مالیات بر عایدی در بازار سرمایه وضع نمی‌شود

گروه بورس|

بازار سرمایه کشور در سال‌های اخیر هم از نظر ارزش و هم از بعد به روز شدن ابزارها و روش‌های سرمایه‌گذاری رشد قابل توجهی را شاهد بوده است. در تمامی کشورهای در حال توسعه توجه به این بازار امری مهم است و در صورت به ثمر نشستن آن می‌توان شاهد رشد توسعه در بخش‌های مختلف اقتصاد بود.

از آنجایی که بازارهای مالی نقش قابل توجهی در تخصیص منابع خرد و کلان اقتصادی به صنایع مختلف دارند از این رو توجه به ابزارهای سرمایه‌گذاری و تامین مالی در شرایطی که با نیازهای متقاضیان هماهنگ باشند گره بزرگی از نیاز به تامین اعتبار می‌گشایند. در ایران نیز رشد ابزارهای مالی به حدی بوده که در حال حاضر نه تنها بسیاری از بازارهای مالی اسلامی در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد بلکه ابزارهای موجود در بازارهای بین‌المللی نیز مورد توجه سیاست‌گذاران و بازار سرمایه قرار گرفته است. همین امر موجب شده تا در حال حاضر شاهد تنوع گسترده در ابزارها و بسترهای معاملات بازار سرمایه باشیم.

 در همین راستا رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به برخی از ابزارهای تامین مالی موجود در بازار سرمایه گفت: در حال حاضر تمامی ابزارهای مالی اسلامی که در هر کشور اسلامی یا حتی غیر اسلامی مانند انگلستان با بانکداری اسلامی وجود دارد، در ایران نیز وجود دارد.

به گزارش سنا، شاپور محمدی در همایش «روش‌ها و ابزارهای تامین مالی شرکت‌ها» اظهار کرد: تامین مالی در بازار سرمایه با تامین مالی از طریق بانک‌ها متفاوت است. در نظام بانکی، بانک مرکزی به عنوان خالق پول می‌تواند به شرکت‌ها از طریق بانک‌های تجاری تسهیلات اعطا کند در حالی که در بازار سرمایه، سازمان بورس و نهادهای مرتبط، منابع را از سوی سرمایه‌گذاران جمع‌آوری و به تولیدکننده انتقال می‌دهند و طبیعتا مردم نیز انتظار دارند در سررسید اوراق بتوانند پول خود را دریافت کنند که این یکی از مسائل مهم در این حوزه است.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: سازمان بورس برای صدور مجوز تامین سرمایه، ضمانت معتبر طلب می‌کند، البته این مراقبت در بعضی موارد به سخت‌گیری تعبیر می‌شود؛ این ضمانت می‌تواند ضمانت بانکی، سهام بورسی، ضمانت دولتی، ضمانت شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگ‌های مرتبط و در آخر رتبه‌بندی باشد که البته مورد آخر تاحدودی می‌تواند به عنوان ضمانت مورد قبول واقع شود.

محمدی گفت: مساله بعدی در حوزه تامین مالی شرکت‌ها، نهادها و فرهنگ‌سازی مربوط به آن است، نخستین اوراق بدهی که در بازار سرمایه منتشر شد، صکوک اجاره شرکت هواپیمایی ماهان بود که با معرفی هواپیماهای خود به عنوان ضمانت بازپرداخت، اقدام به انتشار اوراق بدهی در بازار سرمایه کرد؛ بنابراین شرکت‌ها نیز می‌توانند اوراق بدهی منتشر کنند. وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر اوراق اجاره، اوراق مشارکت، اوراق وکالت، اوراق منفعت، مرابحه، خرید دین و در واقع تمامی ابزارهای مالی اسلامی که در هر کشور اسلامی یا حتی غیر اسلامی مانند انگلستان با بانکداری اسلامی وجود دارد، در ایران نیز وجود دارد.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار اظهار کرد: طراحی ابزارهای ساختار یافته مساله دیگری است که پرداخت بازده‌های متفاوت به شرط تحقق شرایط مختلف را امکان پذیر می‌کند؛ ابزارهای هیبریدی از جمله این ابزارها است که سازمان بورس و اوراق بهادار برای اجرای آن آماده است؛ سلف موازی استاندارد نیز یکی دیگر از روش‌های تامین مالی در شرکت‌های تولیدکننده محصول با کیفیت است که نیازی به ضمانت از طریق شرکت منتشرکننده اوراق نداشته و در واقع کالا خود ضمانت این قرارداد محسوب می‌شود.

محمدی اضافه کرد: مورد دیگر در ادامه روش‌های تامین مالی شرکت‌ها، تامین مالی برای شرکت‌ها از طریق ورود به بازار سرمایه و عرضه بخشی از سهام خود در این بازار است که در این مورد قیمت سهامی که برای نخستین‌بار در بورس یا فرابورس عرضه می‌شود (عرضه اولیه) باید به گونه‌ای تعیین شود که از جذابیت لازم برخوردار باشد؛ بنابراین رویکرد کلی در تعیین قیمت سهام در عرضه اولیه باید به گونه‌ای باشد که سود خوبی را نصیب سهامداران کند و به عبارتی عرضه اولیه موفق باشد؛ در صورتی که یک یا دو مورد از عرضه‌های اولیه ناموفق باشد، استقبال از سایر عرضه‌های اولیه نیز با مشکل روبرو می‌شود.

وی ادامه داد: شرکت‌های موجود در بازار سرمایه نیز از طریق افزایش سرمایه و تجدید ارزیابی در حال تنظیم خود با شرایط حاضر هستند. اگرچه تجدید ارزیابی، سرمایه تازه‌ای وارد شرکت و بازار سهام نمی‌کند، اما به دلیل وجود تورم بالا در کشور تجدید ارزیابی به شفاف‌تر شدن دارایی‌ها کمک می‌کند و بنابراین سهام سهامداران نیز به قیمت واقعی خود میل می‌کند.

  مالیات بر عایدی در بازار سرمایه

وضع نخواهد شد

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: با همکاری سران سه‌قوه در سال گذشته معافیت مالیاتی از محل سود تقسیم نشده، محقق شد؛ در همین سال نیز افزایش سرمایه شرکت‌ها به ۶۰هزار میلیارد تومان رسید در حالی که این مقدار در سال ۹۴، حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان بوده است؛ در سال آینده نیز با قول وزیر اقتصاد مالیات بر عایدی بازار سرمایه وجود ندارد، همچنین در حال حاضر حدود دو هزار میلیارد تومان سرمایه توسط سرمایه‌گذاران خارجی در بازار سرمایه وجود دارد، با این وجود انتقال پول مانع اصلی این سرمایه‌گذاری است.

محمدی گفت: تامین مالی از روش کراد فاندینگ (Crowdfunding) یا جذب سرمایه جمعی نیز از دیگر روش‌های تامین مالی از طریق بازار سرمایه است که دستورالعمل آن تهیه شده و موجود است؛ همچنین «صندوق پروژه» نیز یکی دیگر از این ابزارهای تامین مالی البته در مقیاس بزرگ (بزرگ مقیاس) است، در جایی که شخصی نمی‌خواهد یک شرکت سهامی عام تاسیس کند، در عوض این فرد با استفاده از این ابزار مالی می‌تواند پروژه خود را عملیاتی کند؛ موارد ذکر شده راه‌هایی است که بازار سرمایه ایران در اختیار اشخاص قرار داده است تا سرمایه مورد نیاز برای اجرای پروژه‌های خود را تامین کنند.

وی با اشاره به کلیت بازار سرمایه، گفت: این بازار در چند سال اخیر فرصت‌های سرمایه‌گذاری خوبی را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار داده است و سودهای مناسبی را نیز عاید سهامداران کرده است؛ برای نمونه اگر هر مقطع ۱۰ ساله کشور را در نظر بگیریم، بازدهی بازار سهام بر اساس شاخص کل از بازدهی بازارهایی مانند مسکن، طلا، ارز و سپرده بانکی بیشتر بوده است، البته بازار سرمایه، بازاری بلندمدت است که نباید در آن از طریق سرمایه اصلی سرمایه‌گذاری کرد. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین در توصیه به سرمایه‌گذاران گفت: برای موفقیت در بازار سرمایه با تهیه سبد سهام متنوع و با تحلیل سهام خریداری کنید، به شایعات توجه نکنید، بلندمدت سرمایه‌گذاری کنید، در صورتی که زمان برای تحلیل ندارید از صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کنید و حتما دانش خود را از طریق آموزش افزایش دهید. محمدی با بیان اینکه رونق بازار سرمایه به ایجاد اشتغال پایدار و رونق اقتصادی کشور منجر می‌شود، گفت: این مزایای بازار سرمایه به هیچ عنوان قابل مقایسه با بازارهایی نظیر طلا و ارز نیست، اگرچه در هر بازده ۱۰ ساله در کشور، بازدهی بازار سهام از بازارهایی مانند مسکن، طلا و ارز بالاتر بوده است.

وی با اینکه باید روند پذیرش شرکت‌ها در بازار سهام تسریع شود، گفت: اما متضرر نشدن سهامداران عامل بسیار مهمی برای سازمان بورس محسوب می‌شود، بنابرین ممکن است روند پذیرش شرکت در بازار سرمایه به دلیل نبود شفافیت لازم در صورت‌های مالی یا مسائلی مانند پرونده‌های موجود در سیستم قضایی، به طول انجامد.

رییس سازمان بورس و اوراق بهادار خاطرنشان کرد: زمانی که شرکت‌های جدید به بازار سهام وارد می‌شوند ممکن است با تاثیر بر حجم نقدینگی موجود در شرکت‌های موجود باعث بروز مشکل در این شرکت‌ها شوند؛ تمامی این موارد باید در کنار یکدیگر دیده شود. وی اظهار کرد: در حال حاضر در بورس کالا محصولاتی مانند زعفران، زیره، خرما، کشمش و در بورس انرژی نیز بنزین، نفت خام و فرآورده‌های نفتی معامله می‌شود به گونه‌ای که ارزش روز معاملات چهار بورس انرژی، اوراق بهادار تهران، فرابورس و بورس کالا به بیش از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان شده و تا پایان سال جاری این رقم از ۷۰۰ هزار میلیارد تومان فراتر خواهد رفت؛ این میزان در پایان سال ۹۴، ۹۵ هزار میلیارد تومان بوده است.

 رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: ارزش اوراق در سال ۹۴ برابر با ۱۴ هزار میلیارد تومان بوده است که در حال حاضر حدود ۱۲۰ هزار میلیارد تومان است؛ این رشد ارتباطی به قیمت ارز ندارد و حاکی از رشد بازار سرمایه است؛ این صحبت از مشارکت ۹۳۸ هزار کد معاملاتی در آخرین عرضه اولیه انجام شده نیز مشخص است؛ رکوردی که در ۵۲ سال گذشته سابقه نداشته است. محمدی با اشاره به اهمیت شفافیت اطلاعات در بازار سرمایه اظهار کرد: در سال ۹۵ تنها ۴۳ درصد از اطلاعات به موقع افشا می‌شد، ۲۳ درصد با تاخیر و ۳۴ اطلاعات نیز افشا نمی‌شد، اما در حال حاضر با پیگیری‌های سازمان بورس، ۹۱ درصد اطلاعات به موقع افشا می‌شوند، هشت درصد با تاخیر و تنها یک درصد از آنها افشا نمی‌شود که به علت جرم بودن، خاطیان به دادگاه معرفی می‌شوند.