شرایط اقتصادی و کی بود کی بود تکراری

محمد   طبیبیان

اینجانب به عنوان یک شهروند نه سر پیاز نه ته پیاز و نه مخالف دولت نه موافق دولت هستم و ایراد‌هایی هم به کار کرد دولت دارم و دلسوزی نیز. طبعا شرایط اقتصادی موجب نگرانی بسیار است و افراد بسیاری در اندیشه و تلاش برای درک شرایط و احیانا طرح چاره هستند. در خبر‌ها بود که گروهی از نمایندگان محترم نامه‌ای به رییس‌جمهور نوشته و علت شرایط فعلی را جویا شده‌اند. می‌پرسند؛ چرا قیمت ارز بالا می‌رود، چرا قیمت مسکن بالا می‌رود، چرا قیمت ارزاق بالا می‌رود، چرا درصد بالاتری از مردم به زیر خط فقر فرو می‌روند؟ پرسش‌های بجایی است. اما باید جواب را پرسنده هم بداند و پرسنده در جایگاهی است که باید جزیی از راه‌حل هم باشد. اما نوع بحث در گذشته به صورت کشش و کوشش سیاسی برای بی‌اعتبار کردن طرف مقابل بوده است و هم برای کسب  محبوبیت  بین  مردم. 

گویی مردم تصور می‌کنند کسانی خیر خواه هستند و کسانی در طرف مقابل خیر خواهی قرار دارند، آنانی خیرخواه هستند که سخنرانی آتشین و دلسوزانه و پر از شداد و غلاظ و خصومت با دشمنان واقعی و فرضی مطرح و چنین مواضعی اتخاذ می‌کنند. شاید این شیوه دیگر جواب ندهد بسیاری از مردم دیرهنگام اما بالاخره این ترفند را غیر معتبر یافته‌اند. چنین نیست که در جایی یک شیر مثل شیر آب یا کلید مثل کلید برق بوده که دولت آن را باید بپیچاند یا دستور و بخشنامه و حکمی هست که باید صادر می‌شد تا مشکلات حل شود و کوتاهی شده است. مشکل ارز با تنبیه ارز فروشان، با محدودیت واردات با دستور بانک مرکزی به صراف‌ها حل نمی‌شود.

 اینجانب نمی‌دانم آیا این مسوولان بر کرسی‌های جدید یک نگاه به روند رشد نقدینگی انداخته‌اند و از خود پرسیده‌اند دقیقا به چه دلیل از زمان ناصرالدین‌شاه که بانک ایجاد شد تا مثلا چهار سال پیش در همه این سال‌ها اگر حجم نقدینگی به صد واحد رسیده چرا در حدود فقط چهار سال همان میزان صد واحد به آن اضافه و دو برابر شده و در دولت‌های قبل نیز کم و بیش به همچنین. قیمت‌ها بالا می‌رود به همین دلیل. آقایانی که بر سر وزیر خارجه فریاد می‌زنند و سخنرانی او را قطع می‌کنند عنایت ندارند که قیمت ارز بالا می‌رود به دلیل اینکه دولت در سیاست خارجی نا کام مانده است و تحریم‌ها افزایش یافته به چه دلیل؟ برجام بهترین دست آورد دولت آقای روحانی بود بر اساس هر ضابطه کار مهمی هم بود. نبایستی پرسید آیا دلائل داخلی هم برای شکست آن وجود داشته؟ آن بزرگواری که از وزیر خارجه می‌پرسد کشور‌های مثلا «دوست» موجودی ارزی ما که نزدشان هست را چرا پس نمی‌دهند. آیا واقعا نمی‌دانند چرا. آیا وزارت خارجه اهرمی برای گرفتن این منابع در اختیار دارد؟ اگر این مانور‌ها نمایش کسب وجاهت بین مردم است احتمال قوی بی‌نتیجه است. زمان آن است که برنامه جامعی با همکاری بخش‌های مختلف حکومت و بر اساس اصول کارشناسی و دوری از شعار‌پردازی و شیوه‌های من در آوردی تکراری و زیانبخش تدارک شود. به‌طور کلی از دست دولت در طول یکسال باقیمانده کار چندانی ساخته نیست. چه برسد که از اطراف مورد حمله هم قرار گیرد. اما یکسال هم در چنین شرایطی دوره‌ای نیست که بتوان به روزمرّگی وتنش و کشش و کوشش گذراند، در نتیجه اهمیت هماهنگی همدلی و کار مشترک بر اساس سنت‌های پایدار خرد ورزی که همان علم است (اقتصاد، دیپلماسی، سازمان‌دهی حزبی و سیاسی، مدیریت شایستگان و...)، بیش از پیش محسوس است.