صلح لیبی، توافقی که به سرانجام نرسید
گروه جهان|
مذاکرات آتش‌بس بین طرف‌های درگیر در لیبی که در مسکو آغاز شده بود پس از آنکه ژنرال خلیفه حفتر فرمانده نیروهای شرق لیبی، بدون امضای توافق آتش‌بس مسکو را ترک کرد، به حالت تعلیق درآمد. ترکیه که از حامیان کلیدی فائز سراج نخست‌وزیر دولت لیبی مستقر در طرابلس است هشدار داده که در صورت ادامه حملات نیروهای خلیفه حفتر پاسخ مناسب را خواهد داد.
به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، مذاکرات آتش‌بس لیبی به ابتکار روسیه و ترکیه برگزار شده بود و بر اساس گفته‌های سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه، مذاکرات هفت ساعته دوشنبه پیشرفت‌هایی داشته اما نتیجه آن به امضای سند آتش‌بس منجر نشده است.
بنا براین گزارش، فائز سراج نخست‌وزیر دولت لیبی که در طرابلس مستقر و دولتش از حمایت سازمان ملل متحد برخوردار است، پس از یک روز مذاکره در مسکو این توافق را امضا کرد ولی به‌گفته وزیر خارجه روسیه، ژنرال خلیقه حفتر خواستار وقت بیشتر تا صبح سه‌شنبه شده بود تا درباره این توافق فکر کند و اطمینان داده بود که سند آتش‌بس را با رویکرد مثبت مورد توجه قرار می‌دهد. با این حال رویترز به نقل از نیروهای پشتیبان خلیفه حفتر نوشته، از آنجا که او خود را در آستانه پیروزی می‌بیند، حاضر نیست با دولت مرکزی لیبی قرارداد آتش‌بس امضا کند. آخرین پیروزی نیروهای حفتر، که بیشتر در شرق لیبی متمرکز هستند، تسلط بر شهر استراتژیک سرت بود. به‌گفته خالد المشری، رییس شورای عالی دولت لیبی هیچ نشستی بین فائز سراج و ژنرال خلیفه حفتر در مسکو برگزار نشده است.
پیش‌نویس توافق آتش‌بس که خبرگزاری فرانسه به نسخه‌ای از آن دست یافته است، از ابتکار روسیه و ترکیه برای متوقف کردن نامحدود درگیری‌ها، عادی‌سازی زندگی روزمره در طرابلس و دیگر شهرها و ایجاد وضعیت امن برای دسترسی مردم به کمک‌های بشردوستانه حمایت کرده بود.
مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه، سه‌شنبه ضمن انتقاد از ترک اجلاس لیبی توسط خلیفه حفتر بدون امضای توافقنامه صلح مسکو گفته است: «اکنون مشخص شد که در لیبی چه کسی خواهان صلح است و چه کسی خواهان جنگ است. اگر خلیفه حفتر بر مواضع خود اصرار کند ادامه روند برلین بیهوده خواهد بود، زیرا او متن توافقنامه صلح را امضا نکرده است.» دولت آنکارا از دولت مستقر در طرابلس حمایت می‌کند و حتی برای کمک به فائز سراج گروهی از سربازانش را به لیبی اعزام کرده است.
رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه، نیز سه‌شنبه در ارتباط با تحولات اخیر در لیبی و تلاش برای برقراری آتش‌بس بین دولت وفاق ملی و نیروهای حفتر در مذاکرات مسکو گفته است: «ما بر سر قول خودمان در این زمینه ایستاده‌ایم، اما متاسفانه حفتر کودتاگر در میز مذاکره نیز با توسل به مکر و حیله توافقنامه آتش‌بس را امضا نکرده و مسکو را ترک و از آنجا فرار کرد. در صورت ادامه حملات حفتر به برادران لیبیایی و دولت مشروع این کشور پاسخ مناسب را خواهیم داد... حفتر کودتاگر با شروطی که مطرح کرده قصد و چهره اصلی خود را نمایان کرد.»
رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه تاکید کرده: «ما در سوریه، لیبی و دریای مدیترانه به‌دنبال ماجراجویی نیستیم. به‌دنبال امپریالیسم به هیچ عنوان نیستیم. چشم‌هایمان با طمع به دست آوردن پول بیشتر و چاه‌های نفت نیز کور نشده است. تنها هدف ما دفاع از حقوق و آینده خودمان و برادرانمان است.»
در شرایطی که ترکیه از فائز سراج حمایت می‌کند، روسیه نیز با وجود انکارهای مکرر مظنون به پشتیبانی از خلیفه حفتر است. منتقدان سیاست‌های مسکو در لیبی می‌گویند که روسیه برای نیروهای حفتر سلاح، پول و نیروی نظامی اعزام کرده است.
لیبی در سال‌های اخیر به کشوری تبدیل شده است که کشورهای خارجی از ترکیه و روسیه گرفته تا کشورهای اروپایی چون فرانسه با انگیزه‌های مختلف در آن دخالت کرده‌اند.
سرنگونی دولت معمر قذافی در سال ۲۰۱۱ میلادی توسط ائتلاف بین‌المللی به رهبری ناتو و در پی اعتراضات مردمی به دولت قذافی، نیروهای مختلفی که تنها بر سر سرنگونی معمرقذافی توافق داشتند در ماه‌های پس از سرنگونی اختلافاتشان پررنگ‌تر شد و اندک اندک جنگ داخلی میان گروه‌های مختلف در لیبی شدت گرفت.
اکنون حدود ۹ سال از درگیری‌ها در لیبی می‌گذرد و این کشور صحنه بمباران و درگیری به‌ویژه میان دولت طرابلس و دولت شرق لیبی است که هر کدام از حمایت و کمک‌های گروهی از کشورهای خارجی برخوردارند.
