دو رییس‌جمهور در یک کشور

گروه جهان|

 محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله دو رقیب اصلی انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان، همزمان با هم مراسم تحلیف برگزار کردند. با وجود اینکه پیروزی غنی رییس‌جمهور فعلی، در انتخابات به‎طور رسمی اعلام شده ولی رقیب دیرینه او، عبدالله عبدالله با متهم کردن غنی به تقلب در انتخابات خود را پیروز این رقابت می‌داند. در این میان طالبان اعلام کرده که برگزاری دو مراسم تحلیف می‌تواند به روند صلح در این کشور آسیب جدی وارد کند.

به‌گزارش یورونیوز، محمد اشرف غنی در ارگ ریاست‌جمهوری و عبدالله عبدالله در قصر سپیدار مراسم ادای سوگند ریاست‌جمهوری را روز دوشنبه برگزار کردند. بلافاصله پس از پایان سوگند غنی، امرالله صالح، معاون اول او و سرور دانش، معاون دوم او نیز سوگندنامه خود را قرائت کردند. در مراسم همزمان، عنایت‌الله بابر فرهمند و اسدالله سعادتی هم به عنوان دو معاون عبدالله سوگند یاد کردند.

غنی پس از برگزاری مراسم تحلیف گفت که رقابت‌های انتخاباتی دیگر پایان یافته و تمامی گروه‌های سیاسی باید با هدف توسعه، رفاه و صلح در افغانستان به دولت کمک کنند. او همچنین وعده داد که ظرف دو هفته کابینه‌ای فراگیر و مورد قبول تمامی گروه‌های سیاسی تشکیل دهد.

در مقابل عبدالله نیز در سخنرانی دوشنبه خود گفت که اگر در سال ۲۰۱۴ دولت وحدت ملی را نمی‌پذیرفتم، کشور درگیر بحران می‌شد ولی اگر این‌بار دولت برآمده از تقلب را بپذیرم، باید فاتحه دموکراسی را خواند. او همچنین به مردم افغانستان وعده داده تا ضمن برقراری صلح با همکاری کشورهای منطقه، افغانستان را از وجود تروریست‌ها پاک کند و رفاه و آرامش را برای مردم این کشور به ارمغان بیاورد.

در حالی که عبدالله در جریان سخنرانی خود از تعیین هیات مذاکره‌کننده با طالبان خبر داد، اشرف غنی هم اعلام کرد که نه تنها سه‌شنبه (امروز) هیات مذاکره‎کننده با طالبان نهایی خواهد شد بلکه در مورد رهایی زندانیان طالبان هم که اخیرا مورد توافق این گروه و امریکا قرار گرفته، فرمانی را صادر خواهد کرد.

گفته شده، در جریان سخنرانی هر دو مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری صدای انفجارهایی نیز شنیده شده که برخی منابع آن را ناشی را شلیک خمپاره اعلام کرده‌اند.

بر اساس رای نهایی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان که ماه دسامبر گذشته اعلام شد، اشرف غنی از مجموع یک میلیون و ۸۲۳ هزار ۴۸ رای معتبر با کسب ۹۲۳ هزار و ۵۹۲ رای، حائز اکثریت مطلق آراء و پیروز قطعی انتخابات شده است. همچنین عبدالله عبدالله، رقیب اصلی غنی با کسب ۳۹.۵۲ درصد آراء جایگاه دوم را به خود اختصاص داده است. به‌رغم تلاش‌های زلمی خلیل‌زاد فرستاده ویژه امریکا برای صلح افغانستان، هنوز عبدالله پیشنهاد ۴۰درصد کابینه و ریاست شورای عالی صلح را که از سوی غنی مطرح شده، نپذیرفته است و برای پایان دادن به اختلاف‌ها خواهان سمت نخست‌وزیری و نیز ریاست شورای وزیران است.

طالبان در واکنش به برگزاری همزمان دو مراسم تحلیف گفته که در چنین شرایطی آغاز مذاکرات صلح با دولت افغانستان نامحتمل است. این گروه همچنین از دو رقیب سیاسی درخواست کرده به جای مناقشه، بر پایان دادن به جنگ متمرکز باشند.

امریکا نیز در تلاش است تا دولت افغانستان را به سمت مذاکره با طالبان که قرار بود سه‌شنبه (امروز) برگزار شود، سوق دهد اما تهدید تشکیل دولت‌های موازی روند پایان دادن به جنگ را به خطر انداخته است.

  افغانستان درقلب سه بحران

روزنامه افغانستانی ماندگار نوشته: در چهار دهه گذشته که از بحران افغانستان سپری می‌شود، هرگز به اندازه امروز این کشور در محاق توجه نبوده است، از یک سو بحران نتیجه انتخابات از دیگر سو نزدیک شدن زمان امضای توافق صلح میان امریکا و طالبان و از جانبی دیگر شیوع بیماری کرونا افغانستان را به یکی از مهم‌ترین چالش‌های ملی، منطقه‌ای و جهانی تبدیل کرده است. انتخابات آنگونه که تصور می‌شد توانست به بحران پایان دهد و عملا فاز تازه‌ای از بحران‌های جدید را کلید زد. اکنون نه تنها تیم‌های انتخاباتی نتیجه انتخابات را مهندسی شده و سراسر تقلب‌آمیز می‌دانند بلکه همان تعداد اندک رای‌دهندگان نیز از رفتن‌شان به پای صندوق‌های رای پشیمان به نظر می‌رسند. نتیجه انتخابات نه تنها افغانستان را وارد فاز بحران‌های فراسایشی و خطرناک کرده بلکه بر ارزش‌های مثل جمهوریت، انتخابات و دموکراسی نیز نقطه پایان گذاشت.

دیگر افغانستان آن کشوری نیست که 19سال پیش با کمک جامعه جهانی روند امیدوارکننده رفتن به سوی جامعه باز را آغاز کرد. این کشور حالا در باتلاقی از فجایع سیاسی و اجتماعی فرو رفته و هیچ روزنه امیدی برای فرداهای روشن و شکوهمند به چشم نمی‌خورد. استبداد و زورگویی از همین حالا در تمام سطوح خود را نشان می‌دهد؛ به‌ویژه اینکه زخم چرکین عقده‌گشایی‌های سیاسی سرباز کرده است. وقتی رهبران سیاسی تحمل شنیدن چند انتقاد را نداشته باشند و هنوز بر کرسی‌های قدرت جلوس نکرده، افراد را به نهادهای عدلی و قضایی به اتهام اظهارنظر در فضای مجازی معرفی می‌کنند، بدون شک آینده چنین رهبرانی بسیار خطرناک و غیرقابل پیش‌بینی است.

این در شرایطی است که قرار است به‌زودی توافقنامه صلح امضا شود. این توافقنامه به طرف امریکایی و طالبان امتیازهایی می‌دهد؛ هر چند که برد طالبان بدون شک در چنین وضعیتی بیشتر از هر طرف دیگری خواهد بود. نکته مهم این جاست که دولت فعلی به هیچ صورت توانایی، مشروعیت و صلاحیت پیشبرد گفت‌وگوهای صلح میان افغان‌ها را که احتمال می‌رود پس از امضای توافقنامه صلح امریکا و طالبان به واقعیت بپوندد، ندارد. از همین حالا طالبان مخالفت خود را با هرگونه گفت‌وگو با نمایندگان غنی نشان داده است. هیات شش نفری غنی که برای گفت‌وگو درباره آزادی زندانیان طالبان به قطر رفته با واکنش منفی هیات مذاکره‌کننده طالبان روبرو شده است. وقتی طالبان نخواهد با دولت غنی وارد گفت‌وگو شود، بدون شک آینده مذاکرات صلح که بتواند منجر به آتش‌بس در افغانستان شود، نیز به مخاطره خواهد افتاد.

موضوع بیماری کرونا نیز نگرانی دیگری است که این روزها اذهان عمومی را تحت فشار قرار داده است. اگر چاره‌اندیشی به موقع برای مهار این بیماری واگیردار در کشور صورت نگیرد با توجه به سطح پایین وضعیت بهداشت و مراقبت‌های پزشکی در افغانستان، شیوع آن می‌تواند به فاجعه بزرگ انسانی تبدیل شود.