بورس قرار بود ناجی باشد

حسین  خسرونژاد

نمای بازار بورس بیانگر آن است که شاخص کل به دلیل حجم بالای خرید یا کمبود عرضه در هفته جاری افت زیادی راتجربه نخواهد کرد. از این رو، در اینکه از ساعات اولیه امروز، شاهد افزایش عرضه بعضی از نمادها در این بازار باشیم شکی نیست. بر همین اساس، بخش عمده‌ای از بازار بورس و فرابورس به تعادل خواهد رسید و مانند روز گذشته نخواهد بود. اما چرا بازار بورس رشد کرد؟ برای پاسخ به این پرسش باید عنوان کرد که موتور محرک در بازار بورس همان حجم بالای نقدینگی در اقتصاد و عدم عرضه نمادها در این بازار است. این در حالی است که براساس علم اقتصاد، نمودار عرضه و تقاضا است که قیمت را تعیین می‌کند. حال مادامی که عرضه کم و تقاضا بالا باشد، شاهد رشد قیمت‌ها خواهیم بود. حتی وقتی که دولت از عرضه سهام‌های تحت مدیریت خود در این بازار امتناع می‌کند، طبیعی است که شاهد رشد آنهم از نوع کاذبش در بازار بورس باشیم. از سوی دیگر، پول‌های سرگردان از بازارهای موازی به بازار بورس، حجم ورودی نقدینگی در این بازار را افزایش داد و عمده دلیل رشد بازار بورس همین فاکتور است که اصلا هم خوب نیست. 

این درحالی است که قرار بود بازار بورس بتواند رشد نقدینگی را مهار کند اما در عمل نه تنها نتوانست بازارهای موازی را کنترل کند بلکه به طرز عجیبی نقش مخرب را در اقتصاد بازی می‌کند. همچنین سیگنال‌های منفی که از بازار ارز به بازار بورس ارسال می‌شود، نرخ تورم انتظاری در بازار بورس را رقم زده که در حقیقت بازار ارز، بازار ملک و سایر بازارهای موازی را هم دچار مشکل کرده است.

 متاسفانه این تفکر منسوخ شده، که نقدینگی سرگردان بالای جامعه با بازار بورس مهار خواهد شد را آقایان فرهاد دژپسند وزیرامور اقتصادی و دارایی و عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی دنبال کردند و با پافشاری بر این موضوع، هم کنترل بازار ارز و هم بازار بورس از دستشان خارج شد. 

به عبارتی دیگر، بازار بورس که قرار بود نقش ناجی را در اقتصاد بازی کند، نه تنها خودش به وضعیت ناگواری دچار شده، بلکه شاهد بودیم که طی روزهای گذشته بازار ارز، یک رشد غیرمنطقی را به ثبت رساند. با این وضعیت اگر بخواهیم یک پیش‌بینی منطقی از بازار بورس طی ماه‌های آتی داشته باشیم، باید تحولات اقتصادی و سیاسی درعرصه جهانی که در انتظار ایران است را رصد کنیم؛ تحولاتی که می‌تواند وضعیت بازارها را به گونه‌ای دیگر رقم بزند. یکی از این تحولات، «توافق محکم با چین» بابت تضامین خرید نفتشان و ورود ارزهای وارداتی به کشور است که می‌تواند بر کاهش نرخ دلار بسیار اثر گذار باشد. از دیگر تحولات، رای نیاوردن«دونالد ترامپ» و بازگشت دموکرات‌ها به برجام است، که این اتفاق نیز می‌تواند منجر به افت نرخ دلار شود که قطعا اثر منفی بر بازار بورس خواهد گذاشت؛ البته این یک منفی خوبی خواهد بود. از آنجایی که معمولا بازارهای مالی پیشباز اتفافات و تحولات اقتصادی هستند، به نظر می‌رسد تا یک‌ماه و نیم آینده، در صورت کاهش نرخ ارز شاهد رکود سنگین در همه بازارها از جمله بازار سهام و ملک باشیم.