وعدههای محقق نشده دولت به اصناف
ابراهیم درستی٭
گفتن از این روزها و مشکلاتی که اصناف با آن دستوپنجه نرم میکنند کار سختی نیست. کافی است سری بزنیم به بازارها و مراکز خرید یا از مردم بپرسیم که در این روزها چند نفر از اعضای خانواده آنان بیکار شدهاند، یا حقوق خود را دریافت نکردهاند و در یک پرسش کلی در چند ماه گذشته تا چه حد دخلشان به خرجشان نخورده و بیش از گذشته فشار اقتصادی را بهصورت ملموس تحمل کردهاند. مواردی که به آن اشاره کردیم تنها ذکر مصیبت نیست، حقایقی است از روزهایی که دارد بر کشورمان و مردم ایران عزیزمان میگذرد. با توجه به وضعیتی که اقشار گوناگون جامعه از سر میگذرانند، ناگفته پیداست که کسبه چه وضعیتی دارند، آنها حالوروزی به مراتب بدتر دارند، با این تفاوت که شرایط ذکر شده برای آنها تنها به چند ماه گذشته ختم نمیشود. اگر پای درددل آنها بنشینیم بیشک از سالی سخت میگویند.
سالی که سرنوشت بسیاری از کسبه را ناباورانه بسیار سخت رقم زد. آنها با مشکلات متعددی دستوپنجه نرم کردند؛ از افزایش قیمت ارز و نوسانات آن گرفته تا تحریم و کمبود مواد اولیه که وضعیت تولیدات آنها را تحت تاثیر قرار داد و به آنها آسیبی جدی وارد، سرآخر هم خودشان متهم شدند و با آنها برخورد شد. با وجود تمام این بیمهریها امید آنها به واپسین روزهای سال سخت 1398 و نوروز 1399 بود. ویروس منحوس کرونا با وجود آمالی که کسبه داشتند، ناخوانده وارد حجرههای آنان شد و نگذاشت تا آنها ثمره تلاشهایشان را بچینند و به اهداف خود جامه عمل بپوشانند. کرونا تیر خلاصی بود که کسبه را با بحران ناامیدی مواجه کرد. بحرانی که ادامه پیدا کرد و حالا در این شرایط و در روز ملی اصناف، شادباش ما چندان برای آنها خوشایند نیست و چه بسا باعث شود که داغ دلشان را تازه کنیم.
شاید هرقدر زمان بگذرد زخمهایی که بر پیکره نحیف اصناف وارد شده، التیام یابد اما حقیقت این است که با وجود وعدههای داده شده هیچگونه پشتیبانی جدی و عملی از سوی دولت و نهادهای حامی شاهد نبودیم. از یک سو وعده پرداخت وامهای حمایتی و تسهیلاتی به کسبه داده شد، اما هنوز هیچ کدام از آنها پرداخت نشده و سرعت اعطای این تسهیلات به قدری کند است که اگر هم به نتیجه برسد نوشدارو بعد از مرگ سهراب خواهد بود.
از سوی دیگر این روزها در شرایطی به موعد پرداخت مالیات اصناف و کسبه نزدیک میشویم که به دلیل شرایط اقتصادی موجود در کشور و وعدههایی که محقق نشد، امیدی به همراهی دولت با اصناف نیز نیست. در این میان بد نیست جانب انصاف را رعایت کنیم، حافظه تاریخی خود را تقویت کنیم و بر این نکته تاکید کنیم که هرچقدر اصناف در طول تاریخ نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و پیروزی آن، نقشی بیبدیل داشتند و در بحرانهای متفاوت همسو و همگام با دولتهای مختلف عمل کردند تا رضایت مردم جلب شود، انتظار میرود حالا دیگر این دولت باشد که با در نظر گرفتن تسهیلات متعدد، اصناف را در این روزها حمایت کند. چه بخواهیم بپذیریم یا نه این اصناف هستند که میتوانند به دولتهای متعدد کمک کنند و چرخ اقتصاد را در شرایط سخت بچرخانند. با وجود تمام این تفاسیر و تمام مواردی که تمام دولتمردان و اقتصاددان بر آن اشراف دارند، متاسفانه آنچه تاکنون انتظار داشتیم و از سوی دولت وعده داده شده، محقق نشده است. امید داریم با حمایت دولت و نهادهای حمایتگر بتوانیم این روزهای هرچند دشوار را به خوبی پشت سر بگذاریم و بتوانیم باری دیگر، اعتلای نام ایران و ایرانی را از سوی اصناف شاهد باشیم.
٭ عضو هیات رییسه اتاق اصناف تهران