بورس و بانک به رقیب یکدیگر تبدیل شدند

رقیه ندایی| 

طی سال‌های اخیر نقدینگی عظیمی وارد بازار سرمایه شده است و اغلب مردم سرمایه خود را در بازار‌های مختلف از جمله بورس، بانک و ارز سرمایه‌گذاری می‌کنند. در این میان رقابت سختی میان بانک و بورس مطرح است و برخی هم که پذیرای ریسک زیاد هستند در بازار ارزی سرمایه‌گذاری می‌کنند. با وجود تورم بالای اقتصادی باز هم بازار پول مسیر جذابی را طی می‌کند و سرمایه‌گذارانی که اهل ریسک نیستند سعی می‌کنند پول خود را در بانک‌ها و سپرده‌های بانکی سرمایه‌گذاری کنند. درست است میزان نقدینگی در کشور افزایش یافته است اما؛ میزان سود مردم کاهش یافته است و تنها بورس طی این مدت بازدهی خیلی بالایی داشته است ولی بانک‌ها میزان سود نرخ سپرده‌های خود را کاهش دادند و در نهایت سود این سپرده‌ها به پایین‌تر از 18 درصد رسید. این درحالی است که میزان نرخ تورم نقطه به نقطه در آخرین ماه‌های تابستان 30 درصد بوده است. 

در نتیجه میزان سود دهی برای افراد حقیقی به پایین‌ترین حد خود در بانک‌ها رسیده و پیش آمده که سود و بازدهی برای این افراد منفی بوده است. با این حال بازدهی در بازارهای موازی مانند بورس، سکه و طلا و همچنین ارز بسیار بالا بود و تنها افرادی که توانایی تحمل ریسک ندارند و دنبال یک سرمایه‌گذاری با سود کم و بدون استرس هستند بانک را انتخاب می‌کنند. 

در این بین رییس بانک مرکزی از بانک‌ها و سودهی آنان حمایت می‌کند و به نظر می‌رسد این رییس سعی دارد میزان جذابیت بازار خود را از بازار سهام بیشتر کند. اما؛ یک نکته بسیار مهم در سرمایه‌گذاری در بانک‌ها وجود دارد آنکه نرخ سود مثبت واقعی است و اگر نرخ سود کمتر از تورم باشد جذابیت بانک‌ها کم می‌شود و درنتیجه شرایط فعلی پیش می‌آید. با این شرایط پیش آمده بسیاری از مردم سرمایه خود را بانک، بازار سهام، سکه و طلا، ارز و دیگر بازارها سرمایه‌گذاری نمی‌کنند و ترجیح می‌دهند سرمایه خود را در بالشت و پتو نگه داری کنند. این افراد اغلب ریسک پذیر نیستند و توانایی تحمل سود کم بانک‌ها را ندارند در نتیجه ذخیره کردن پول در بالشت و پتو را بهتر از سرمایه‌گذاری در بانک، بازار سهام و امثال آن می‌دانند.

بورس بازدهی 300 درصدی را در ابتدای سال تجربه کرد و با ورود سهام عدالت به این بازار بیش از 90 درصد مردم به عنوان سرمایه‌گذار در بازار سهام شناخته شدند. اغلب مردم تجربه خوبی از سرمایه‌گذاری در این بازار دارند و تنها درصد پایینی زیان را تجربه کردند دلیل اینکه برخی از مردم زیان را در پرتفوی خود ثبت کردند فقط از دانش کم یا خرید‌های اشتباه سرچشمه می‌گیرد. برخی از افراد با تکیه بر دانش افرادی که ادعای کارشناسی در فضای مجازی می‌کردند اقدام به خرید سیگنال با هزینه‌های هنگفت کردند که در بیشتر موارد این سیگنال‌ها اشتباه از آب درآمد و در نهایت زیان برای سرمایه‌گذاران باقی ماند. سیگنال فروشی را می‌توان بزرگ‌ترین افت بورس دانست چراکه افرادی با تکیه بر دانش کم خود اقدام به فروش سیگنال می‌کنند و در نتیجه صف‌های طولانی برای خرید یا فروش یک سهم پدید می‌آید که باعث می‌شود رنگ تابلوی بازار سرمایه برای مدتی سرخ یا سبز شود. با این اوضاع بازار سرمایه بانک‌ها سعی کردند خود را جذاب‌تر از حد ممکن نشان دهند اما؛ در اینجا یک مشکل وجود داشت آنکه میزان سود سپرده اعلامی از سوی بانک مرکزی و نرخ پرداخت شده در بانک‌ها، هیچ هماهنگی نیست و در بهار و تابستان این عدم هماهنگی رخ بیشتری نشان داد. در این بین بانک‌های خصوصی نیز سیاست زرنگی را پیش گرفتند و براساس قانون سود سپرده دوساله باید 18 درصد باشد اما؛ در اصل سپرده‌های بانکی یک ماهه به نام سپرده بانکی دوساله ثبت شدند و سود دوساله در حساب سرمایه‌گذاران یک ماهه رفت. با اینکه بانک‌ها باید نشانگر عملکرد بانک مرکزی باشند ولی در اصل این نیست و هر بانکی به نفع خود یک سری از تبصره‌ها رو دور می‌زند و سود بالایی برای سپرده‌های کوتاه‌مدت خود پرداخت می‌کند. این نکته نیز حائز اهمیت است که در اغلب کشورهای پیشرفته نرخ بهره بسیار پایین است اما؛ در اقتصاد ما اینچنین نیست و بی‌ثباتی اقتصادی وجود دارد و هرکدام با یک روش و سیستم جدید تبصره‌ها و مقررات را دور می‌زنند و تنها به سود اقتصادی خود فکر می‌کنند. در حال حاضر بانک‌ها، بازار سرمایه را رقیب خود می‌دانند و سقف سود سپرده پرداخت خاصی وجود ندارند و بیشتر بانک‌ها می‌توان با نرخ سود 16 و 18 درصد یک حساب با اندک موجودی افتتاح کرد. تنها تفاوت بانک‌ها در زمان برداشت سود و اعمال نرخ شکست بر سود سپرده است. در بانک‌های دولتی برداشت سود قبل از سر رسید دوساله یا یک‌ساله، سود کامل ۱۸ یا ۱۶ درصد به سپرده‌گذار تعلق نمی‌گیرد و سود سپرده را با ضریبی پایین‌تر با توجه به زمان سپرده‌گذاری و زمان برداشت، به سپرده‌گذار تحویل می‌دهند. اما؛ تمام این سود‌ها بر روی برگه است و برخی بانک‌ها برای افزایش سود خود تمامی این قوانین و مقررات دور می‌زنند و برخی بانک‌ها نیز سعی می‌کنند سند‌سازی کنند. تنها دلیل این کار برخی بانک‌ها افزایش جذابیت سرمایه‌گذاری بانک در مقایسه با بازار سهام است. در این بین صندوق‌های سرمایه‌گذاری بانک‌ها نیز وجود دارد تا حد زیادی شبیه همان سپرده بانکی است. برای سرمایه‌گذاری در آنها می‌توانید به سایت صندوق موردنظرتان مراجعه کنید یا به شعبه بانک بروید تا برایتان واحد سرمایه‌گذاری صادر شود. سود صندوق‌ها تضمین‌شده نیست ولی با توجه به پرداختی‌های صندوق طی یک سال گذشته می‌توان فهمید که در پایین‌ترین حالت، کمتر از ۱۹ درصد پرداخت نخواهد شد. تمامی اینها برای افزایش جذابیت بانک‌هاست. در نهایت می‌توان گفت تنها در موارد خیلی کم پیش می‌آید که میزان جذابیت بانک‌ها در مقایسه با بازار سرمایه افزایش یابد و رییس کل بانک مرکزی و بانک‌های دولتی و خصوصی باید در این راه تلاش کنند تا بلکه بانک کمی جذاب شود اما؛ کمتر افرادی پیدا می‌شوند که از بازدهی 300 درصدی عبور کنند و به سوی بانک‌ها بروند.

 در نظرسنجی که بین افراد مختلف برگزار شده تنها 30 درصد بانک‌ها را بهترین و مطمئن‌ترین راه سرمایه‌گذاری دانستند و 70 درصد گفتند اگر در بازارهای موازی مانند بورس، طلا و سکه، ارز و ... سرمایه‌گذاری کنند سود بیشتری دریافت می‌کنند و درنتیجه بانک تنها برای آنان تجملات است و نتیجه خوبی برای سوددهی ندارد.

    ادامه روند کاهشی در بورس

پیش‌بینی می‌شد بازار این روزها جذاب‌تر شود و رخت سبز بر تن کند اما؛ بخت با بورس یار نشد و این بازار چند روزی است به رنگ قرمز اغلب سهم‌های خود رضایت داده است. روز گذشته حقوقی‌ها خرید وفروش خوبی در بازار داشتند و تقریبا 420 میلیارد تومان وارد این بازار کردند.

 ارزش کل معاملات خرد حدود هشت هزار و 900 میلیارد تومان شد و اشخاص حقوقی 20 درصد یعنی هزار و 750 میلیارد تومان سهام خریداری کردند و مازاد خریدشان 5 درصد از تمامی معاملات شد. در روز گذشته حقوقی‌ها اغلب خریدار گروه‌های «فلزات اساسی»، «محصولات شیمیایی» و «فرآورده‌های نفتی» بودند این درحالی است که حقیقی‌ها در گروه‌های «سرمایه‌گذاری ها» و «هتل و رستوران ها» اقدام به خرید سهم کردند. نمادهای «فولاد»، «بصار» و «فملی» بیشترین افزایش سهام حقوقی‌ها را داشتند و حقیقی‌ها روی «وگردش»، «وسپهر» و «سگما» تمرکز داشتند. ارزش معاملات امروز «سمگا» نیز به رقم 83 میلیارد تومان رسید. همچنین 96 درصد از سهام «سمگا» را حقیقی‌ها و 3.5 درصد را حقوقی‌ها خریداری کردند. از سوی دیگر، 7 میلیون سهم را اشخاص حقیقی و 31 میلیون سهم را اشخاص حقوقی به فروش رساندند این سهم امروز صف خوبی را تشکیل داد و پیش بینی می‌شود با حمایت‌های صورت گرفته رشد خوبی کند. همچنین در روز گذشته بازار افزایش سهام حقیقی‌ها در 57 نماد و افزایش سهام حقوقی‌ها در 104 نماد به بیش از یک میلیارد تومان رسید که جمع تغییر مالکیت دسته اول 720 میلیارد تومان و تغییر مالکیت دسته دوم هزار و 110میلیارد تومان بود. اما؛ نمادهای «بانک دی» به همراه دو شرکت داروسازی «تهران شیمی» و «گلوکوزان» برای تصویب صورت‌های مالی، انتخاب هیات‌مدیره و تکمیل اعضا به مجمع عادی به‌طور فوق‌العاده می‌روند و در نتیجه معاملاتی روی این سهم‌ها انجام نخواهد گرفت و این نمادها با زمان برگزاری بسته می‌مانند. در این بین سهامداران «شستا» خوشحال خواهند شد چراکه این نماد شستا به دلیل افشای اطلاعات بااهمیت گروه الف متوقف شده بود جلسه مجمع عمومی این نماد در 23 مهر ماه برگزار خواهد شد و شرایط بازگشایی این نماد شرایط مناسب بازار اعلام شده است. سهام عدالت نیز در مقایسه با روزهای گذشته 2.7 درصد یعنی 417 هزار تومان افت کرد و با این احتساب، ارزش سبد 532 هزارتومانی و یک میلیون تومانی سهام عدالت در روز جاری به ترتیب به 14 میلیون و 882 هزارتومان و 28 میلیون و 21 هزارتومان رسیده است. در نتیجه ارزش 60 درصد قابل فروش سبد 532 هزارتومانی سهام عدالت امروز به 8 میلیون و 929 هزارتومان رسید.

برش

    بورس بازدهی 300 درصدی را در ابتدای سال تجربه کرد و با ورود سهام عدالت به این بازار بیش از 90 درصد مردم به عنوان سرمایه‌گذار در بازار سهام شناخته شدند. اغلب مردم تجربه خوبی از سرمایه‌گذاری در این بازار دارند و تنها درصد پایینی زیان را تجربه کردند دلیل اینکه برخی از مردم زیان را در پرتفوی خود ثبت کردند فقط از دانش کم یا خرید‌های اشتباه سرچشمه می‌گیرد.