جان از تن آواز رفت
از روز پنجشنبه که خبر درگذشت خسرو آواز ایران از سوی همایون شجریان تایید شد، بسیاری از هنرمندان و سینماگران و فعالان حوزه موسیقی و اساتید این حوزه اقدام به پیامهای تسلیتی کردهاند که هر کدام به نوبه خود نشان از غم و اندوه وصف ناشدنی در فراغ این استاد بزرگ آواز دارد.
صدایی که از مردم دریغ شد
محمود دولتآبادی در پیامی نوشت: «محمدرضا شجریان درگذشت، تسلیت به نزدیکان - وابستگان و پیوستگانی که نیم قرن با زنگ صدای او، با فهمِ اهمیتِ شعر در صدای او و خویشاوندی دوباره با شیوههای دستگاهی صدای او به واقع زیستند و خواهند زیست. مردمی که اکنون میگریند. اما تلخی پایانِ زندگی شجریان منحصر به این کمتر از یک سال اخیر نبود که با گرمای خانواده، دلدادگی پزشکان مجرب و علمِ پزشکی زنده نگه داشته شد. تلخی عمیقتر آن بود که هنرمند ممتاز آواز ایران در اوج کمالیافتگی، حضور و بانگِ بینظیرش دریغ شد از مردمی که اکنون به سوگ او نشستهاند و اشک میریزند. دیگر اینکه چون محمدرضا شجریان از هنرِ خودِ، یعنی از زندگی منع شد، ندیدم و نشنیدم همکارانِ وی، اربابِ هنر موسیقی دمی آشکار به شکوِه برآورند و دریغا شنیدم برخی ذوقزده و طعنهزن هم شدند که این خود چیزی جز نشان فرومایگی نبود. باری... هیچ نفوسی همیشه زنده نخواهد ماند، اما در این «بر تسمه نقاله زمان» گذر داشتن خوب است که آبرومندانه گذری باشد، چنان که شجریان (سیاوش) گذر کرد.
جان از تن آواز رفت
شاید در بین هزاران پیام تسلیتی که به مناسبت درگذشت محمدرضا شجریان منتشر شد، حق مطلب تنها در پیام کیهان کلهر ادا شده باشد. او تنها یک جمله نوشت و آن یک جمله انگار تمامی آن دردی بود که بر دل مردم سنگینی میکرد. کلهر نوشت: «جان از تن آواز رفت».
قدر ببیند و بر صدرنشیند
فرشته طائرپور، رییس انجمن کارفرمایی تهیهکنندگان (اکت) نیز در پیامی عنوان کرد:
«همزمان با عزای اربعین حسینی، ستاره پرفروغ آسمان هنر و موسیقی ایرانزمین، استاد شجریان نیز به دیدار حق رفت تا در محضر لطف او آرام گیرد و به پاس «ربنا»ی ملکوتیاش، قدر بیند و بر صدرنشیند. جایش هماره خالی و یادش همیشه باقی خواهد بود.»
ناقوس جاودانگی سیاوش
فرهاد فخرالدینی، هوشنگ کامکار و حسن ریاحی نیز به مناسبت درگذشتِ خسروی آواز ایران بیانیه داد. در این پیام آمده است: «این ناقوس جاودانگی سیاوش است، این مرگ صداست، فریاد در سکوت و خبر هجرت حنجرهای به پهنای آسمان است که به گوش میرسد و چنین غوغا میکند. صدای ملت از میان ما رفت...محمدرضا شجریان...این هویت ملی و حافظه تاریخی ما پرکشید! آواز پرواز کرد! این نادره دوران، صدای فروخفته مردمان آزاده و مغمومی بود که هماره چشم به آینده داشتند. او امید بود و قوت قلب، نور بود و روشنایی و سوگ بود و سرود برای ملتی که آمال و آرزوهای خود را در صدای او میدیدند و میشنیدند. صدای او را میشد دید و نظاره کرد! شجریان وجودش صدا بود. صدای انسانی نخبه و برکشیده از بطن ملت. او چشم و گوش و زبان ملت ما در بیش از نیم قرن اخیر بود و به همین سبب هنرمندی بزرگ و تاثیرگذار شد، تاریخی و ماندگار. شجریان به قلهای رفیع دست یافت که فتحش کاری است سترگ و ناشدنی. سکوتش فریاد بود و نجوایش خروش. او رفت، آسمانی شد و به ما ثابت کرد که: «تنها صداست که میماند»... به بدرقه این اسطوره تاریخ فرهنگ و هنر ملی ایران میرویم و سعدی و حافظ و خیام و مولانا به استقبالش... بدرودای هنرمند بزرگ و همیشه جاودان.
بزرگ بودی و بزرگ ماندی
حسین علیزاده»- نوازنده و آهنگساز شناخته شده کشورمان در پی درگذشت محمدرضا شجریان، با نگارش متنی به رفتن استاد آواز ایران واکنش نشان داد.
حسین علیزاده در این باره نوشت:
مهر با تو آمد،
مهر با تو رفت.
اما تو نمیروی و
مهر با نام تو میماند.
تو مهری و همه فصول مهربانی مهر تو.
تو بزرگ بودی و بزرگ رفتی
اما چه کوچک، کوچکانی که چشم و گوش بستند و سیاه ماندند
تو تا ابد خواهی ماند ...
تو تا ابد خواهی خواند ...
رشته مهر گسسته نشد
احمد پژمان، آهنگساز برجسته موسیقی ایران در سوگِ شجریان نوشت: «خبرِ تأسفبارِ درگذشتِ اُستاد محمّدرضا شجریان موجبِ تألّمِ عمیقِ اینجانب شد. بهیاد میآورم نخستین دیدارِ من و محمدرضا شجریان به دعوت استادِ زندهیاد حسینِ دهلوی و آقای محمودِ کریمی دست داد و در طولِ سالیانی که گذشت هرچند تداومِ مستمر نیافت لیکن رشته مهر هرگز گسسته نشد.
برای آن هنرمندِ درگذشته آرامشی ابدی و برای خانواده داغدارِ ایشان صبر و آرامش آرزو دارم.»
فراق یار دیرین سینما
هیات مدیره خانه سینما درگذشت خسرو آواز ایران را تسلیت گفت و پیام داد: «بدون تردید استاد محمدرضا شجریان نه تنها فخر ما در عرصه آواز و نه فقط ارزشمند در صحنه موسیقی فیلم بلکه به عنوان انسان موثری در پهنه اجتماعی که در آن میزیست، از جاودانههای تاریخ این سرزمین خواهد ماند. هیات مدیره جامعه اصناف سینمای ایران (خانه سینما) سوگوار از دست دادن یار دیرین خود است و این فقدان را به عموم هنرمندان، دستاندرکاران سینما و مردم هنردوست ایران و جهان تسلیت میگوید.»
درخشش نام او
اصغر فرهادی، کارگردان برگزیده اسکار نیز در پیامی درگذشت محمدرضا شجریان را تسلیت گفت. در بخشی از پیام او آمده است: «با تمام وجود غمگینم. نام او در این سرزمین میدرخشد.»
صدای ماندگار مردم
کانون کارگردانان سینمای ایران نیز برای درگذشت استاد شجریان پیام داد: «بانگ آواز قرنها هنر و فرهنگ ایرانزمین و صدای ماندگار مردم به آسمان پر کشید. پرواز بانگ ربنا را به مردم و آب و خاک این سرزمین تسلیت میگوییم.»
یک انسان والا
پرویز پرستویی بازیگر سینما و تلویزیون نوشت: خسرو آواز ایران، استاد شجریان عزیز شما فقط یک خواننده بزرگ نبودید، شما یک روشنفکر، فرهیخته و یک انسان والا بودید، شما بزرگ و سرکرده موسیقی ایران زمین بودید. بنده کوچکترین، به خودم میبالم که بارها و بارها شما را از نزدیک زیارت کردم و از سخنان و پندهای شما آموختم. خوشحالم که در آخرین کنسرتتان افتخار حضور داشتم. در وصف شما میشود در طول تاریخ صحبت کرد و صحبت خواهند کرد. تسلیت به همایون عزیز و خاندانت، تسلیت به ملت ایران در تمام دنیا، تسلیت به خانواده موسیقی ایران زمین. استاد عزیز شما جاودانه بودید و جاودانهتر شدید.»