امیرکبیر و صنعت نوین نساجی در ایران
صنعت نساجی از قدیمی‌ترین صنایع بشری محسوب می‌شود چرا که نیاز به لباس و پوشاک بعد از نیاز به غذا و مسکن از نیازهای اولیه انسان به شمار می‌آید. نشانه‌هایی از بافندگی و نساجی مربوط به دوران پارینه‌سنگی به دست آمده است. نشانه‌های ضعیفی در مواردی پیدا شده است. نشانه‌های مشخصی از بافندگی در دوران نوسنگی در سوییس پیدا شده است. صنعت نساجی در جریان انقلاب صنعتی رشد چشمگیری داشت. اولین پارچه بافته شده در ایران به ۴۰۰۰ هزار سال قبل از میلاد مسیح بر می‌گردد که در حفاریات شوش به دست آمده است قسمت‌هایی از این قطعه پارچه هم‌اکنون در موزه‌های لووروبافلو موجود است اخیرا نیز ایران در کشفیات خود که قسمتی از آن روشنگر دوران ما قبل از آریایی است بقایای دوک هاو سنگ‌هایی به دست آمده است که نشان می‌دهد ریسندگی در دوره افسانه‌ای ایران معمول بوده است.
در دوران قاجار که امیرکبیر پا بر عرصه مدیریت کشور گذاشت، برحسب معاهده تجارتی که با سایر کشورها بسته شده بود از آمدن اجناس آنها به ایران جلوگیری نکرد. ولی در عین حال جنس خارجی را مردود می‌دانست و متاع و لباس مملکت خود را برتن می‌کرد. در زمینه نساجی کارهای بسیار بزرگی انجام داد که از آن جمله ایجاد صنایع نوین در ایران بوده است در زمینه نساجی یک کارخانه بزرگ نخ‌ریسی و یک کارخانه بزرگ چلواربافی در تهران و چند کارخانه حریربافی در کاشان و یک کارخانه ریسندگی در ساری راه‌اندازی نمود.
بعد از مرگ امیرکبیر سیل واردات منسوجات به طرف بازارها سرازیر شد اما در جلسه مجلس شورای ملی طرحی ارایه شد که در آن کارمندان دولت موظف شدند هر چه برای لباس خود تهیه می‌نمایند از منسوجات و مصنوعات داخلی و وطنی باشد. این طرح برای دوخت لباس نظامیان کارکنان شهرداری و دانش‌آموزان مدارس نیز به مرحله اجرا گذاشته شد اما پس از سال۱۳۴۲حمایت از صنایع داخلی به‌طور کل به دست فراموشی سپرده شد و اگرچه تلاش‌ها و کوشش‌هایی در این رابطه به عمل آمد تا شعار ایرانی جنس ایرانی بخر را بر سرزبان‌ها بیندازند اما حرکت حالتی فرمایشی و مقطعی داشت.
اولین کارخانه در زمینه نساجی پشمی در سال ۱۳۰۴ تاسیس شد. متعاقب آن شهرهای یزد، کرمان و کاشان و استان‌های خراسان، مازندران، گیلان و آذربایجان نیز دارای کارخانجات مختلف صنعتی نساجی شدند. قبل از جنگ جهانی دوم حدود ۴ کارخانه نساجی در رشته‌های مختلف پنبه، پشم، ابریشم وکنف در کشور با سرمایه دولت تاسیس گردیده بود. انگیزه اصلی این کار، صنعتی کردن کشور و گسترش صنایع نساجی و ترغیب و تشویق سرمایه داران بخش خصوصی به فعالیت جهت ایجاد واحدهای ریسندگی و بافندگی در این دوره بود. رشد صنایع نساجی در سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲ به اوج خودش رسید.
