هشدار درباره آغاز جنگ جهانی از ادلب
گروه جهان|
پس از حمله جنگندههای روسیه و نیروهای دولتی سوریه به کاروان نظامی ترکیه و نیروهای تحت حمایت این کشور در ادلب سوریه، آتش تنشها میان سه کشور چنان بالا گرفته که برخی نسبت به آغاز جنگی بینالمللی هشدار میدهند. در این میان ارزش لیر ترکیه در مقابل دلار جمعه در پی تحولات ادلب کاهش یافته است. گفته شده، لیر ترکیه کاهشی ۰.۶۵درصدی را تجربه کرده و ارزش هر دلار امریکا در برابر پول ترکیه به 6.24 رسیده است. بهگزارش سیانان، ترکیه همچنین جمعه به تهدیدهای خود علیه اروپا جامه عمل پوشاند و یک روز پس از حمله جنگندههای روسیهای به کاروان نظامیاش در ادلب سوریه، درهای خود را به روی مهاجران باز کرد. همچنین قرار است پارلمان ترکیه نشست اضطراری تشکیل دهد. ترکیه برای آغاز جنگ با دولت بشار اسد نیاز به تایید پارلمان دارد. در این میان، اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد بهدنبال اوجگیری تنش در مثلث آنکارا-دمشق-مسکو، نسبت به خطر گسترش جنگ در ادلب هشدار دادهاند. بنا بر این گزارش، جوزپ بورل کمیسر سیاست خارجی اتحادیه اروپا، با تأکید بر اینکه اروپا تمام اقدامات لازم را برای حفاظت از منافع امنیتی خود انجام میدهد، گفته: «تنش جاری در اطراف ادلب باید سریعاً متوقف شود. خطر وارد شدن به یک رویارویی نظامی بزرگ در سطح بینالمللی وجود دارد.» او با یادآوری اینکه چنین تنشی باعث ایجاد رنجهای انسانی تحملناپذیر شده و شهروندان را در معرض خطر قرار میدهد، گفته: «اتحادیه اروپا با تأسف از اینکه شماری از افراد در این درگیریها جان خود را از دست دادهاند، از همه طرفها میخواهد هر چه سریعتر تنشها را کاهش دهند.» روز پنجشنبه در حمله نیروهای سوریه به مواضع ارتش ترکیه در ادلب، دستکم ۳۳ سرباز ترک جان خود را از دست دادند. روسیه میگوید این نیروهای ترک در هنگام حمله در میان شورشیان مستقر شده بودند، اما ترکیه میگوید نیروهای سوری بهطور مشخص به پایگاههای نظامی این کشور حمله کردهاند.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد؛ نیز با انتشار بیانیهای از افزایش تنش در شمال غربی سوریه و کشته شدن سربازان ترکیه عمیقا ابراز نگرانی کرده و خواستار برقراری آتشبس فوری در ادلب شده است. او گفته که افزایش تنش نظامی و ایجاد خطر در منطقه بهویژه برای غیرنظامیان نگرانکننده است. گوترش تاکید کرده: «اگر اقدامی فوری انجام نشود، این خطر وجود دارد که تنش هر ساعت بیشتر شود. هیچ راهحل نظامی برای بحران سوریه وجود ندارد. تنها راه پایدار ممکن، راهحل سیاسی تحت کنترل سازمان ملل است.»
بازگشایی مرزها به روی مهاجران
بهگزارش سیانان، در پی حملات ارتش بشار اسد به مواضع نیروهای ترکیه در ادلب و مرگ ۳۳ سرباز ترک، آنکارا مرزهای خود برای خروج پناهجویان به سوی اروپا را باز کرد. همچنین حلوصی آکار وزیر دفاع ترکیه، جمعه گفته که به تلافی حملات نیروهای بشار اسد و کشته شدن سربازان ترک، نیروهای هوایی و زمینی ترکیه بلافاصله مواضع ارتش سوریه را به شکل گسترده هدف قرار داده و ۳۰۹ نیروی بشار اسد را از پا درآوردند. او تاکید کرده این عملیات ادامه خواهد داشت. آکار اعلام کرده بهرغم اینکه با روسیه پیرامون محل حضور نیروهای ترکیه هماهنگی شده بود، ارتش سوریه شبهنگام و ناگهانی به مواضع ارتش ترکیه حمله کرده و تاوان آن را خواهد داد. در پاسخ، سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه، جمعه گفته که ارتش این کشور هیچ نقشی در حملات نیروهای سوریه به نیروهای ترک را نداشته است. در این میان ولادیمیر پوتین رییسجمهوری روسیه طی تماس تلفنی با همتای خود رجب طیب اردوغان گفته است مسکو تمام تلاش خود را خواهد کرد تا دیگر چنین فاجعهای (کشته شدن سربازان ترک) اتفاق نیفتد. با این حال سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه، گفته ارتش سوریه کاملا حق دارد که با تروریستها در ادلب مقابله کند و مسکو نمیتواند آنها را از این کار منع کند. روسیه همچنین جمعه اعلام کرده دو کشتی جنگی خود را که مجهز به موشکهای کروز هستند عازم آبهای سوریه میکند.
در واکنش به گفتههای او، حلوصی آکار اعلام کرده روسیه دقیقا در جریان قرار گرفته و آگاه بود که هیچ تروریستی در محلی که نیروهای ترکیه حضور داشتند، وجود نداشت و تمام هماهنگیها انجام شده بود.
ترکیه که پذیرای 3.7 میلیون پناهجوی سوری است، میگوید دیگر جلو حرکت پناهجویان به سمت اروپا را نخواهد گرفت. ترکیه پیشتر بارها تهدید کرده بود دروازههای خروج به سوی اروپا را برای مهاجران باز خواهد کرد؛ تهدیدی که به اعتقاد ناظران نوعی اعمال فشار از سوی آنکارا به اتحادیه اروپا و جامعه بینالمللی برای گرفتن امتیازهایی در خاک سوریه است. اتحادیه اروپا در ازای امتیازهایی از جمله اعطای کمکهای مالی چشمگیر به ترکیه، سال ۲۰۱۶ آنکارا را به امضای توافقی جهت جلوگیری از خروج مهاجران و ممانعت از عزیمت آنها به سوی مرزهای اروپا ترغیب کرد.
از آنجایی که ترکیه عضو ناتو است و از این پیمان درخواست کمک کرده، دبیرکل ناتو درخواست نشست اضطراری اعضای این سازمان در روز جمعه را کرده است. گفته شده، ترکیه از ناتو خواسته در منطقه ادلب قوانین ممنوعیت پرواز برقرار شود. نیروهای بشار اسد در سه ماه گذشته پیشروی به منطقه ادلب، آخرین پناهگاه شورشیان را آغاز کردهاند. سال ۲۰۱۸ ترکیه و روسیه توافق کردند که ادلب منطقه صلح باشد، اما گزارشها حاکی است که از آن زمان تاکنون ۱۳۰۰ غیرنظامی کشته شدهاند.
وزارت خارجه امریکا با محکوم کردن حملات پنجشنبه شب به مواضع نظامیان ترک در استان ادلب سوریه با انتشار بیانیهای اعلام کرده که در کنار همپیمان خود در ناتو ایستاده است. واشنگتن همچنین خواستار آن شده که ارتش سوریه و نیروهای تحت فرمان حامیان اصلی دولت این کشور هر چه سریعتر به حملات در ادلب پایان دهند. درگیری میان نظامیان ترک و ارتش سوریه طی هفتههای گذشته در پی پیشروی نیروهای تحت امر دمشق در مناطق شمال غرب سوریه افزایش یافته است.
رجب طیب اردوغان پیشتر تهدید کرده بود در صورتی که نیروهای ارتش سوریه از مناطق شمال غرب این کشور عقبنشینی نکنند امکان بازگشت نیروهای ترک به پستهای دیدهبانی پیشبینی شده در توافقنامه سوچی را با زور و حملات نظامی فراهم خواهد کرد.