خطر اطلاع‌رسانی‌های نادرست برای اقتصاد
احمد توکلی
به نظر می‌رسد روش‌های اطلاع‌رسانی دولت و شخص آقای رییس‌جمهوری در خصوص موضوعات اقتصادی و مسائل حساس شیوه درستی نیست. این الگوی نادرست در بزنگاه‌های مختلف از جمله در زمان اعلام افزایش قیمت بنزین کاملا نمایان شد. اینکه آقای روحانی اخیرا اعلام کرده اند«گشایش‌های اقتصادی در راه است» تنها یک امر واقعی بیرونی را به افکار عمومی خبر داده‌اند و فقط اشاره کرده‌اند که یک اتفاق خوب قرار است؛ بیفتد؛ اما اینکه این اتفاق چه اتفاقی است؟ ابعادش چیست؟ چه کیفیت و عمقی دارد؟ شامل چه گستره‌ای می‌شود؟چه بازه زمانی را شامل می‌شود؟آیا فقط موضوعی اقتصادی است؟ یا اجتماعی است؟ سیاسی است؟ یا ترکیبی از مجموعه این حوزه‌ها را در بر می‌گیرد؟ بی‌پاسخ مانده است. باید ببینیم، اساسا آیا افزودن بر حیرت مردم نکته مثبتی به دنبال دارد که کارشناسان، تحلیلگران و اساتید دانشگاه از آن بی‌خبرند و فقط شخص آقای رییس‌جمهوری از آن باخبرند؟ واقع آن است که در دنیای امروز حکومتی موفق‌تر و پایدارتر است که مردمش پرسش‌های بی‌جواب کمتری از آن نظام سیاسی و حاکمیتی داشته باشند. یعنی جامعه‌ای که مردم در آن بتوانند پاسخ پرسش‌های خود را از بطن یک ساختار انتظام یافته و رفتار معقول مسوولان و مدیران‌شان دریافت کنند و دیگر ابهامی برای افکار عمومی در خصوص موضوعات اساسی وجود نداشته باشد. این جامعه است که در جهان امروز می‌تواند دستاوردهای افزونتری را کسب کند، چرا که قبلا از طریق شفاف‌سازی معقول مشارکت‌های عمومی را افزایش داده است. رفتار حکومت اگر پیش بینی پذیر باشد و چشم‌اندازها مشخص باشد، مردم خود را با این برنامه‌ها هماهنگ می‌کنند. چون هر سیاست‌گذاری محتاج سیاست‌پذیر است، اگر قرار باشد مسوولان رفتاری کنند که بر ابهام‌ها و مجهولات عمومی مردم بیفزاید، این سیاست‌پذیری مردم را کم می‌کند، چون مردم در ذهن خودشان موضوع را می‌سنجند، ارزیابی می‌کنند و در نهایت به زعم خودشان دست به قضاوت می‌زنند و زمانی که در عالم واقع می‌بینند که موضوع با ذهنیات و توقعات آنها همخوانی ندارد؛ سرخورده می‌شوند. من این شیوه را نه تنها نمی‌پذیرم، بلکه معتقدم اساسا روشی معقول برای مواجهه با موضوعات و مسائل کشور نیست. در گذشته هم سوابق تلخی از یک چنین شیوه‌هایی مشاهده شده است؛ روز و روزگاری که گفته می‌شد اگر موضوع برجام عملیاتی شود؛ همه مشکلات کشور در بخش‌های گوناگون حل خواهد شد، امروز هم می‌گویند، گشایش‌های اقتصادی در راه است؛ معلوم است مردم با توجه به سوابق گذشته نگران برخی اطلاع‌رسانی‌ها باشند. نه در زمان اعلام گرانی بنزین گفته شد که قصد داشتیم مردم را سورپرایز کنیم به درستی اطلاع‌رسانی شد و نه امروز که اعلام می‌شود گشایش‌های اقتصادی در راه است. نباید فراموش کرد، اطلاع‌رسانی در خصوص موضوعات حساسی مثل موضوعات سیاسی، اقتصادی و... یک زمان مشخصی دارد که باید آن زمان موعود و وقت مشخص را شناخت و در آن زمان به اطلاع‌رسانی در خصوص موضوعات حساس اقدام کرد. نباید در اطلاع‌رسانی تاخیر داشت و نه اینکه عجولانه با موضوع خبر روبه رو شد و به استقبال آن رفت. باید مبتنی بر اهمیت و اولویت موضوعات زمان اعلام اخبار مهم اقتصادی و سیاسی را تعیین کرد و بعد طوری اطلاع‌رسانی کرد که افکار عمومی در خصوص آن موضوع سیراب شود و ابهام چندانی درباره آن نداشته باشد و بهترین اثر تربیتی را هم داشته باشد. به عنوان مطایبه یک خاطره‌ای را برای شما بگویم که به موضوع بحث هم ارتباط دارد؛ یادم می‌آید؛ آقای یزدی رییس قوه قضاییه وقت سال‌های پیش در یکی از نمازجمعه‌های تهران می‌گفتند که «الحمدلله در جریان مقابله با فساد، یک چند نفر را در یکی از استان‌ها گرفتیم و به مجازات‌هایی هم محکوم کردیم.» خب؛ معلوم نشد؛ کدام استان بود؛ برای چه موضوعی این افراد دستگیر شدند. چه کسانی دستگیر شدند و جرمشان چه بود؟ این شیوه اطلاع‌رسانی نه اثر ارشادی برای مستمعین داشت و نه اثر تنبیهی برای مفسدان، چون ابعاد و زوایای موضوع به درستی تشریح نشده بود. در این موضوع گشایش‌های اقتصادی اعلام شده توسط رییس‌جمهوری هم شاهد هستیم که اطلاع‌رسانی به درستی انجام نشده و تنها تصویری مبهم از شرایطی که در آینده ممکن است ایجاد شود، ارایه شده است؛ شیوه‌ای که نه دردی را از دغدغه‌های مردمی که هر روز با مشکلات تورمی و...دست به گریبان هستند دوا می‌کند و نه پاسخی به پرسش‌های بی‌جواب فعالان اقتصادی و صاحب‌نظران و رسانه‌ها می‌دهد.
