مدیریت نیاز داخلی، زیربنای توسعه صادرات

رییس کمیسیون سرمایه گذاری اتاق ایران گفت: در سایر نقاط جهان هم شرکت‌ها پس از تامین نیاز بازارهای در دسترس و داخلی شان مازاد محصولات خود را صادر می‌کنند که این مساله محدود به سیمان یا صنایع معدنی نیست و تقریبا در مورد تمام محصولات صدق می‌کند؛ به طور کلی ما در کشور معضلی به نام کمبود سیمان نداریم و تولید داخل جوابگوی تمام نیازهای داخل است به همین علت بحث صادرات این گونه محصولات اهمیت ویژه ای دارد.

وی با اشاره به تصمیمات ناگهانی دولت در ممنوعیت کالاهای صادراتی، عنوان کرد: ولی متاسفانه مشکلی که ما در ایران با آن مواجه هستیم این است که اکثر ممنوعیت‌های صادراتی به‌صورت یک شبه و ناگهانی وضع می‌شوند که این موضوع برای صادر کنندگان مشکل زا است زیرا صادرکنندگان طی این مدت بازاری برای محصولات شان پیدا کرده و قول فروش محصولات‌شان را سر موعد مقرر به خریداران داده اند و همین موجب عدم اجرای تعهدات صادرکنندگان ایرانی و لطمه به اعتبار آنها می‌زند.

این عضو اتاق بازرگانی تهران در ادامه افزود: اگر ما هر سال با برنامه ریزی دقیق میزان مصرف و تولید کشور را درست پیش بینی کنیم به‌طوری‌که ممنوعیت‌های ناگهانی ایجاد نشود این برای صادرات کشور بهتر است. مشکل اصلی صادرکنندگان در ایران این است که این ممنوعیت‌ها به‌صورت ناگهانی جلوی راه آنها قرار می‌گیرد به‌طور مثال همین چندماه پیش ممنوعیت صادرات سنگ آهن را داشتیم. مستوفی گفت: باید این موضوع در نظر گرفته شود که خریداران طرف مقابل روی اجرای به موقع تعهدات ما حساب باز کرده اند و اگر ما به موقع کالای مان را بدست آنها نرسانیم به مرور آن بازار را از دست خواهیم داد.  حالا هم به دلیل شیوع ویروس کرونا، برخی از خریداران خارجی از واردات کالاهای ایرانی امتناع می‌ورزند و شیوع این بیماری صادرات ما را تحت تاثیر قرار داده است.

در این بحث مشکل صادرات بیشتر به‌دلیل محدودیت‌ها و ممنوعیت‌هایی است که سایر کشورها برای ما به‌وجود آورده اند.

وی با اشاره به مسائل پیش آمده برای کشور چین در اثر شیوع ویروس کرونا، گفت: کارخانه‌های تولیدی کشور چین به دلیل شیوع ویروس کرونا تعطیل شده‌اند و به همین دلیل چینی‌ها خریدهای خارجی‌شان را کاهش داده اند و طبق آمارهایی که منتشر شده در سه ماهه اول سال 2020 خرید خارجی نفت چین منفی خواهد شد. عراق هم چون زیرساخت‌های بهداشتی لازم را ندارد، در جهت پیشگیری، مرزهای زمینی خود با ایران را بست.

محدود شدن بازارهای صادراتی ایران به چین و عراق باعث شد با شیوع ویروس کرونا صادرات کشور دچار لطماتی شود. مستوفی با تاکید بر نقش علم بازاریابی بین المللی  بر توسعه تجارت خارجی کشور، گفت: ما برای اینکه با اینگونه مسائلی مواجه نشویم باید برنامه ریزی درستی برای بازارها داشته باشیم؛ در این زمینه باید بگویم بازاریابی بین المللی یک تخصص و یک رشته دانشگاهی است و  کسب موفقیت در صادرات این تخصص را می‌طلبد، به‌طور مثال  صادرکنندگان ایرانی برای معرفی کالاهای‌شان باید در نمایشگاه‌های بین‌المللی شرکت کنند، تبلیغات موثری داشته باشند، به تعهدات خود عمل نمایند، دائما کیفیت محصولات‌شان را افزایش دهند و با قیمت‌های رقابتی در بازار جهانی نفود کنند. برای حضور در بازارهای خارجی پرداختن به این مسائل الزام‌آور است.  وی با اشاره به ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان، گفت: در زمینه توسعه صادرات و تنوع بخشی به سبد محصولات صادراتی باید شرکت‌های دانش بینان را هم از جهت معنوی و هم از جهت مادی تقویت کنیم تا بتوانند در بازارهای جهانی حضور فعال داشته باشند؛ تامین مالی مهم ترین مساله در حوزه شرکت‌های دانش بنیان است.