حمایت با کدام منابع؟

حیدر مستخدمین حسینی

شرایط اقتصادی کشور در سال‌های گذشته به وضوح نشان می‌دهد که اقشار کم‌درآمد جامعه تحت فشارهای اقتصادی جدی هستند و در چنین فضایی قطعا حمایت از این خانوارها و تامین نیازهای اولیه‌شان باید به عنوان یک اولویت جدی در دستور کار قرار بگیرد اما اینکه طرح حمایت از این اقشار باید چگونه باشد و به چه شکل تعریف شود بیشترین اهمیت را دارد. در سال‌های گذشته زیاد بوده‌اند طرح‌هایی که با اهداف حمایتی و با نیت بهبود اوضاع، اجرایی شده‌اند اما در عمل نتوانسته‌اند گره‌گشا باشند و حتی مشکلات جدیدی نیز ایجاد کرده‌اند. آنچه که در ماه‌های گذشته مطرح و پیگیری شده نیز از همین دست است. تعدادی از نمایندگان مجلس با انتقاد از شرایط اقتصادی، معتقدند باید با اجرای طرح‌هایی جدید، حمایت از اقشار مختلف مردم را در دستور کار قرار داد اما اینکه از این شعارها چگونه به برنامه نهایی برسیم، مهم‌ترین سوالی است که در این بین مطرح می‌شود.  در نگاه نخست باید طرح تامین کالاهای اساسی یا برنامه‌های مشابه را از نظر قانونی بررسی کرد. 

برای اجرایی شدن برنامه‌های اقتصادی یا باید در قانون بودجه منابع اعتباری و نحوه اجرا را پیش‌بینی کرد یا دولت در قالب یک لایحه اجرای آن را تایید کند. در واقع آنچه به طرح‌های اینچنینی ضمانت اجرا می‌دهد، موافقت دولت با این برنامه‌هاست. اگر طرحی نهایی شود که با همکاری دو قوه نهایی نشده باشد در مرحله تصویب و اجرا به مشکل بر می‌خورد. در مرحله تصویب اگر دولت با سیاست مجلس موافق نباشد، تصویب این قانون مشکل دارد و احتمالا شورای نگهبان با توجه به همین موضوع با طرح مخالفت خواهد کرد. در کنار آن، با توجه به مشکلات کسری بودجه‌ای که دولت با آن مواجه است، تامین منابع مالی این طرح نیز محل سوال خواهد بود. اگر بنا باشد که این طرح به هزینه‌های دولت اضافه کند، همچنان ایرادات قانونی به جا خواهد بود و این سوال را نیز به وجود می‌آورد که این منابع جدید از کدام بخش گرفته می‌شوند. از این رو نیاز است که به شکل شفاف توضیح داده شود که برنامه دولت و مجلس برای منابع تامین کالاهای اساسی چگونه به وجود خواهد آمد. با توجه به شرایط اقتصادی که کشور با آن روبه‌روست، استفاده از تمام ظرفیت‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد و از این رو در حمایت از اقشار کم‌درآمد نیز همکاری مجلس و دولت و رسیدن به جمع‌بندی همه‌جانبه در این زمینه مقدمه ابتدایی حمایت از اقشار کم‌درآمد را تشکیل می‌دهد.