آموزش بورس
ساختار بازار بورس جهانی چگونه است؟
بازار بورس جهانی در حالت کلی به ۴ دسته بازار سهام، بازار کالاها، بازار اوراق قرضه و بازار تبادلات ارزی تقسیم میشود. در این مطلب ضمن ارایه تعریفی مختصر از این بازارها، به معرفی بزرگترین بازارهای بورس جهانی میپردازیم.
بازار سهام (Stock Market): بازار سهام محلی برای خرید و فروش سهام برخی از شرکتهاست. معمولا بازار سهام هر کشور، نقش بسزایی در اقتصاد آن ایفا میکند.
بازار کالاها (Commodity): بازار کالا نیز محل مبادله منطقهای یا جهانی کالاهایی نظیر طلا، نقره، فلزات، مواد خوراکی، نفت، گاز، برق، زغالسنگ و… است.
بازار اوراق قرضه (Bond Market): اوراق مشارکت و سایر اوراق تامین مالی از طریق این بازارها بین سرمایهگذاران مبادله میشود. بازار تبادلات ارزی (Foreign Exchange): بازار تبادلات ارزی یا بازار فارکس، محلی برای ارزشگذاری واحدهای پولی دنیا براساس یکدیگر و مبادله آنهاست. به گزارش سایت اقتصادی ویژوال کاپیتالیست، در ماه آوریل سال ۲۰۲۰ میلادی، مجموع ارزش بازار سهام شرکتها در سراسر جهان حدود ۸۹.۵ تریلیون بوده است. در این بین، ۱۰بورس بزرگ دنیا حدود ۷۸.۸ درصد و ۲ بورس بزرگ دنیا (NYSE و Nazdaq) حدود ۴۶ درصد از ارزش کل بازار سهام شرکتها در جهان را به خود اختصاص دادهاند. ارزش بازار بزرگترین بورسهای جهانی، معرفی بزرگترین بازار سهام شرکتها در جهان، بزرگترینهای بورس جهانی بورس نیویورک: بورس نیویورک (NYSE) با ارزشی حدود ۲۸ تریلیون دلار، در جایگاه نخست این لیست قرار میگیرد. بورس نیویورک که در خیابان معروف «وال استریت» قرار دارد، فعالیت خود را تحت این عنوان از سال ۱۹۶۳ میلادی آغاز کرده است. بازار بورس نیویورک قدرتمندترین و بزرگترین بازار بورس جهانی به شمار میرود که سهام بیش از ۲۴۰۰ شرکت در آن معامله میشود.
بورس نزدک: بورس نزدک با ارزشی حدود ۱۳ تریلیون دلار، جایگاه دوم این لیست را به خود اختصاص داده است. بورس نزدک نیز که در نیویورک واقع شده است، در سال ۱۹۷۱ توسط جمعی از کارگزاران محلی پایهگذاری شد. معاملات بازار بورس نزدک همواره به صورت الکترونیکی و تلفنی انجام شده است و به همین خاطر، اولین بازار بورس الکترونیک در جهان محسوب میشود. سهام شرکتهای معروفی مانند مایکروسافت، اپل، فیسبوک و تسلا نیز در این بازار مبادله میشوند.
گروه بورس ژاپن: گروه بورس ژاپن (JPX) با ارزشی حدود ۵.۳ تریلیون دلار در جایگاه سوم این لیست قرار میگیرد. در سال ۲۰۱۳ از ادغام دو بورس فعال در بازار ژاپن یعنی بورس اوراق بهادار توکیو و بورس اوساکا که رقیب یکدیگر به شمار میرفتند، گروه بورس ژاپن ایجاد شد.
بورس شانگهای: بورس شانگهای (SSE) با ارزشی حدود ۴.۹ تریلیون دلار در جایگاه چهارم این لیست قرار میگیرد. بورس شانگهای یکی از 3 بازار بورس مستقل در کشور چین است که در کنار بورسهای شنژن و هنگکنگ فعالیت میکند.
بورس هنگکنگ: بورس هنگکنگ با ارزشی حدود ۴.۵ تریلیون دلار در جایگاه پنجم این لیست قرار میگیرد. بورس هنگکنگ به عنوان یکی از بازارهای بورس کشور چین، در سال ۱۸۹۱ توسط انجمن کارگزاران هنگکنگ تاسیس شد.
بورس یورونکست: بورس یورونکست با ارزشی حدود ۳.۸ تریلیون دلار در جایگاه ششم این لیست قرار میگیرد. بورس یورونکست که در کشور هلند و در شهر آمستردام قرار دارد، در سال ۲۰۰۰ میلادی تشکیل شد. بورس یورونکست در واقع نمایانگر اقتصاد کلی اروپاست.
بورس شنژن: بورس شنژن با ارزشی حدود ۳.۵ تریلیون دلار در جایگاه هفتم این لیست قرار میگیرد. بورس شنژن در سال ۱۹۸۷ میلادی در شهر شنژن چین فعالیت خود را آغاز کرده است.
بورس لندن: بورس لندن (LSE) به عنوان یکی از قدیمیترین بازارهای خرید و فروش سهام در جهان با ارزشی حدود ۳.۱ تریلیون دلار در جایگاه هشتم این لیست قرار میگیرد. ساختمان کنونی بازار بورس لندن در میدان پاترنوستر در شهر لندن واقع شده است.
بورس عربستان سعودی: بورس عربستان سعودی که به تداول نیز معروف است، با ارزشی حدود ۲.۱ تریلیون دلار در جایگاه نهم این لیست قرار میگیرد. بورس تداول در سال ۲۰۰۳ میلادی فعالیت خود را آغاز کرده است و ساختمان اصلی آن در شهر ریاض قرار دارد.
گروه TMX: گروه TMX با ارزشی حدود ۱.۹ تریلیون دلار در جایگاه دهم این لیست قرار میگیرد. گروه TX در واقع یک شرکت خدمات مالی کانادایی متشکل از بازارهای بورس کانادا شامل بازار بورس مونترال، تورنتو و... است.
بورس چگونه بر تخلفات نظارت میکند؟
محمود گودرزی، معاون شرکت بورس تهران گفت: حدود دو ماه گذشته با همکاری بازار و معاونت توسعه بورس تهران، طرحی تحت عنوان مارکت ایمپکت یا اثر بازار مطرح شد که هیات مدیره بورس تهران هم با کلیات طرح موافقت کرده است. این مقام مسوول اظهار کرد: آنچه باید بدانیم این است که، بازیگران عمده و خرد در معاملات یک سهم دخیل هستند، اما بعضا معاملات خرد توسط بازیگران بزرگ بازار تحت تاثیر قرار میگیرند. وی افزود: تاکنون بیش از ۱۲۰ پرونده تخلفاتی در حوزه بازار گردانی حدود ۴۰۰ مورد بررسی معاملات بازارگردانی و بیش از ۱۰۰ مورد بررسی معاملات مشکوک انجام شده است، بحث محدود سازی و بررسی کدهای بر خط، ایستگاههای معاملاتی، بحث معاملات هماهنگ همه و همه از این سامانه انجام میشود. نظارت یک منطق صفر و یک ندارد، بلکه منطق فازی است، شاید دکتر پورابراهیمی منظورشان این نبوده که نظارت انجام نمیشود. واقعیتی که وجود دارد این است ما سامانههایی داریم که لحظه به لحظه به ناظر گزارش میدهند.