بودجه همه را ادب می‌کند

بودجه چوب ادب سیاستمداران است به ویژه سیاستمدارانی که تنها شعار می‌دهند

نوبخت:  مردم به‌جای اعانه و یارانه  خواهان رفع تحریم هستند

رییس مجلس که در روزهای گذشته پس از بهبود یافتن از ویروس کرونا، بار دیگر در جلسات این قوه حاضر شده، با نطق‌ها و صحبت‌های خود، واکنش مقامات دولتی را برانگیخته است. قالیباف که دو روز قبل از این گفته بود که به جای توجه به ایالت‌های امریکا، باید نهادهای حاضر در پاستور، بهارستان و میرداماد پاسخگو باشند، موضوعی که با واکنش رییس کل بانک مرکزی همراه شد و همتی از قالیباف خواست این نهاد پولی و بانکی را وارد دعواهای سیاسی نکند، روز گذشته نیز صحبت‌هایی را درباره تغییر در بودجه‌ریزی کشور اعلام کرد.

مجلس تحت ریاست قالیباف در ابتدای آبان طرحی را نهایی کرد که بر اساس آن دولت موظف به تامین کالاهای اساسی برای اقشار کم درآمد می‌شد، طرحی که از همان ابتدا نیز کارشناسان درباره‌اش تردید داشتند و از رد احتمالی آن از سوی شورای نگهبان به دلیل مشکلات قانونی صحبت کردند، موضوعی که در نهایت اتفاق افتاد و شورای نگهبان طرح مجلس را رد کرد. به دنبال این اتفاق، روز گذشته، قالیباف رییس مجلس از طرحی گفت که در چارچوب آن می‌توان درآمدهای دولت را افزایش داد و به این ترتیب مشکل قانونی طرح تامین کالاهای اساسی برطرف خواهد شد. او گفت: باید در خصوص طرح تأمین کالا‌های اساسی منابع جدیدی را به دولت اعلام کنیم، مجلس می‌تواند موضوع تراکنش‌ها و گمرک را به عنوان درآمد‌های جدید دولت برای اجرای این طرح پیشنهاد دهد. برای مجلس بسیار مهم است که بودجه کشور بدون کسری بسته شود و بین دخل و خرج کشور هم خوانی وجود داشته باشد. این صحبت‌های قالیباف نیز با واکنش تند جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهور مواجه شد. او با شعاری خواندن بسیاری از طرح‌های اعلام شده از این گفت حتی در صورتی که بودجه کشور 10 برابر شود نیز بسیاری از انتظارات این نمایندگان اجرایی نخواهند شد. جهانگیری با اشاره به اهمیت بودجه سال 1400 کشور، گفت: بودجه سال آینده کشور و جهت‌گیری‌های اصلی آن باید با محوریت سیاست‌های اقتصاد مقاومتی تدوین شود. معاون اول رییس‌جمهور با بیان اینکه از هفته آینده بحث درباره منابع و مصارف بودجه سال 1400 در دولت انجام خواهد شد، اظهار امیدواری کرد که بودجه مطابق سنوات گذشته در زمان مقرر در اختیار نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار بگیرد. جهانگیری افزود: با وجود همه سختی‌ها و دشواری‌ها که بر دولت و ملت ایران گذشت با همتی که مدیران کشور در موضوع بودجه از خود نشان دادند، موفق شدیم تاکنون از این مرحله عبور کنیم هرچند برخی نمی‌خواهند قدر این زحمات را بدانند و حرف‌هایی را بر زبان جاری می‌کنند که جز دلسرد کردن مدیریت کشور ثمری ندارد. وی با تاکید بر اینکه همه می‌دانند که زبان مدیران دولت برای پاسخگویی زبان الکن نیست، گفت: ما شرایط کشور و مردم را در موضع‌گیری‌های خود لحاظ می‌کنیم و می‌دانیم که مردم در شرایط سخت کنونی از مسوولان خود انتظار دارند که به فکر زندگی و معیشت آنان باشند نه اینکه سرگرم دعوا و مجادله با یکدیگر شوند چرا که این مساله گره‌ای از زندگی آنان باز نمی‌کند. معاون اول رییس‌جمهور گفت: تجربه من به عنوان فردی که هم در دولت و هم در مجلس فعالیت کرده‌ام می‌گوید؛ بودجه چوب ادب سیاستمداران به ویژه سیاستمدارانی است که تنها شعار می‌دهند. منابع و مصارف در بودجه کشور موضوعی واقعی است و باید با آن منطقی برخورد کرد. نمی‌توان ذهنی و خیالی منابع کشور را افزایش دهیم. متاسفانه برخی مسائلی که در حال حاضر عنوان می‌شود با 10 برابر بودجه کنونی نیز نمی‌توان به آن حرف‌ها جامه عمل پوشاند. وی افزود: برخی می‌گویند منابع گمرکی را افزایش بدهیم، کسی که این حرف را می‌زند نشان می‌دهد که کمترین آشنایی با اقتصاد ندارد زیرا این دست محاسبه‌ها موجب افزایش قیمت همه کالاها در کشور می‌شود. باید آشکارا و شفاف به مردم بگویند درآمدی که از این تصمیم حاصل می‌شود، پیامدهای آن تورم و افزایش سرسام آور قیمت همه کالاها خواهد بود. معاون اول رییس‌جمهور با بیان اینکه مکرر گفته‌ام کارنامه این دولت قابل مقایسه با هر دولت دیگری در سال‌های پس از انقلاب اسلامی است، گفت: برای مقایسه می‌توان به دو سال و نیم پایانی دولت آقای احمدی‌نژاد و دو سال و نیم ابتدایی دولت تدبیر و امید پرداخت که در این دو برهه کشور با تحریم‌های بین‌المللی مواجه بود. البته دولت قبل در آن مقطع بیش از دو میلیون بشکه نفت صادر می‌کرد که از محل آن 210 میلیارد دلار درآمد در اختیار داشت اما درآمد دولت تدبیر و امید در دو سال و نیم ابتدایی آغاز به‌کار خود تنها 120 میلیارد دلار بود.

جهانگیری با تاکید بر اینکه با کلی گویی و شعار در کشور اتفاقی رخ نمی‌دهد، اظهار داشت: در دو سال و نیم پایانی دولت گذشته میزان اشتغال خالص کشور روند کاهنده داشت و تقریباً صفر بود در حالی که در مقایسه با دو سال و نیم ابتدایی آغاز به کار دولت تدبیر و امید سالانه 500 هزار شغل ایجاد شد همچنین نرخ تورم در دولت گذشته رو به بالا بود و به 36 درصد رسید در حالی که تورم در دولت آقای روحانی روند کاهنده داشت و به 11.2 کاهش یافت.

معاون اول رییس‌جمهور افزود: این دستاوردها در شرایطی اتفاق افتاد که فقط مدیریت دولت جابه‌جا شد. کسانی که می‌گویند مدیران دولت دچار ضعف هستند خوب است این دو مقطع زمانی که شرایط کشور از لحاظ تحریم‌های بین‌المللی یکسان بوده است را مقایسه کنند و ببینند چه اتفاقاتی در بخش‌های مختلف اقتصادی کشور رخ داد. وی با تبیین برنامه‌ریزی‌های انجام شده در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی برای مقاوم کردن اقتصاد کشور در برابر تکانه‌های خارجی گفت: اجرای برنامه‌های اولویت‌دار اقتصاد مقاومتی شرایط کشور را روز به روز بهتر کرد. به‌طوری‌که در شروع کار دولت تدبیر و امید ناگهان قیمت نفت به بشکه‌ای 30 دلار کاهش یافت اما برای هیچ کدام از شاخص‌های کلان اقتصادی نظیر تورم، صادرات و میزان تولید مشکلی پیش نیامد و تغییری ایجاد نشد.

جهانگیری با بیان اینکه صادر‌کنندگان غیرنفتی در این دوره همانند سربازان خط مقدم به کشور خدمت کردند، گفت: حمایت از صادر‌کنندگان از جهت‌گیری‌های بودجه سال آینده خواهد بود و ما قدردان آنها هستیم.

وی با تاکید بر اینکه یکی دیگر از رویکردهای بودجه سال آینده ممنوعیت واردات کالاهای لوکس و غیرضروری خواهد بود، گفت: در دوره جدید تحریم‌ها دولت بیش از 2000 قلم کالا را در فهرست کالاهای لوکس قرار داد و واردات آنها را ممنوع کرد اما متاسفانه برخی برای زیر سوال بردن عملکرد دولت می‌روند و به موردی در فهرست‌های وارداتی دست پیدا می‌کنند و آن را بزرگنمایی می‌کنند در حالی که در دوره تحریم‌های قبل در دولت گذشته به‌طور رسمی خودروهای لوکسی نظیر پورشه وارد کشور می‌شد. معاون اول رییس‌جمهور همچنین با اشاره به ضرورت حمایت از معیشت محرومان و افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی و نیز کمک به معیشت بیکارانی که از بیمه برخوردار نیستند در بودجه سال 1400 گفت: حمایت از اقشار محروم و آسیب پذیر جامعه در بودجه سال آینده از جهت‌گیری‌های اصلی خواهد بود. رسیدگی به حقوق کارکنان و بازنشستگان و متناسب‌سازی دستمزدها و دریافت‌ها در راستای عدالت بنیانی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در تدوین بودجه سال آینده لحاظ خواهد شد. ما می‌دانیم وضع زندگی کارمندان و کارگران دشوار است و آنها به سختی زندگی خود را اداره می‌کنند، در این شرایط دشوار اقتصادی تلاش کردیم که به میزان قابل توجهی حقوق کارمندان اداری و بازنشستگان افزایش یابد، خوب است که منتقدان مقایسه کنند در آن شرایطی که بیش از 2 میلیون بشکه نفت با قیمت‌های بالا صادر می‌شد چه میزان به حقوق کارمندان و بازنشستگان اضافه کردند.

جهانگیری ادامه داد: طرح‌های اولویت‌دار اقتصاد مقاومتی که بیش از 100 مورد آن در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به تصویب رسید باید با قوت ادامه یابد، این طرح‌ها علاوه بر اینکه تاب آوری اقتصاد ما را بالا برد، کشور را از واردات برخی کالاها نیز بی‌نیاز کرد.

وی افزود: این طرح‌ها باید در اولویت کار دستگاه‌ها، نظام بانکی و صندوق توسعه ملی باشد. یک نمونه از پروژه‌های اولویت‌دار اقتصاد مقاومتی، راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس بود. فرض کنید اگر این پالایشگاه در سال‌های گذشته احداث نمی‌شد با شروع دور جدید تحریم‌ها مشکلات زیادی برای کشور در تامین بنزین ایجاد می‌شد، ‌امروز این پالایشگاه علاوه بر رفع نیاز داخلی مصرف بنزین به محلی برای صادرات بنزین کشور و تامین ارز کشور تبدیل شده است.

واکنش‌ها به سخنان  قالیباف  منحصر به جهانگیری نماند و نوبخت نیز وارد میدان شد. رییس سازمان برنامه و بودجه کشور در نامه‌ای خطاب به رییس مجلس، نوشت: مردم ایران به‌جای اعانه و یارانه از مدیران خود رفع تحریم و برداشتن زانوی زور از گلوی اقتصاد ایران را با حفظ عزت‌ملی طلب می‌کنند. 

به گزارش ایسنا، نامه دکتر محمدباقر نوبخت به محمدباقر قالیباف یک روز پس از نطق وی در صحن علنی مجلس نوشته شد که گفته بود: تصمیمات ما در حوزه مسکن، بورس، ترخیص کالاهای اساسی از گمرک، سیاست‌های پولی و بانکی، نظام بودجه‌ریزی، اختصاصِ ارز ترجیحی، سوداگری‌ها در بازار ارز، طلا و خودرو، بی‌تفاوتی نسبت به گرانی‌ها و رها کردن بازار و بی‌توجهی به تولید ملی، به پاستور و بهارستان و باب همایون و میرداماد ارتباط دارد نه به جورجیا و میشیگان و آریزونا.

نوبخت در این نامه در واکنش به اینکه قالیباف به «پاستور، بهارستان، باب همایون و میرداماد» به عنوان محل تصمیمات در حوزه مسکن و بورس  ... اشاره کرده بود؛ به او یادآور شد که اذهان عمومی، بهارستان را به «مجلس» می‌شناسند و به عنوان یکی از نمایندگان پیشین مجلس مواردی را به او معروض داشته است. او در این نامه رییس مجلس را «شخصیت دلسوز و محترمی» خطاب کرده و یادآوری کرده که با وجود تنگناهایی چون عدم تحقق درآمدهای نفتی، هم چرخ توسعه کشور همچنان در گردش است، هم ۳۶ هزار میلیارد تومان صرفه‌جویی صورت گرفته و هم حقوق و یارانه‌ها در کنار همسان‌سازی حقوق بازنشستگان و افزایش حقوق کارکنان دولت انجام شده است.

متن کامل نامه رییس سازمان برنامه و بودجه کشور در واکنش به سخنان رییس مجلس شورای اسلامی و خطاب به وی، از این قرار است: 

«برادر گرامی جناب آقای دکتر قالیباف، رییس محترم مجلس شورای اسلامی

 با سلام و احترام،  چون در نطق پیش از دستور حضرتعالی در مجلس باب جدیدی را مفتوح نمودید که از یک‌سو با هزاران سخنی که مدیران دولتی در سینه دارند و از سوی دیگر با شرایط سخت مردم زیر فشارهای اقتصادی و نیز توصیه‌های رهبر معظم انقلاب در تعارض است، لازم می‌دانم مطالبی را عرض کنم.

در این نطق به «بهارستان» اشاره فرمودید و اذهان عمومی، بهارستان را به «مجلس» می‌شناسد و از آنجا که هنوز خود را فرزند مجلس می‌دانم، برای رفع شبهه از جایگاه رفیع مجلس و نمایندگان شریف آن، خود را در معرض کنایه شما قرار می‌دهم و به اختصار عرض می‌کنم: اداره دخل و خرج کشور با تقلیل درآمدهای ارزی از صد و چند میلیارد دلار به چند میلیارد دلار که فقط در ۷ ماهه اول سال جاری بیش از ۴۸ هزار میلیارد تومان خزانه با عدم تحقق درآمدها مواجه بود، از یک‌سو و پرداخت به‌موقع همه یارانه‌ها، حقوق‌ها، اجرای امتیازات ۵۰ درصدی فصل دهم قانون مدیریت خدمات کشوری کارمندان، همسان‌سازی حقوق بازنشستگان لشگری، کشوری و تامین اجتماعی که کمترین خدمت به آن بزرگواران است؛ در کنار پرداخت بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان به طرح‌های عمرانی که آثار آن در افتتاح‌های پایان هر هفته قابل مشاهده است، ضمن ۳۶ هزار میلیارد تومان صرفه‌جویی از سوی دیگر، جز با اتکال به خدا و تدبیر دولت قابل انجام نیست و این به بدخواهان ملت پیام و نشان می‌دهد که در سومین سال تحریم، هنوز همچنان چرخ توسعه جمهوری اسلامی ایران در گردش است.

چون شما را شخصیت دلسوز و محترمی می‌دانم، اجازه دهید با صراحت و شفاف عرض کنم که: یک واقعیت مسلم این است که منافع ملی ما با رفتن و آمدن هیچ رییس‌جمهوری در امریکا یا کشور دیگری تغییر نمی‌کند ولی واقعیت دیگری نیز قابل کتمان نیست که تحریم فعلی و ادامه آن، ظلم بزرگی به مردم ایران است که از سوی رییس‌جمهور فعلی و شکست خورده امریکا اعمال می‌شود. فردی که دستش به خون هزاران بیگناه در سراسر جهان و سردار محبوبمان شهید حاج قاسم سلیمانی آغشته است و من قلباً برای برکناری او مستمراً اخبار را رصد می‌کردم.

امروز مردم ایران به‌جای اعانه و یارانه، از مدیران خود رفع تحریم و برداشتن زانوی زور از گلوی اقتصاد ایران را با حفظ عزت‌ملی طلب می‌کنند. مردم ما هنوز به خاطر دارند که با رفع تحریم می‌شود سال‌ها شاهد تثبیت نرخ ارز، تورم یک‌رقمی و رشد دو رقمی بود. دولت خواهان هیچ مذاکره‌ای نیست. رسانه‌های جهان شهادت می‌دهند که در سفر قبلی جناب آقای دکتر روحانی رییس‌جمهور محترم به مقر سازمان ملل متحد، بارها ترامپ به انحای گوناگون و از طریق وساطت برخی از روسای جمهور کشورهای اروپایی درخواست مذاکره داشت که قاطعانه رد شد و فقط و فقط موکول به رفع تحریم و شناخت حقوق ملت ایران گردید.

با اعتقاد عرض می‌کنم که دولت همان‌طور که طی سال‌های تحریم در مسیر سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب، مقاومت نمود و خار در چشم و استخوان در گلو چیزی نگفت و کار کرد؛ امروز نیز برای رفع تحریم عزتمندانه از ملت ایران، همه رخدادها را عاقلانه رصد می‌کند و برای کاهش آلام مردم تلاش می‌کند تا فرصت بسازد و برای سربلندی ملت بزرگ ایران اقدام کند. اما اگر دشمن منافع و مصالح ملت ما را به رسمیت نشناسد مردم ایران نشان داده‌اند که در برابر زورگویی‌ها مقاوم و پیروزند.»

گفتنی است، نطق رییس مجلس با واکنش عبدالناصر همتی، رییس‌کل بانک مرکزی نیز روبرو شد که در نامه‌ای خطاب به او نوشت: برای اطلاع حضرت‌عالی در دو سال‌ونیم گذشته بانک مرکزی در مقابل فشار حداکثری دولت امریکا، خط مقدم جنگ اقتصادی علیه کشورمان را مدیریت کرده و با پیروی از رهنمودهای رهبر معظم انقلاب، سد محکمی در مقابل توطئه گسترده امریکا و هم‌پیمانانش برای فروپاشی اقتصاد کشور بوده است. نباید بانک مرکزی را وارد مباحث سیاسی کرد.