کرونا و بومگردی
رامتین شهرت
فعال حوزه گردشگری و مدیراقامتگاه بومگردی نارتیتی
حدود 4 سال است که کسب و کارهای بومگردی در سراسر کشور در حال رونق گرفتن هستند و به سرعت رشد یافتهاند و در حال شکل دادن خردهفرهنگ جدیدی در گردشگری کشور هستند. خرده فرهنگی از سفر که به صمیمت، راحتی، تجربه، قیمت و به فرهنگ اهمیت بیشتری میدهد.
بومگردیها از جمله کسب و کارهای گردشگری هستند که به دلیل سرمایه اولیه مناسب در شهرها و روستاهای کوچک تاسیس شدهاند و مفهوم سفر را در کشور رشد میدهند.
گردشگری علاوه بر ایجاد اشتغال مستقیم مانند مهمانداری در بومگردی یا راهنمای گردشگری، اشتغال غیرمستقیم زیادی هم ایجاد میکند، مانند حمل و نقل، سوغات فرآوردههای غذایی بومی، صنایع دستی و... البته شاید مهمترین تاثیر اقتصادی گردشگی بالا بودن «ضریب تکاثر اقتصادی» گردشگری است،
به این معنی که پول ایجاد شده در گردشگری بهدلیل خدماتی بودن و بومی بودن آن و ملزم بودن به تولید در محل، به دفعات بیشتری در اقتصاد محلی به چرخش در میآید و چند دست چرخیدن پول وارد شده به گردشگری به معنی تزریق همزمان پول به چند بخش است.
بنابراین در جوامع شهری کوچک و روستایی یک اقامتگاه بومگردی میتواند نقش مهمی در اقتصاد بوم خود ایفا کند.
البته این جدا از تاثیرات فرهنگی و اجتماعی بومگردی و گردشگری است. در سال گذشته بعد از اتفاقات آبانماه تقاضای گردشگری در کشور کم شد و بسیاری از فعالان گردشگری به ویژه فعالان بخش بومگردی در انتظار نوروز بودند اما ویروس کرونا از میانه اسفندماه کل گردشگری کشور و شاید بتوان گفت جهان را تعطیل کرد و میشود گفت که اقتصاد بومگردی را نه تنها ضعیف بلکه به صفر رساند.
البته که همه اقتصاد از این ویروس تاثیر گرفت اما بومگردی از اولین بخشهایی بود که تعطیل شد و اکنون هم که بسیاری از اصناف باز شدهاند همچنان اصناف این بخش تعطیل هستند و دولت هنوز اجازه بازگشایی به بومگردی را نداده است که با توجه به اینکه بومگردیها در شهرهای کوچک و روستاها نیز حضور دارند این حساسیت طبیعی است هرچند که با تعریف پروتکلهای بهداشتی میتوان بازگشایی محدود را انجام داد که شاید انتخاب بهتری باشد.
از آن روی که بومگردیها بهطور معمول مهمانهای ثابتی دارند که اکنون نیازمند سفر هستند و از آن روی که مهمانها با منطقه و اهالی آن بومگردی احساس صمیمیت میکنند حتما مسوولیتپذیری کافی را در برابر سلامتی آنها و خودشان خواهند داشت و مسوولان بومگردیها هم میتوانند نظارت کافی را در مورد مهمانان کمجمعیت داشته باشند.
با همه این اوصاف البته باز هم پیشبینیها برای آینده کوتاهمدت گردشگری مناسب نیست. در مورد گردشگران خارجی شاید بین 18 تا 24 ماه زمان لازم باشد تا دوباره به کشور ما سفر کنند، برای این مساله باید ابتدا از بحران کرونا گذر کنیم و در صورتی که فرهنگ سفر تغییر نکند، که به بیان بسیاری از تحلیلگران تغییر میکند، تازه ما به نقطه پیش از ویروس کرونا میرسیم و باید با مشکلات حوزه گردشگری ورودی آن زمان دست و پنجه نرم کنیم.
اما در حوزه گردشگران داخلی ماههای آینده که شاید 12 ماه هم به طول بکشد سفر بسیاری محدود با تعداد کم و به صورت خصوصیتر ربرو شویم و این به معنی ضعیف ماندن اقتصاد بومگردی خواهدبود.
اینکه دولت چگونه میتواند به صنعت گردشگری و به ویژه به بومگردیها کمک کند سوال بسیار سختی است زیرا همه ما میدانیم که دولت با مشکلات بسیار زیادی درگیر است و شاید بتوان گفت در سال 99 دولت ضعفتر و فقیرتر از آن است که بتواند به بخشی کمک کند همچنین با توجه به سابقه بدقولیهای دولت و پا را فراتر از صحبت نگذاشتن آن، بعید است اگر قولی از جانب دولت داده شود به مرحله عمل برسد.
شاید دو خواسته مهم از دولت در این شرایط یعنی تسریع در تصویب تعطیلی پنجشنبهها یا تعطیلی دو روزه در آخر هفتهها باشد که به حق به تمام بخشهای اقتصاد کمک میکند و با افزایش نشاط در جامعه باعث افزایش بهرهوری اقتصاد میشود و رونق خوبی را در تمام بخشهای تفریحی و گردشگری به وجود میآورد.
خواسته دوم هم این است که دولت دستش را از جیب بومگردیهای درآورد و بپذیرد که این بخش در سال جاری و سال آینده توان پرداخت مالیات را ندارد و اینبار اقتصادی و ذهنی را از دوش این بخش بردارد.