55 درصد از سرمایه‌گذاری‌های 6 سال اخیر در 97 و 98 محقق شد
بیش از 55درصد از سرمایه‌گذاری‌های 6 سال نخست دولت کنونی در بخش معدن و صنایع معدنی، طی دو سال اخیر انجام شده است. در حالی که مجموع سرمایه‌گذاری انجام شده طی دولت یازدهم و دوازدهم به بیش از 8.7 میلیارد دلار رسیده، مدل جدید نظارتی ایمیدرو سبب شد، 4.8 میلیارد دلار آن از این رقم، طی دو سال گذشته (97 و 98) محقق شود. به گزارش روابط عمومی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، مهم‌ترین علت تسریع در راه‌اندازی طرح‌ها به‌رغم تشدید تحریم‌ها، طراحی و اجرای مدل جدید نظارتی ایمیدرو از زمان حضور غریب‌پور در راس این سازمان بوده به‌طوری که در این مدت، ایمیدرو مدل «پایش حوزه تولید و توسعه» را با هدف نظارت دقیق، طراحی و اجرایی کرده است. مدلی که در آن ماهانه 40تا 50 جلسه پایش برگزار می‌شود. یکی از برجسته‌ترین اثرات این مدل، تسریع در راه‌اندازی پروژه‌ها بوده است. در حالی که از ابتدای فعالیت ایمیدرو، در اکثر سال‌ها، متوسط تعداد طرح‌های راه‌اندازی شده تک رقمی بوده، در سال‌های 97 و 98 به یک‌باره شاهد اوج‌گیری سرعت اجرا همچنین راه‌اندازی پروژه‌ها شده‌ایم به‌طوری که طی این دوره، به‌رغم تشدید تحریم‌ها و اعمال شرایط پیچیده، به ترتیب 16 و 22 طرح معدن و صنایع معدنی با مشارکت بخش خصوصی در سراسر کشور راه‌اندازی شد. بخش قابل توجهی از این طرح‌ها همچون آلومینیوم جنوب، توسعه کارخانه‌های کنسانتره و گندله سنگ آهن در سنگان، آهن اسفنجی فولادهای استانی، طرح‌های توسعه صنعت مس و ... در مقیاس ملی بوده‌اند. ایمیدرو به همراه شرکت‌های بزرگ بخش معدن و صنایع معدنی از ابتدای دولت کنونی تا پایان سال گذشته در 27 استان سرمایه‌گذاری کردند. اکنون اما این سازمان و شرکت‌های بزرگ، در 31 استان کشور «پروژه در دست اجرا یا راه‌اندازی» دارند. در دولت فعلی 110 پروژه در بخش معادن همچون سنگ آهن، زغال‌سنگ، فولاد، مس، آلومینیوم، طلا، سرب و روی و همچنین حوزه‌های زیرساخت راه‌اندازی شده است. در این میان، از سال گذشته معادن کوچک احیا و فعال شده نیز سهمی از راه‌اندازی طرح‌ها داشته‌اند. طی 6 سال اخیر 22هزار و 351 اشتغال مستقیم و 71هزار و 250 شغل به صورت غیرمستقیم برای این تعداد استان از سوی ایمیدرو و شرکت‌های بزرگ معدن و صنایع معدنی ایجاد شده است. این میزان اشتغال در استان‌های اصفهان، ایلام، البرز، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خوزستان، زنجان، سمنان، سیستان و بلوچستان، فارس، قزوین، قم، کردستان، کرمان، کردستان، کهگیلویه و بویراحمد، گیلان، لرستان، مازندران، مرکزی، هرمزگان، همدان و یزد ایجاد شده است.
13 میلیارد دلار طرح با 43هزار شغل مستقیم
از سوی دیگر ایمیدرو و شرکت‌های بزرگ معدن و صنایع معدنی، اکنون در 31 استان کشور پروژه در دست راه‌اندازی یا احداث دارند. تعداد این پروژه‌ها به 247 و ارزش سرمایه‌گذاری آنها به بیش از 13.5 میلیارد دلار می‌رسد. این طرح‌ها بخش‌های اکتشاف و معادن کوچک (در مسیر احیا و راه‌اندازی) را نیز شامل می‌شود. پیش‌بینی شده این میزان سرمایه‌گذاری بیش از 43هزار و 300 شغل به صورت مستقیم و افزون بر 180هزار شغل به صورت غیرمستقیم ایجاد خواهد شد.
عملکرد سال 98
بهره‌برداری از 3.2 میلیارد دلار طرح
عملکرد کلان ایمیدرو در توسعه و تکمیل طرح‌های بخش معدن و صنایع معدنی موجب شد تا در سال 98، حدود 3.2 میلیارد دلار طرح با مشارکت بخش خصوصی به بهره‌برداری برسد. این دستاورد در حالی محقق شد که کشور در وضعیت تحریم‌های بی‌سابقه قرار دارد.
برنامه‌های سال 99؛ اشتغالزایی 4100 نفر
افتتاح 2.2 میلیارد دلار طرح در سال99 با اشتغال مستقیم 4100 نفر و 15 هزار نفر به‌طور غیرمستقیم هدف‌گذاری شده است. همچنین علاوه بر هدف‌گذاری فوق، ایمیدرو به عنوان یک سازمان توسعه‌ای بستر کمک به افتتاح یک میلیارد دلار طرح بخش خصوصی در سال99 را فراهم خواهد کرد.
گوهرسنگها و سنگ‌های تزیینی
اقدامات جدید ایمیدرو
ایمیدرو برای نخستین‌بار، بهینه‌سازی صنعت سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی (گوهرسنگها) و همچنین سنگ‌های تزیینی را با تشکیل کارگروهی آغاز کرده است. در این میان، سند جامع گوهرسنگها با همکاری و مشارکت بخش خصوصی و مراکز دانشگاهی تهیه و نهایی شده است. نخستین بازارچه سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی خردادماه امسال با حضور خداداد غریب‌پور معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ارگ جهان‌نمای شهر اصفهان افتتاح شد. قرار است بازارچه سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در پنج نقطه از کشور احداث شود که ۲ نقطه از آن در اصفهان است. مقصد بعدی بازارچه گوهرسنگها، استان خراسان رضوی و شهر مشهد است. در راستای تفاهمنامه همکاری بین ایمیدرو و استانداری خراسان رضوی به منظور ایجاد بازارچه سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی، قرار است به زودی بازارچه این شهر نیز افتتاح شود. از سوی دیگر پروژه آسیب‌شناسی و برنامه تهیه و اجرای طرح جامع سنگ‌های تزیینی از نیمه بهار امسال توسط شرکت تهیه و تولید مواد معدنی (زیرمجموعه ایمیدرو) آغاز شده که هدف آن رفع گلوگاه‌های توسعه صنعت و تسهیل صادرات سنگ‌های تزیینی است. در این میان به سبب اینکه 30درصد از تولیدات صنعت سنگ تزیینی در اصفهان واقع شده، این استان به عنوان پایلوت توسعه تولید و صادرات مشخص شده است.
افزایش سرمایه و توسعه
ایمیدرو استراتژی افزایش سرمایه شرکت‌ها از محل سود انباشته را با توجه به نیاز مالی شرکت‌های بزرگ تعریف و از سال گذشته با هدف ایجاد توسعه این بخش کلید زد. امسال هم شرکت‌هایی همچون مبارکه، مس، گل‌گهر، چادرملو و... این راهبرد را عملیاتی خواهند کرد. این رویکرد به منظور تکمیل راه‌اندازی طرح‌های توسعه‌ای شرکت‌ها و با هدف «جهش تولید» اجرا می‌شود. در سال گذشته مجموع افزایش سرمایه شرکت‌های بزرگ به مرز 13700 میلیارد تومان رسید. امسال مبارکه و مس هر کدام 10000 میلیارد تومان، گل‌گهر 5200 میلیارد تومان، چادرملو 1200 میلیارد تومان و خوزستان 1300 میلیارد تومان افزایش سرمایه خواهند داشت.
بومی‌سازی و توسعه ساخت داخل
ایمیدرو از ابتدای سال، استراتژی بومی‌سازی و توسعه ساخت داخل را ابلاغ، اهداف عملیاتی آن را از شرکت‌های زیرمجموعه دریافت کرده و پایش این استراتژی را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده است. به عنوان نمونه شرکت‌های بزرگ، بومی‌سازی 1000 قطعه در سال جاری را هدف‌گذاری کرده‌اند. شرکت‌های بخش معدن و صنایع معدنی با اجرای برنامه بومی‌سازی قطعات و تجهیزات توانسته‌اند معادل 500 میلیون یورو صرفه‌جویی ارزی ایجاد کنند.
اکتشاف در وسعت۶۵۰ هزار کیلومترمربع
ایمیدرو از ابتدای دولت یازدهم اقدام به اکتشاف ۶۵۰ هزار کیلومترمربع از مساحت کشور کرده است. در این میان عملکرد ۲ سال گذشته ۴۰۰ هزار کیلومترمربع است. یکی از نتایج فعالیت‌های گستره اکتشافی ایمیدرو طی دولت یازدهم و دوازدهم، افزایش بیش از ۵۰۰ میلیون تن به ذخایر سنگ آهن کشور و ۲ برابر شدن ذخیره بوکسیت کشور است.
افزایش تولیدات
طی 4 ماه ابتدای سال جهش تولید
آلومینیوم در سال جهش تولید، همچنان بالاترین رقم رشد تولید را در بین تولیدات شرکت‌های بزرگ معدن و صنایع معدنی در اختیار دارد. تولید شمش این محصول طی چهار ماه ابتدای امسال با رشد 67درصدی همراه شد. طی فروردین تا پایان تیر ماه سال جاری، افزون بر 138هزار و 700 تن شمش تولید شد، این در حالی است که تولید مدت مشابه سال 98 به 83هزار تن رسیده بود. از تابستان گذشته تا بهار امسال، ایمیدرو دو کارخانه آلومینیوم جاجرم و آلومینیوم جنوب (سالکو) را راه‌اندازی کرد به‌طوری که سالکو، به عنوان بزرگ‌ترین و مدرن‌ترین کارخانه تولید آلومینیوم ایران با سرمایه‌گذاری و مشارکت بخش خصوصی احداث شد. شرکت‌های فولادی نیز طی این مدت بیش از 9.4 میلیون تن فولاد خام (بیلت، بلوم و اسلب) تولید کردند که این رقم 9درصد بیش از عملکرد مدت مشابه سال قبل است. همچنین تولید آهن اسفنجی به بیش از 10.5 میلیون تن رسید که حاکی از افزایش 12 درصدی تولید این محصول است. مس کاتد نیز در این مدت با تولید 91هزار تنی رشد یک درصدی را تجربه کرد.
