرانی واصل شد و این موضوع ادامه یافت. موضوع کماکان قابل راستی‌آزمایی نبود و صرفاً با اتکا به ادعای افراد مبنی بر مشاهده قرص یا کپسول بعد از گشودن بسته‌های کیک، تی‌‌تاپ، کلوچه، ویفر و ... مورد بررسی قرار گرفت، اما به اذعان مسوولان معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مربوطه، بازرسی‌ها از محل عرضه و بازگشایی بسته‌های اقلام مشابه، مورد مشابهی را در بر نداشت.
در این راستا موضوع نمونه‌‌گیری تصادفی از انبارها از سوی دانشگاه علوم پزشکی مربوطه نیز انجام شد، اما در هیچ یک از موارد که بسته‌های انتخاب شده بازگشایی شدند، مورد مشابهی یافت نشد؛ در حالی که آمار گزارش مردمی از مشاهده موارد مشابه در این استان به ۳۰ مورد از حداقل ۱۲ شرکت و برند تجاری مختلف می‌رسید. همزمان با رسانهای شدن تدریجی موضوع مشاهده قرص و کپسول در بسته‌های فرآورده‌های غذایی در شهرهای بندرعباس، میناب، رودان، بستک و... به خصوص در بوفه‌های مدارس، فروشگاه‌های اطراف مدارس و...، گزارش‌های مشابهی از چابهار، نیک‌شهر، سرباز و سپس سراوان در استان سیستان و بلوچستان وصول شد که حکایت از تسری این موضوع به این استان و برخی شهرستان‌های آن داشت.
در خلال این ایام، نمونه‌های ارسالی از هر دو استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان در آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو مورد بررسی قرار گرفت و به اذعان سخنگوی سازمان غذا و دارو «در ۲۲ داروی مشخص شده، هیچ داروی خطرناک، مخدر، روانگردان یا .. مشاهده نشد»، اما شایعات در این زمینه مبنی بر بروز مسمومیت در افراد یا قرص برنج، جاسازی مواد مخدر و ... تداوم داشت.
با رسانهای شدن موضوع در روزهای اخیر و تایید مواردی از مشاهده قرص یا کپسول در محصولات بیش از ۱۲ نشان تجاری تولیدکننده مواد غذایی و شکلات در نوار ساحلی جنوب کشور، موارد مشابهی در بافت، کرمان و سپس رفسنجان و در ۴۸ ساعت اخیر موارد معدود و محدودی در یزد، قم، زنجان، مازندران، ایلام، خوزستان، لرستان و ... گزارش شد که به اذعان مسوولان وزارت بهداشت، فصل مشترک قریب به اتفاق این مشاهدات آن بوده که قابلیت راستی‌آزمایی و قطعیتی مدعای مراجعه‌‌کنندگان به دلیل باز بودن بسته‌ها دشوار بود، دوم آنکه در تمامی موارد و بلا استثنا قرص یا کپسول به صورت کاملاً سالم، بدون تغییر در قوام یا رنگ، بدون رنگ دهی به اطراف یا رنگ‌پذیری از بافت اطراف و به صورت خشک مشاهده شده که موضوع ورود جسم خارجی از مسیر خطوط تولید را با توجه به فیلترهای خطوط تولید، سنسورها و به ویژه رطوبت و دمای پخت منتفی می‌کند.از طرف دیگر با توجه به همزمانی مشاهده قرص و کپسول در فرآورده‌های بیش از ۱۲ نشان تجاری، موضوع اقدام خرابکارانه همزمان در چندین خط تولید واقع در چندین شرکت و محل و استان مختلف نیز منتفی به نظر می‌رسید؛ چراکه تقریباً تمامی برندهای مشهور تولیدکننده که اتفاقاً در کشورهای همجوار هم حضور دارند، همزمان مورد هدف قرار گرفتند و این می‌تواند حاکی از آن باشد که این صنعت به صورت عام مورد هدف یک اقدام خرابکارانه و تعمدی در مسیر توزیع و سطح عرضه قرار گرفته و به انحای مختلف قرص یا کپسول برای ایجاد رعب، وحشت و نگرانی و اضطراب عمومی در بسته‌های این محصولات جاگذاری شده و مجدداً یا با ترمیم لفافه یا لفافه‌بندی جدید به سطح عرضه وارد شده و به صورت خوشه‌‌ای در شهرهای مختلف و احتمالاً از منبعی از جنوب کشور توزیع شده است. در هر حال به اذعان مسوولان وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو، بازرسی‌های صورت گرفته از انبارهای زنجیره رسمی پخش و توزیع در استان‌های هرمزگان و جنوب سیستان و بلوچستان و برخی نواحی دیگر تا روز یکشنبه 24 آذر ماه، در نمونه‌برداری تصادفی انجام شده مورد مشابهی را گزارش نمی‌کند.
همچنین باز هم بنا به تاکید وزارت بهداشت، هیچ گزارش مستندی مبنی بر شواهد بالینی و آزمایشگاهی در مورد مسمومیت ناشی از مصرف فرآورده‌ها در هیچ کجای کشور تا این لحظه ثبت نشده است و موارد مورد ادعا اغلب بر حدس و گمان یا بر مبنای ادعای اولیه فرد و اظهارات اطرافیان و خانواده‌ها بوده است و شواهد آزمایشگاهی موید آن وجود ندارد؛ به‌طوری که دکتر سعید نمکی – وزیر بهداشت نیز روز گذشته اعلام کرد تا این لحظه مورد نامطلوبی از مسمومیت یا عارضه به دلیل این موضوع نداشته‌ایم. وی نیز این موضوع را مبحثی امنیتی و سازمان یافته برای تخریب اذهان عمومی و همچنین فلج کردن صنعت کیک و شکلات کشور خواند و در عین حال تاکید کرد که وزارت بهداشت با نیروهای امنیتی و اطلاعاتی در حال ردیابی این شبکه‌ها هستند.
سردار مسعود زاهدیان – رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر نیز در این باره تاکید کرد که پس از بررسی و آزمایشات پلیس مبارزه با مواد مخدر مشخص شد که این قرصها ماده مخدر نبوده و قرص هیوسین بوده است.او همچنین گفت که انبار مربوط به این فعالیت در سیستان و بلوچستان مورد بازرسی قرار گرفته و هیچ گونه مورد مشکوکی مشاهده نشده و البته در کرمان و هرمزگان مواردی دیده شده که در حال بررسی است. زاهدیان تاکید کرد که شرکت‌های مورد نظر، دارای پروانه فعالیت از وزارت بهداشت هستند و قطعا جاسازی این قرصها خارج از شبکه‌های تولید و توزیع انجام شده است و اینکه این کار با چه هدفی انجام شده، در حال بررسی است و قطعا نتایج آن اعلام خواهد.
سردار اشتری – فرمانده ناجا نیز روز گذشته تاکید کرد که نیروی انتظامی در این خصوص ورود پیدا کرده و به همراه وزارت بهداشت تحقیقات خود را شروع کرده است و به زودی نتایج تحقیقات اطلاع‌رسانی خواهد شد.
