توسعه بدون حضور بخش خصوصی بزرگ امکان ندارد
این روزها موضوعی خصوصیسازی در صنعت خودرو یکی از محلهای مناقشه در بخشهای مختلف اقتصادی و سیاسی کشور است. مخالفان و موافقان این امر هر کدام در تلاش هستند که افکار عمومی را نسبت به نظرات خود همراه کنند ولی سوال اینجا است که آیا طبق اصول توسعه، مقوله خصوصیسازی در صنعت خودرو امری ضروری است یا نه؟ دکتر علی اکبر عرب مازار، فارغالتحصیل دانشگاه میشیگان امریکا و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی معتقد است یکی از موضوعات مورد توجه در اقتصاد اندازه شرکتها در روند توسعه است. وی با بیان اینکه در توسعه اقتصادی هر کدام از شرکتهای کوچک، متوسط و بزرگ باید باشند و هر کدام هم یک نقشی دارند، گفت: شرکتهای بزرگ در اقتصاد مانند ستونهای یک خیمه هستند که در مقابل نوسانات استقامت میکنند. عرب مازار معتقد است: شرکتهای بزرگ از یک میزان به بعد دیگر اشتغال ایجاد نمیکنند بلکه این شرکتهای کوچک و متوسط هستند که اشتغالزایی میکنند و لذا هر اندازهای از شرکتها در روند توسعه یک نقشی دارد. وی افزود: نظام سیاسی کشور بایستی برای این موضوع برنامهریزی کند. در دنیا در برخی از کشورها، به دلیل ساختارشان به صورت طبیعی، شرکتهای بزرگ ایجاد شده ولی در برخی دیگر از کشورها مانند ژاپن، کره و چین دولتها با برنامهریزی شرکتهای بزرگ خصوصی را ایجاد کردهاند. عرب مازار گفت: ما در ایران کمتر شاهد حضور شرکتهای بزرگ خصوصی هستیم به همین دلیل با کوچکترین نوسانات ارزی، بسیاری از شرکتها و کسب و کارها از بین میرود چون شرکتهای کوچکی هستند. وی گفت: صنعت خودروسازی نیز همچون همین شرکتهای بزرگ است که واحدهای تولیدی کوچک و متوسط بسیاری از جمله قطعهسازان را در دور خود جمع کرده است. عرب مازار افزود: در کشورهای مانند ایران دولتها به دلیل داشتن منابع نفتی همیشه به دنبال آن بودهاند که نقش بزرگی را در اقتصاد بازی کنند. در نتیجه مدیریتی به وجود آمده که اجازه نمیدهد بخش خصوصی ایجاد و بزرگ شود. صنعت خودرو نیازمند بخش خصوصی بزرگ است که باید دولت بستر آن را مهیا کند. چرا که با وجود چند شرکت بزرگ دولتی، بخش خصوصی نمیتواند رقابت کند. وی در تبیین ریشه عدم خصوصیسازی صنعت خودرو گفت: خودرو در ایران چون کاسهای برای دولتها بوده است. دولتها همواره دنبال منابعی بودهاند که خارج از بودجه و نظارت مجلس در اختیار داشته باشند و خرج کنند. و لذا در گذشته خودروسازها عملا چنین کمکی را به دولتها میکرده است. وی در پایان تاکید کرد: آن کسانی که در ساختار سیاسی خودروسازی منافع دارند، اجازه خصوصیسازی را نمیدهند.