ادامه فعالیت خارجیها در حوزه نفت عراق در گرو تصمیم امریکا
گروه انرژی- عراق که اخیرا به صحنه تقابل سیاسی و نظامی ایران و امریکا تبدیل شده بود، حالا به دنبال کاهش تنشها، با ابهاماتی نسبت به وضعیت شرکتهای نفت و گاز خارجی فعال در این کشور روبرو شده است. این ابهامات از آن رو است که دولت امریکا، عراق را به اعمال تحریمهای نفتی به دنبال اخراج نیروهایش از این کشور تهدید کرد.
آنطور که ریستاد انرژی نوشته است؛ به دنبال تصمیم عراق برای اخراج حدود پنج هزار سرباز امریکایی از کشورش و تهدید ترامپ به تحریم عراق، بسیاری از شرکتهای نفت و گاز خارجی حاضر در این کشور به دنبال اتخاذ تصمیمات جدی در رابطه با برنامههای کوتاهمدت و میانمدت خود در عراق هستند.
سطح تولید نفت عراق در سال 2019 بهطور متوسط حدود 4.8 میلیون بشکه در روز بوده است که از این میزان نزدیک به 1.8 میلیون بشکه در روز توسط شرکتهای داخلی و دولتی این کشور برداشت شده و مابقی آن یعنی حدود 3 میلیون بشکه در روز سهم شرکتهای نفتی خارجی فعال در عراق بوده است. براساس گزارشهای موجود؛ شرکتهای چینی با برداشت بیش از یک میلیون بشکه در روز، بیشترین سهم را در میان شرکتهای خارجی فعال در حوزه نفت عراق داشتهاند. پس از چینیها، بیشترین سهم برداشت از میادین نفت و گاز عراق در سال گذشته میلادی متعلق به شرکتهای انگلیسی بوده است که میزان تولید آنها بیش از 630 هزار بشکه در روز بوده است. روسها نیز بازیگر دیگری در این حوزه هستند. طبق برآوردها؛ میزان برداشت روزانه نفت و گاز روسها از میادین عراق حدود 330 هزار بشکه در روز است. اما شرکتهای امریکایی مستقر در عراق نیز طی سال 2019 سهمی از برداشت و تولید نفت عراق داشتهاند؛ شرکتهایی که در صورت تحریم عراق از سوی کشورشان با چالشی جدی در این منطقه مواجه خواهند شد. گرچه سهم این شرکتها در مقایسه با دیگر شرکتهای خارجی چندان بالا نیست اما اعمال هر نوع، تحریم آنها را در مرحله نخست ملزم به خداحافظی از عراق خواهد کرد. آنطور که ریستاد انرژی نوشته؛ در سال گذشته شرکتهای امریکایی مستقر در حوزه انرژی عراق، بهطور متوسط حدود 180 هزار بشکه در روز تولید کردند که بیشترین میزان تولید آن متعلق به شرکت اکسان موبیل با حدود 106 هزار بشکه در روز بوده است. براساس این گزارش شرکت اکسان موبیل در سال گذشته بیش از 250 میلیون دلار در عملیات بالادستی نفت عراق هزینه کرده که پیشبینی میشود میزان هزینه امریکایی در این بخش، با افزایش حدودا 150 میلیون دلاری طی پنج سال آینده همراه باشد. این مساله از آنروست که این شرکت قصد دارد تا سال 2024 میزان برداشت و تولید نفت خود در عراق را افزایش دهد.
با این حال تحولات سیاسی و امنیتی اخیر در عراق و تهدیدهای مبتنی بر تحریم این کشور از سوی امریکا؛ احتمالا هر نوع برنامه هزینهای شرکتهای امریکایی در عراق را تحتالشعاع قرار خواهد داد. متیو فیتزسیمونز، از مدیران تحقیقات میدانهای نفتی ریستاد انرژی در این خصوص میگوید: شرکت اکسان موبیل میتواند تصمیم بگیرد بخشی از بودجه خود در حوزه نفت و گاز عراق را به مناطقی دیگر که این شرکت در آنجا فعالیت میکند منتقل کند که از جمله این مناطق ساحل گویان یا شرکت شیل امریکا است.
یکی از شرکتهای بزرگ نفتی در عراق شرکت «بیپی» انگلیسی است که این شرکت پیش از بروز تنشها در عراق، به دنبال آن بود که حدود 4 درصد از 25.6 میلیارد دلار بودجه سالانه جهانی نفت و گاز را برای پروژههای خود در عراق اختصاص دهد. اما امروز سرنوشت برنامه افزایش تخصیص منابع مالی این شرکت در عراق نامشخص است. انتظار میرفت که این شرکت تا سال 2024 میزان سرمایه خود را به 1.2 میلیارد تلار برساند که این موضوع میتواند منجر به افزایش تولید نفت این شرکت در خاک عراق به حدود 725 بشکه در روز شود.
با این حال؛ ریستاد انرژی در این خصوص نوشته که افزایش و تداوم تنشها در منطقه منجر به آن خواهد شد که شرکت «بیپی» برنامههای تولید خود در جنوب عراق را محدود سازد. براین اساس آینده صنعت نفت عراق به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت در چند سال اخیر، به تصمیم امریکا در خصوص تحریمهای نفتی گره خواهد خورد. تصمیمی که میتواند به یکباره تولید و درآمد نفتی عراق را به میزان قابل توجهی کاهش داده و ادامه فعالیت شرکتهای خارجی در این کشور را تحتالشعاع قرار دهد.