خط و نشان توییتری ترامپ

اختلافات بین ترامپ با شبکه‌های اجتماعی و به‌خصوص توییتر، طی روزهای اخیر به‌شدت بالا گرفته است. این اختلافات با برچسب راستی‌آزمایی زیر توییت ترامپ درباره امکان تقلب در رای‌گیری ایمیلی در امریکا آغاز شد. پس از آن ترامپ تهدید کرد که اگر شبکه‌های اجتماعی همچنان به خاموش کردن صدای محافظه‌کاران بپردازند، فعالیت آنها را تعطیل خواهد کرد. اما در اقدامی دیگر، توییتی از ترامپ که معترضان به حادثه مرگ سیاهپوست امریکایی را با خشونت خطاب قرار داده بود، از نظر پنهان کرد تا مانع خاموش شدن اختلافات شود و البته ترامپ هم ساکت نماند و نوشت که بند ۲۳۰ قانون ارتباطات که آزادی شبکه‌های اجتماعی را تضمین می‌کند  باید توسط کنگره امریکا لغو شود.

شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر و فیس‌بوک بر اساس «بخش ۲۳۰» قانون ارتباطات (۱۹۹۶) از مصونیت برخوردارند به دلیل اینکه شبکه‌های اجتماعی به مثابه پلتفرم و نه ناشر در نظر گرفته شده‌اند. براساس این قانون، ناشران در برابر محتوای آنچه منتشر شده مسوول هستند. اما دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری امریکا روز پنجشنبه هشتم خرداد یک فرمان اجرایی برای پایان دادن به حمایت قانونی از شبکه‌های اجتماعی مانند توییتر و فیس‌بوک در مقابل پیگرد حقوقی امضا کرد. ترامپ هنگام امضای این فرمان اجرایی تاکید کرد که این فرمان اجرایی را در راستای دفاع از «آزادی بیان در برابر یکی از جدی‌ترین خطرات پیش روی آن در تاریخ امریکا» صادر کرده است. رییس‌جمهوری امریکا گفت، تعداد معدودی از شبکه‌های اجتماعی بخش وسیعی از کل ارتباطات عمومی و خصوصی در ایالات متحده را در انحصار و کنترل خود دارند. اینکه آنها قدرت بدون نظارتی برای سانسور، محدود کردن، ویرایش، شکل دادن، پنهان کردن، تغییر و به‌طور مجازی هر نوع ارتباط بین شهروندان و مخاطبان در عرصه عمومی دارند. این فرمان دونالد ترامپ نهادهای دولتی را موظف می‌کند تا از سازمان‌های مستقل از جمله کمیسیون فدرال ارتباطات و کمیسیون فدرال تجارت بخواهند تا اعمال قوانین جدید در خصوص شرکت‌های اصلی شبکه‌های اجتماعی را مورد بررسی قرار دهند. کارشناسان معتقدند بدون مصوبه کنگره نمی‌توان اقدام چندانی در این زمینه انجام داد. 

این اقدام تازه رییس‌جمهوری امریکا پس از رویارویی اخیر او با توییتر روی می‌دهد. توییتر روز سه‌شنبه برای اولین بار به توییت‌های دونالد ترامپ برچسب راستی‌آزمایی زد. ترامپ بدون در اختیار داشتن هیچ شواهدی مدعی شده بود که رای‌گیری ایمیلی در امریکا باعث تقلب گسترده در انتخابات پیش روی این کشور می‌شود. توییتر نیز اندکی بعد یک برچسب راستی‌آزمایی زیر پست‌ قرار داد که با لینکی کاربران را در صورت تمایل به صفحات و مقالات رسانه‌های خبری مختلف درباره رای دادن از طریق ایمیل در امریکا هدایت می‌کرد. توییتر از سوی دیگر می‌گوید افزودن برچسب راستی‌آزمایی حقایق بر پایه خط مشی جدید این شبکه اجتماعی برای مقابله با اطلاعات گمراه‌کننده است. توییتر این مقررات را اوایل ماه جاری میلادی اعلام کرده بود. پس از آن بود که ترامپ بلافاصله شبکه‌های اجتماعی را

 به سانسور متهم کرد و هشدار داد که اگر به برچسب‌گذاری توییت‌هایش ادامه دهند از قدرت خود در دولت فدرال برای توقف این رفتار و حتی تعطیل کردن شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کند.

  تهدید ترامپ به استفاده از اسلحه علیه معترضان

اما جورج فلوید، آتش جدال بین توییتر و ترامپ را شعله‌ور کرد. جورج فلوید یک مرد ۴۶ ساله سیاهپوست در مینیاپولیس امریکا بود که بعد از تماس صاحب یک فروشگاه توسط پلیس دستگیر شد و افسر پلیس در حالی که به دستان او دستبند زده بود و او را روی زمین خوابانده بود، زانوهایش را برای مدت 7 دقیقه روی گردن او قرار داد و باعث مرگش شد. در ادامه مردم این شهر خصوصا سیاه‌پوستان در اعتراض به این اقدام به خیابان‌ها آمدند و دست به اعتراض زدند. در حالی که رییس‌جمهوری امریکا توییتی در رابطه با خشونت‌ها در مینه‌سوتا منتشر کرده و در آن معترضان در این ایالت را تهدید به مرگ کرده بود، توییتر به این پست واکنش نشان داده و از آنجا که توییت ترامپ قوانین شبکه را نقض کرده آن را از نظر کاربران پنهان کرد. ترامپ در توییتر نوشت: «این مجرم‌ها یاد و خاطره جرج فلوید* را هم خراب می‌کنند. من به آنها اجازه چنین کاری را نمی‌دهم. همین الان با تیم والز فرماندار ایالت صحبت کردم و به او گفتم که ارتش در این مسیر با او همراه است. هر مشکلی پیش بیاید ما کنترل را در دست می‌گیریم. وقتی مردم دست به غارت بزنند ما هم دست به اسلحه می‌بریم.» توییتر به این توییت مملو از خشونت ترامپ چنین پاسخ داد و آن را پشت یک اعلان مخفی کرد با این حال هنوز دسترسی به آن برای کاربران فراهم است. در اعلان توییتر آمده است: «این توییت قوانین توییتر در مورد ترویج خشونت را زیر پا گذاشته است. با این حال توییتر تشخیص داده شاید به نفع مردم باشد که به این توییت همچنان دسترسی داشته باشند.» اکانت روابط عمومی توییتر نیز به‌صورت جداگانه به این توییت واکنش نشان داد و اعلام کرد که توییت ترامپ براساس محتوای خط آخر آن، ارتباطش با خشونت و این احتمال که ممکن است الهام‌بخش اقدامات مشابه شود، پنهان شده است. ترامپ همچنین در توییت دیگری نوشت: «نمی‌توانم دست روی دست بگذارم و ببینم که چنین اتفاقی برای شهر مینیاپولیس رخ می‌دهد. ما در این شهر فقدان کامل یک فرد مسوول را شاهدیم. جاکوب فری شهردار چپ‌گرای بسیار ضعیف این شهر یا باید کنترل آن را در دست بگیرد یا گارد ملی را به آنجا می‌فرستم و کار را یکسره می‌کنم.» هرچند پس از این اقدام توییتر، ترامپ در واکنش به این موضوع در توییت دیگری، این شرکت را به بی‌عملی در برابر دروغ‌ها و پروپاگاندای چین و حزب دموکرات که او آن را چپ‌های افراطی خواند، متهم کرد. او گفت توییتر، جمهوری‌خواهان، محافظه‌کاران و رییس‌جمهور امریکا را هدف قرار داده است. ترامپ در این توییت به خواسته‌اش برای لغو بند ۲۳۰ قانون «رفتار سالم در ارتباطات» که آزادی شبکه‌های اجتماعی را تضمین می‌کند اشاره کرد و نوشت که این بند باید توسط کنگره لغو شود.

  تحدید شبکه‌های اجتماعی با فرمان اجرایی 

پوریا استرکی، کارشناس کاربرد شبکه‌های اجتماعی در گفت‌وگو با «تعادل»، با اشاره به فرمان اجرایی ترامپ درباره شبکه‌های اجتماعی اظهار کرد: «بخش زیادی از مکالمات و ارتباطات و ابراز نظرات مردم در شبکه‌های اجتماعی انجام می‌شود، این شبکه‌های اجتماعی، پلتفرم‌های بی‌طرفی هستند که با قواعدی که خودشان ایجاد کردند و این قواعد در تقابل با قوانین موضوعه و جاری کشور نیست، محدوده فعالیت کاربران را تعیین می‌کنند. اما اعتراض ترامپ به چه دلیل است؟ او می‌گوید کارهایی که شبکه‌های اجتماعی انجام می‌دهند، تصمیمات ادیتوریال محسوب می‌شود، یعنی مثل اینکه یک فعال سیاسی یا سردبیر، تصمیم می‌گیرند که چه چیز را حذف کنند، چه چیز دیده شود و چه چیز دیده نشود و اینها در تضاد با آزادی بیان است. این در حالی است که اتفاقا تصمیمات ادیتوریال بیشتر در فیس‌بوک دیده می‌شود که عمدتا به دنبال مقاصد تجاری است. با وجود این، چون توییتر آوردگاه نظرات سیاسی و جریان‌های رسانه‌ای است، درگیری بین پلتفرم و کاربر شاید بیشتر به چشم بیاید.» او با اشاره به تصمیماتی که پلتفرم‌هایی از جمله توییتر و فیس‌بوک می‌گیرند و از الگوریتم‌های مختلف برای نمایش و عدم نمایش نظرات کاربران استفاده می‌کند، اظهار کرد: «ترامپ معتقد است این کار آزادی بیان شهروندان را از بین می‌برد و باعث می‌شود نظراتی حذف و سانسور شود و دیده نشود و می‌گوید این موضوع برای دموکراسی تهدید است. به همین دلیل تصمیم گرفته سه دستور را اجرایی کند. اول اینکه به کمیسیون فدرال تجارت امریکا FTC دستور داده که فعالیت شبکه‌های اجتماعی را با قانون ارتباطات امریکا تطبیق دهد و موارد نقض را در امور تجاری پیدا کند. دوم به دادستان کل امریکا دستور داده که نظارت دقیقی روی کارهای اشتباه این شبکه‌ها انجام دهد و اقداماتی که با قوانین آزادی بیان امریکا در تضاد است را شناسایی کند. سوم به بخش‌های مختلف دولت دستور داده لوایحی را آماده کنند که فعالیت شبکه‌های اجتماعی طبق این لوایح مدیریت شود. ترامپ به این موضوع تاکید دارد که نمی‌توان در ارتباطات تلفنی، مکالمه دو نفر را ویرایش یا حذف کرد و به همین دلیل در توییتر و فیس‌بوک هم نباید این کار را کرد. البته در مجموع هیچ‌کدام از این دستورات اجرایی حداقل در کوتاه‌مدت تفاوت خاصی را ایجاد نمی‌کند و منجر به برخورد خاصی با این شبکه‌های اجتماعی نمی‌شود. هرچند ممکن است قبل از انتخابات توییتر و فیس‌بوک را تحت فشار بگذارند که نظرات گروه‌های مختلف شنیده شود اما راهی که می‌رود درصورتی‌که ترامپ دوباره به عنوان ریاست‌جمهوری انتخاب شود، ممکن است 6 ماه تا یک سال دیگر به تصویب قوانین سخت‌گیرانه‌تری برای نظارت روی شبکه‌های اجتماعی بینجامد.»

آسترکی همچنین خاطرنشان کرد: «این داستان یک بستر ناگفته هم دارد. به‌طور خاص در توییتر، جریان لیبرال و چپ‌های امریکا نسبت به محافظه‌کارها، حرفشان جلوتر است و بخش زیادی از پایگاه سنتی رای ترامپ کسانی هستند که خصوصا در توییتر کمتر شانس موفقیت دارند. در ایران هم تقریبا همینطور است. اگر کسی در توییتر بگوید مشکلاتی که در خصوص محیط زیست گفته می‌شود وجود ندارد، با مخالفت روبه‌رو می‌شود، یا اگر کسی اعلام کند با حق طلاق برای زنان مخالف است، با او مخالفت می‌شود. یعنی چه در ایران و چه در امریکا و چه در کشورهای دیگر، محیط توییتر، لیبرال و فمینیست و محیط‌زیستی است و این وضعیت، جناح‌های مقابل این نظرات را تحت فشار قرار می‌دهد. انگیزه و ناراحتی ترامپ از این قضیه همین است که پایگاه سنتی رای‌اش در شبکه اجتماعی مورد علاقه‌اش در محدودیت به سر می‌برند. این هم اتفاقی است که تصمیم یا سیاست‌گذاری خود پلتفرم نبوده و اکثریت کاربران دیدگاه‌های این‌‌چنینی دارند.»