«ابزارهای مالی» بهترین نسخه درمان التهاب بازارهای کالایی
نشست بررسی چالش بازارهای کالایی به ویژه در حوزه بازار پلیمر، روز گذشته به میزبانی اتاق بازرگانی ایران و با حضور نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران، مدیرعامل بورس کالای ایران، معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران و جمعی از اعضای اتاق بازرگانی به نمایندگی از تشکل‌های حوزه پلیمر و فلزات برگزار شد.
به گزارش سنا، در ابتدای این نشست سعید ترکمان رییس هیات‌مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر ایران و نماینده اتاق بازرگانی در کمیته تخصصی پتروشیمی به بررسی بازار پلیمر به خصوص محصول پی وی سی پرداخت و پیشنهاداتی در خصوص واردات پی‌وی‌سی به منظور پوشش تقاضای موجود در بازار همچنین ملاک قرار دادن «مالیات بر ارزش افزوده» در پایش سهمیه متقاضیان در سامانه بهین یاب وزارت صمت مطرح کرد.
ابزارهای مالی، مقصد تقاضای دلالی
در ادامه، حامد سلطانی‌نژاد مدیرعامل بورس کالای ایران به رشد حجم نقدینگی در کشور و ایجاد تقاضای دلالی در بازارها اشاره کرد و گفت: تقاضای دلالی در اقتصاد، همواره وجود دارد و از صحنه بازارها حذف نمی‌شود؛ بلکه این تقاضا همانند انرژی از حالتی به حالت دیگر تبدیل می‌شود و برای همین است که روزی سر از بازار پی‌وی‌سی درمی‌آورد و روز دیگر به بازار فلزات و فولاد منتقل می‌شود.سلطانی‌نژاد با بیان اینکه شاهد اثر رشد نقدینگی در بازارها هستیم، گفت: در زمان التهاب، نقدینگی هوشمند وارد بازار کامودیتی‌ها می‌شود و در این بین هرچه سعی بر جلوگیری از فعالیت دلالان شود اما ناگزیر شاهد ردپای تولیدکننده نماها در فرآیند دلالی هستیم که تنها چاره کار در این زمان که فرمولی جهانی و اثبات شده است، به‌کارگیری ابزارهای مالی برای مدیریت تقاضای دلالی است.مدیرعامل بورس کالای ایران ادامه داد: به عبارت بهتر، نسخه درمان التهاب بازارهای کالایی، همان بخشی از بورس کالاست که افرادی با آن مخالف هستند و حتی باعث توقف معاملات آن می‌شوند؛ ابزارهای مالی از جمله گواهی سپرده کالایی و قراردادهای آتی در بورس کالا آماده پیاده‌سازی روی دارایی‌های مختلف از جمله محصول پی وی سی است تا یک کانال شفاف و قانونمند برای هدایت نقدینگی و جلوگیری از ورود آن به سوداگری بازار واقعی کالا ایجاد شود.سلطانی‌نژاد افزود: اگر بستری بر پایه ابزارهای مالی برای ورود دلالان به قراردادهای مالی وجود نداشته باشد، نقدینگی در دست دلالان به‌شدت بازار نقد و فیزیکی کالاها را تخریب می‌کند و شاهد التهاب بازار و ضربه به تولید کشور خواهیم بود.وی به وجود بازاری بزرگ با بازیگران پرشمار در بورس کالا به نام بازار آتی سکه اشاره کرد که معاملات آن در سال ۹۷ متوقف شد، گفت: در زمانی که بازار آتی سکه روزانه میزبان شمار زیادی از بازیگران سکه و ارزش معاملات بالایی بود، به سیاست‌گذاران این حوزه پیشنهاد دادیم که بازار سکه را به جای عرضه منابع طلای کشور با کمک قراردادهای آتی و از طریق ریال مدیریت کند اما این اتفاق رخ نداد و در ادامه معاملات آتی سکه متوقف شد.وی تاکید کرد نظم جهانی در اقتصاد به شکلی پیش می‌رود که در دنیا بازارهای مالی حرف اول را می‌زنند اما ما در کشورمان می‌خواهیم مسیرهای دیگری را انتخاب کنیم که همواره جواب نمی‌دهد و باید تاکید کرد راهی جز توسعه و طراحی ابزارهای مالی نوین وجود ندارد.
معاملات گواهی سپرده و آتی پی‌وی‌سی
مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه به همکاری مستمر با انجمن پلیمر ایران اشاره کرد و گفت: خوشبختانه انجمن پلیمر از عرصه‌های نوآوری همچون توسعه ابزارهای مالی در این صنعت استقبال کرده و مقرر شده مقدمات راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده و قرارداد آتی پی وی سی به زودی فراهم شود تا این محصول پر طرفدار سفته بازان به بازارهای مالی بورس کالا راه یابد.وی ادامه داد: در بخش تقاضای کالاها، به اعتقاد بورس کالا، انجمن‌ها بهترین مجرا برای مدیریت این حوزه هستند و اگر هر انجمنی به صورت تخصصی بر اعضای زیر مجموعه و میزان تقاضای آنها نظارت داشته باشد، بخشی از مباحث مربوط به بررسی قبض برق، آب، بیمه و مالیات ارزش افزوده در پایش متقاضیان مرتفع می‌شود.
عرضه مستمر تنها توقع از سیاست‌گذار
سلطانی‌نژاد در ادامه به بازار آلومینیوم نیز اشاره کرد و گفت: در حوزه آلومینیوم و سایر کالاها مشکل اصلی به حوزه عرضه برمی‌گردد به شکلی که اگر عرضه‌های منظم و مستمر در بورس کالا انجام شود، بسیاری از مشکلات فعلی حل شده و سیاست‌گذار نیز به هدف اصلی خود یعنی تعادل بازار و قیمت‌ها می‌رسد.مدیرعامل بورس کالای ایران تاکید کرد تنها توقعی که بورس و البته سایر فعالان بازارها و انجمن‌ها باید از نهادهای سیاست‌گذار داشته باشند، فراهم کردن زمینه عرضه‌های مستمر و مکفی است که اگر همین یک موضوع به خوبی برنامه‌ریزی و اجرایی شود، التهاب در همه بازارها کمرنگ خواهد شد.
تعریف «شاخص التهاب» از سوی بورس کالا
وی در ادامه به تعریف «شاخص التهاب» از سوی بورس کالای ایران اشاره کرد و گفت: یکی از انتظارات بزرگ از بورس کالا آن است که همانند یک دماسنج، تحولات بازار را به مراجع سیاست‌گذار و نهادهای نظارتی گزارش دهد که در همین راستا شاخص التهاب در بورس کالا تعریف شده و گزارش‌های آن به‌طور مستمر برای وزارت صمت و نهادهای نظارتی ارسال می‌شود.
به گفته سلطانی‌نژاد، در گزارش شاخص التهاب، آنالیز میزان عرضه و تقاضای محصولات در بورس کالا اعلام و به خوبی مشخص می‌شود که آیا بازار یک محصول خاص به سمت محدوده قرمز التهاب در حرکت است یا خیر. این گزارش کاربردی می‌تواند در تصمیم‌گیری سیاست‌گذار برای تنظیم بازارها اثربخش باشد و پیشنهاد می‌شود که شاخص التهاب در هر صنعت با کمک انجمن‌های مرتبط تعریف شود تا بتوان برای مدیریت بازار، بهترین تصمیم‌ها در کوتاه‌ترین زمان گرفته شود.مدیرعامل بورس کالای ایران در پایان با بیان آنکه بورس کالا ارتباط مستقیمی با سامانه جامع انبارها دارد، گفت: در سامانه جامع انبارها، هدف اصلی سروسامان یافتن حوزه تحویل و انبار کالاهاست که براساس دستورالعمل رصد کالاها باید شرایطی مهیا شود تا با فراهم شدن داشبوردهای نظارتی، برای مثال حجم پی‌وی سی موجود در انبارهای کشور به تفکیک انبارها نمایان شود. از این رو با توسعه این سامانه، اقدام مثبتی در شفافیت موجودی انبارهای کشور در جریان است که به حذف پدیده احتکار کمک ویژه‌ای خواهد کرد.
توسعه ابزارهای مالی کالایی
حسین سلاح‌ورزی نایب‌رییس اتاق بازرگانی ایران نیز در پایان این نشست با اشاره به نقاط مشترک اتاق بازرگانی ایران و بورس کالای ایران در زمینه تلاش برای اصلاح ساختارهای اقتصادی، عنوان کرد: بورس کالا در تنظیم رابطه مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اقدامات مثبتی را انجام داده و می‌دهد و بخش بزرگی از شفافیت ایجاد شده در مبادلات کالایی نیز به واسطه مکانیسم بورس کالا بوده است.سلاح‌ورزی افزود: به‌کارگیری ابزارهای مالی در حوزه کالاها از لازمه‌های اقتصاد ماست که بورس کالا در مسیر توسعه این ابزارها قرار دارد و در شورای عالی بورس نیز در تلاش هستیم زمینه توسعه ابزارهای مالی کالایی را فراهم کنیم.
