وقتی ایران روشن شد
سال ۱۸۷۱ میلادی (۱۲۵۰ هجری شمسی) بود که ماشین گراماختراع شد. این اختراع گامی اساسی در راه ایجاد صنعت برق تجاری بود، زیرا پس ازآن تبدیل انرژی مکانیکی (و هر نوع انرژی دیگری که بتوان از آن کار مکانیکی به دست آورد) به انرژی برقی ممکن گردید. یازده سال پس از آن، توماس ادیسون نخستین موسسه برق تجاری خود را برای تامین روشنایی در یکی از خیابان‌های نیویورک افتتاح کرد.
از اوایل سال‌های ۱۳۰۰ به بعد، با آگاهی و علاقه‌مندشدن بخش خصوصی به مزایای برق، رفته‌رفته در شهرهای بزرگ و کوچک ایران، تاسیساتی‌برای تولید و توزیع و فروش برق ایجاد شد. این گونه فعالیت‌ها عموما درمقیاس‌های کوچک و محدود و به‌طور کلی منفک از یکدیگر انجام می‌گرفت و البته نیاز به هماهنگی هم درشرایط آن روزهای نخستین احساس نمی‌شد. درهمین دوران برخی ازکارخانه‌های صنعتی جدیدالتاسیس هم دارای تجهیزات برق اختصاصی شدند که داد و ستدهایی نیز با موسسات برق شهری داشتند.
برای نخستین بار، شبانه روزی کردن برق در تهران درمیان دولتمردان آن زمان مطرح شد و اقدامات اولیه برای تحقق آن صورت گرفت. پس از شش سال و با گذراندن نشیب و فراز‌های بسیار، بالاخره در تاریخ ۲۵ / ۶ / ۱۳۱۶ نیروگاه بخاری ساخت کارخانه اشکودای چکسلواکی با قدرت ۶۴۰۰ کیلو وات در محل کنونی شرکت برق منطقه‌ای تهران نصب شد و به بهره برداری رسید. با وجود آنکه در تهران به علت وسعت شهر و موقعیت سیاسی و اجتماعی آن، سرمایه‌گذاری دولتی در کار برق رسانی پیش از همه شهرهای دیگر آغاز شد، بخش خصوصی هم در امور
برق رسانی در تهران فعالیت قابل توجهی داشت به نحوی که در سال ۱۳۴۱ یعنی سال تاسیس سازمان برق ایران تعداد شرکت‌های خصوصی که هر یک در بخشی از شهرتهران فعالیت داشتند به ۳۲ شرکت رسیده بود.
بین سال‌های 36 تا 41 توزیع برق در شهرهای دیگر گسترش یافت و قانون تاسیس وزارت آب و برق در فروردین 1341 به دولت ابلاغ شد. در بخش برق، وظیفه تهیه و اجرای برنامه‌ها و طرح‌های تولید و انتقال نیرو به منظور تاسیس مراکز تولید برق منطقه‌ای و ایجاد شبکه‌های فشار قوی سراسر کشور و همچنین نظارت بر نحوه استفاده از نیروی برق به عهده این وزارتخانه قرار گرفت. همچنین سازمان برق ایران در سال ۱۳۴۴ به عنوان واحد برق در وزارت آب وبرق ادغام شد، وسازمان‌های دیگری هم که تاآن زمان توسط سازمان برنامه، سازمان برق ایران یا به نحو دیگر به وجود آمده بودند تحت پوشش نظارتی وزارت آب و برق قرارگرفتند.
اما از سال ۱۳۴۸ به منظور استفاده صحیح‌تر از منابع و امکان برقراری داد و ستد انرژی برقی بین مناطق و کار تولید و انتقال برق به‌طور کلان، شرکت تولید و انتقال نیروی برق ایران (توانیر) آغاز به کار کرد.
