ورود کرونا به بازار با یک فاز تاخیر

گروه بورس|

طی روزهای گذشته فشار فروش سنگین شکل گرفته در بسیاری از نماها سبب شد تا شاخص کل بورس تهران افتی کم سابقه را به ثبت برساند و ضمن ثبت عقب گردی 61 هزار واحدی، در حدود 11 درصد از ارتفاع خود را از دست بدهد. دلیل اصلی این ریزش اگرچه در ابتدا کرونا معرفی شد، اما در ادامه معاملات سیر نزولی قیمت‌ها بسیاری را بر آن داشت تا افزایش ریسک قانون‌گذاری و خرابی هسته معاملات را در کنار شایعاتی نظیر تغییرات مدیریتی در سازمان بورس در این مسیر مزید بر علت بدانند و پایان افزایش عرضه در بازار سهام را منوط به اتمام مشکلاتی از این دست تلقی کنند.

این تصور زمانی تقویت می‌شود که در یبایم به رغم وجود تهدیداتی که کرونا متوجه اقتصاد ایران کرده است، کلیت بازار طی سال‌های اخیر همواره تحت تاثیر ارزش دلار در بازار ارز بوده و تشدید هر بحران چه منشأ آن سیاسی باشد چه اقتصادی تا زمانی که به رشد قیمت‌ها در بازار ارز منتهی شود نمی‌تواند، تهدیدی جدی را متوجه معاملات سهام و رونق شکل گرفته در بازار سرمایه کند. همانطور که در روز گذشته نیز شاهد بودیم بازگشت قیمت‌های سهام به مدار صعود با افزایش تقاضا در بازار ارز و رشد قیمت در بازارهایی نظیر طلا همزمان بود؛ عاملی که می‌توان از آن به عنوان آمادگی بازارهای موازی بر جذب نقدینگی نیز یاد کرد.

    ریزش عجیب شاخص بورس

در این زمینه علی مهرآور، کارشناس بازار سرمایه درخصوص شاخص‌ترین علت ریزش بازار گفت: ریزش چندروز اخیر بازار به قدری عجیب است که کارشناسان همچنان دنبال علت برای خروج این حجم از نقدینگی و افت شاخص بورس هستند.

به گزارش ایرنا، وی ادامه داد: در چند وقت گذشته صحبتی در زمینه حجم مبنا مطرح شد که در کنار آن با مساله‌ای مانند استعفا یا برکناری رییس سازمان بورس همراه بودیم، این مساله واکنش‌های شدیدی را در بازار با خود به همراه داشت که به‌شدت بر تغییر روند بازار تاثیرگذاربود.

مهرآور خاطرنشان کرد: ریزش هفته گذشته شاخص بورس را می‌توان ناشی از نگرانی سهامداران در خصوص صحبت‌های مطرح شده ربط داد که در نهایت مشخص شد این مسائل شایعه‌ای بیش نبوده و قابل تحقق نیست.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: بعد از برطرف شدن این مسائل شاهد گسترش شیوع کرونا بودیم که این موضوع بر کاهش چشمگیرقیمت جهانی نفت تاثیرگذار بود.

 وی با بیان اینکه با توجه به محدودیت موجود در صادرات، کاهش قیمت نفت نمی‌توانست تاثیر چندانی را بر بازار داخلی داشته باشد درحالی که بورس سایر کشورها به‌شدت از این موضوع تاثیرپذیرفتند، افزود: بازار ایران ارتباط مستقیمی با بازار بین‌المللی ندارد وعواقب آن بازارها با تاخیر بر بازار داخلی تاثیرگذار خواهد بود.

مهرآور اظهار داشت: با توجه به حجم نقدینگی موجود در کشور بازاری بهتر از بورس برای جذب سرمایه‌های در اختیار مردم وجود نداردو اینکه اکنون به چه دلیل بازار سرمایه این حجم از نقدینگی را پس زده است جای تعجب دارد.

به اعتقاد این کارشناس بازار سرمایه، بورس در وضعیت کنونی برای خرید جذاب است و سهامداران زیادی را می‌تواند جذب خود کند.

وی به تاثیر کندی هسته معاملات بر ریزش شاخص بورس اشاره کرد و افزود: ما اکنون در بازار با یک هسته معاملاتی همراه هستیم که مطابق با تکنولوژی روز نیست، اگر همراه با تکنولوژی‌های روز هم در حرکت باشد به دلیل وجود تحریم‌ها نمی‌تواند بسیاری از آپشن‌ها را در اختیار داشته باشد، در مجموع هسته معاملات به لحاظ سخت افزاری همچنان آپدیت نشده است.

وی با اشاره به اینکه روند نزولی بازار سرمایه در موقعیت فعلی ارتباطی به هسته معاملات ندارد، خاطرنشان کرد: در زمان خرید این نرم افزار از فرانسوی‌ها، حجم معاملات به میزان کنونی نبود. هر نرم افزاری به لحاظ تعداد عملیاتی که وارد هسته معاملات می‌شودظرفیتی دارد بنابراین نرم افزار بیش از ظرفیت تعیبن شده را نمی‌تواند جواب دهد و همچنین ممکن است عواقبی را هم با خود به همراه داشته باشد.

مهرآور با بیان اینکه انتظار ما این بود که بازار از روز گذشته به روند اصلی معاملات خود بازگردد، گفت: براساس شرایط اقتصادی حاکم در دنیا اکثر بازارها در حال بازگشت به وضعیت اصلی خود هستند، بازار چین خیلی سریع‌تر از زمان پیش بینی شده به مداراصلی بازگشت.

این کارشناس بازار سرمایه با پیش‌بینی اینکه بازار به زودی به مسیر اصلی خود باز برمی‌گردد، افزود: اعتماد به بازار سرمایه و ورودنقدینگی به این بازار سرمایه‌ای است که به سختی به دست آمده است؛ بنابراین ناراحت‌کننده است که بخواهیم آن را به راحتی از دستبدهیم.

    رفتار معکوس حقوقی‌ها در بازار

ولید هلالات، کارشناس بازار سرمایه گفت: ورود نقدینگی در بازار سرمایه به معنای خرید حقیقی هابیش از فروش است، در حالی که در چندوقت اخیر فرآیند خرید حقیقی‌ها زیاد بوده و شاهد ورود پول از سوی حقیقی‌ها بودیم. اماحقوقی‌ها برخلاف همیشه در چند روزی که شاهد افت شاخص بورس بودیم نه‌تنها حامی بازار نبودند بلکه در قالب فروشنده در این بازار ظاهر شدند.

وی به ریزش شدید قیمت نفت در بازار جهانی تاکید کرد و افزود: ریزش شدید قیمت نفت نگرانی‌هایی را برای افت نرخ کامودیتی هاایجاد کرد که این موضوع موج فروشی را در شرکت‌های صادرات محور به خصوص شرکت‌های پتروشیمی و پالایشی ایجاد کرد.

هلالات با اشاره به اینکه حدود 60 درصد از کل بازار سرمایه وابسته به بازار جهانی است، گفت: وزن بزرگی از شاخص مربوط به سهامی است که وابسته به بازار جهانی هستند و قیمت نفت بر آنها تاثیرگذار است.

این کارشناس بازار سرمایه ویروس کرونا را دیگر عامل تاثیرگذار بر ریزش شاخص بورس اعلام کرد و گفت: این موضوع نگرانی‌هایی رادر زمینه کاهش تقاضا ایجاد کرده است که به تناسب بر کاهش مقدار فروش و سودآوری شرکت‌ها تاثیرگذار بوده است. وی افزود: تاکنون ابعاد، زمان خاتمه و میزان تاثیرگذاری این ویروس بر بازار و اقتصاد کشور مشخص نشده بنابراین بازار هم سو باگسترش این ویروس شده و شاهد ایجاد واکنش‌هایی از این موضوع در بازار بوده‌ایم. هلالات خاطرنشان کرد: زمانی که قیمت نفت یا دلار افزایش یا کاهش می‌یابد بازار می‌داند که تا چه میزان باید ارزش سهام را تغییردهد اما کرونا موضوع ناشناخته‌ای است که در بازار جهانی بیش از بازار داخلی تاثیر گذاشته است. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به کاهش ٣٠ درصدی شاخص داوجونز و بازگشت اعداد آن به سال 2017 گفت: بورس جهانی همه رشدی را که در سه سال اخیر به دست آورد از دست داد در حالی که در ایران شاهد چنین اتفاقی نبودیم. وی اظهار داشت: برآیند کلی بازار بعد از برطرف شدن مساله کرونا و با توجه به قیمت دلار، صعودی است اما در بورس جهانی بازگشت بازار تاحدودی زمان بر است.

این فعال بازار سرمایه افزود: اگر کرونا در حد کنونی باقی بماند و بیشتر نشود به دلیل وجود اهرمی مانند دلار، بازار تا چند ماه آینده دوباره به سقف قبلی خود بازمی‌گردد و ریزش چندروز اخیر را جبران می‌کند.

وی هسته معاملات را دیگر عامل تاثیرگذار در ریزش شاخص بورس مطرح کرد و افزود: وجود مشکل در سامانه معاملات زمینه ایجاداختلال در خرید سهام را فراهم می‌کند و با عث می‌شود تا افرادی که قصد فروش دارند چون نمی‌توانند قیمت واقعی تابلو را مشاهده کنند در خواست خود را با پایین‌ترین قیمت ممکن وارد کنند، این موضوع باعث می‌شود تا سهامی که می‌توانند با قیمت متعادل فروخته شوند در صف فروش قرار گیرد، این موضوع به مراتب روی باقی نمادها اثر می‌گذارد و زمینه تشدید منفی بودن بازار را ایجاد می‌کند.