ابهامات بودجه 1400
محمدکاظم مهدوی
بودجه سال آینده بهطور تقریبی ابهامات بسیار زیادی دارد و اظهارنظرهای گوناگونی در این حوزه شده است. مشخصا مبنای بودجه 1400 در کلیت با مبنای واقعی تشخیص داده نمیشود برای مثال؛ فروش نفت بسیار بالا در نظر گرفته شده، ارقامی که برای ردیفهای مختلف به کار گرفته شده واقعی به نظر نمیآید. کارشناسان براین نظرند که کسری بودجه بسیار بالاست و این ارقام درآمد واقعی نیستند و هزینهها نیز ممکن است با توجه به عدم وجود درآمدها جابهجا شود. در تامین مالی از طریق بورس نیز چند موضوع مطرح بوده نخست؛ معمولا اوراق تامین مالی، اوراق قرضه یا اسناد خزانه از این طریق به فروش میرسد، طبیعتا این موضوع در سال جاری نیز وجود داشته و رقم قابل توجهی نیز از این محل تامین شده است. اگر نرخ این اوراق افزایشی نداشته باشد (افزایش نرخ اوراق نشاندهنده افزایش سود بانکی است) برای بورس خطری محسوب نمیشود.
بسیاری از فعالان و شرکتها نیاز به اوراق درآمد ثابت دارند که بخشی از آن تامین میشود درصورتی که این نرخ سود بیش از نرخ سود رایج نباشد برای بازارسهام خطر جدی محسوب نمیشود (افزایش سود باعث میشود که رقیب جدی برای بازار سرمایه ایجاد شود) دومین مورد، فروش سهام برای تامین مالی در بورس است. اگر همانند سال جاری باشد و بازار گردانی انجام نگیرد، خروج مستقیم نقدینگی در بورس انجام شود، طبیعتا قدرت نقدینگی و قیمت سهام را نیز کاهش میدهد و درنهایت نقدینگی نیز از بورس خارج میشود. همچنین بخشی از تامین بودجه از اوراق سلف نفتی بوده که این موضوع نیز دارای دو شکل است و اگر همانند اسناد خزانه یا اوراق درآمد ثابت باشد و نرخ سود بالایی نداشته باشد و یک جوری قریب بازار سرمایه نباشد، تاثیر چندانی نخواهد داشت اما؛ اگر این نرخ سود کمی بالاتر باشد میتواندبر روی بازار تاثیرگذار باشد. بهطور کلی هرچه که دولت اوراق بیشتری در بازار سرمایه به فروش برساند طبیعتا بخشی از پولهای فعال بازار را خارج کرده است، گرچه این موارد بعدها به واسطه پرداخت سود میتوانند به بازار بورس یا بازارهای موازی تزریق شوند.اگر بازار صعودی یا با ثبات باشد طبیعتا سرمایهها جذب بورس میشود اما؛ اگر روند بورس نزولی باشد سهام عدالت میتواند فشار مضاعف به بازار سهام وارد کند. در کل آزادسازی سهام عدالت نیز همانند فروش سهام توسط دولت است چراکه؛ اغلب افراد دارای سهام عدالت پس از فروش این سهام نقدینگی خود را از بازار خارج و صرف زندگی خود میکنند. بنابراین آزادسازی سهام عدالت بر روی روند کل بازار و خروج نقدینگی تاثیر مهمی دارد و ورود نقدینگی را کمی کند میکند. اما اگر بازار با ثبات باشد و بورس روند صعودی متعادلی داشته باشد این نقدینگیها جذب بازار شده و مشکلی برای بازار ایجاد نمیشود.